●
Ravage ●
Archief
● Overzicht
2001 ● Overzicht
#11 2 Step De massale overstap van de party massive
van Jungle naar 2 Step het afgelopen jaar, is dan ook meer dan een modieuze
gril in het van hypes aan elkaar hangende dance landschap. Zij is het
gevolg van maatschappelijke verschuivingen in de consensus over hoe
het leven beleefd wordt & zelfs over hoe het te leven. Foefje Het Londense netwerk van slaapkamerstudio's, tientallen
illegale radiostations, illegale raves, pionierende dj's & enkele
gespecialiseerde platenwinkels heeft een lange staat van dienst in het
uitbroeden van nieuwe stijlen. Sommige hiervan infiltreerden de mainstream,
de meeste verdwenen geruisloos of doken in gemuteerde vorm elders op.
Jungle dat begin jaren negentig ontstond is met
voorsprong het meest revolutionaire genre dat deze scene heeft voortgebracht.
Ogenschijnlijk niet meer dan een simpel drum-editing foefje: het versneld
loopen van drumbreaks die in eindeloze gemanipuleerde rangschikkingen
over & naast elkaar werden geplakt tot een hectische gelaagde structuur
van roffelende drums rustend op een dik fundament van rollende bassen
die op halve snelheid de grenzen van wat soundsystem speakers aan kunnen
op de proef stelt. Iedereen: van David Bowie tot uitgebluste Oor-journalisten
tot in Zuidduitse dorpjes weggestopte pubers zagen in dat er iets was
ontstaan dat nauwelijks met aanhalingstekens naar het verleden was af
te doen. Snel evolueerde het genre zich tot een in veel richtingen
voortmalende beweging die her en der monumenten van muzikale experimenteerdrang
als weggegooide kleenexdoekjes achter zich liet. Zoals dat nu eenmaal
gaat had het kwalitatieve succes, dat een breed spectrum aan stijlen
behelsde, eenmaal opgepikt door fanatieke zeloten die een mijlpaal als
hun afgod namen een militante segregatie als resultaat. Elk subgenre
verdedigde haar eigen dogma's met vaste hand door eenzijdige uitwerkingen
van hetzelfde idee in eindeloze hoeveelheden verschijnende 12-inches
op de markt te storten. Effectbejag Het commerciële succes van heavy metal techstep
als Ed Rush & Opticals Wormhole (1998), hoewel te bewonderen om
de chirurgische precisie waarmee de technologie beheerst wordt, opende
pas echt de weg voor het ontstaan van een sektarische richtingenstrijd.
Vernuftige muzikale oplossingen, menselijke elementen als vocalen,
aanstekelijke breaks, al dit soort elementen verdwenen in de monotoon
doorbeukende fantasieloze technocratische Bad Company stijl die zo
overheersend werd. Tegelijkertijd werd Aphrodite, razend populair door
tracks als Style from the Dark side & Tower Bass!,
in de ban gedaan om zijn nummers die steevast begonnen met een lang
hiphop intro waarna een ruimte scheppende & zeer effectieve 1‑2‑3‑BREAK
ruim baan maakte voor een jungle variant op de ska backbeat die, gecombineerd
met een killer baslijn & vocale hooks, het nummer vakkundig naar
een apotheose toewerkte. Het publiek geen andere keus latend dan door een
collectief virus bezeten op te springen & te schreeuwen: I need
a woman I need a woman I need a woman that rroollllss with my arrangements.
De weinige verfijnde, nauwelijks hoog dravende thematiek van Aphrodite's
nummers werden door de hardcore jungle scene als goedkoop effectbejag
& commerciële troep terzijde geschoven & geen DJ durfde er nog
aan. Kwade tongen beweren overigens dat Aphrodite te populair werd om
nog cool te zijn. Dotcom Jungle maakt deel uit van de cultuur van de generatie
Dotcom. Deze generatie die geboren tussen 1970 & 1975, opgroeide
met de eerste homecomputers, niets tekort kwam op het materiële vlak
& na het bereiken van de volwassen leeftijd niet de moeite wilden
nemen jaren in de marge te werken om een hoge positie in de maatschappelijke
hiërarchie te bereiken met een hautaine vanzelfsprekend dachten dat
er grote bedragen gecashed moesten kunnen worden. Door economische
hoogconjunctuur & de waas van het snelle geld ontstond de gedachte
dat hard werken & door geen concessies maken iedereen die durfde
binnen de kortste keren rijk kon worden. Natuurlijk nam je risico's
maar JIJ zou ze bedwingen. Met de jungle is het afgelopen zoals het nu afloopt
met de dotcom entrepreneurs. Na de aanvankelijke opwinding bleef er
niets over dan blazerige opschepperij zonder inhoud. Eén voor één worden
de beloftes van gisteren ontmanteld & hun niet na gekomen diensten
aan de straat gezet. Het probleem met jungle was dat het programmeren
ervan meer & meer een prestigieuze, hoog technologe kwestie voor
specialisten in dure studio's met de juiste contacten was geworden.
Technologie die belangrijker was geworden dan het geleverde product.
Jungle & de dotcom sector waren het publiek uit het oog verloren
& dat werd ze fataal. Een tegenreactie was onvermijdelijk. Photek, een
jungleheld van het allereerste begin, antwoordde op deze interne strubbelingen
binnen de scene door Solaris uit te brengen. Gruwelijk verguisd
door elke serieuze hardcore junglists omdat de steriele design breaks
de aanwezigheid van garage zanger Robert Owens naast zich moeten dulden
die over een backing van klassieke Chicago house de liefde bezingt.
Maar Photek blijft geloven in de morele superioriteit die de jungle
tot breakbeat science of pseudo wetenschappelijke high art maakte door
in interviews te zeggen dat hij 2 step te infantiel vind. Baskraan Minder op de voorgrond dan jungle, veel minder prominent
in haar eigen pretenties de wereld te kunnen veranderen, is 2 step een
stuk opener in het toelaten van invloeden van buiten af & is door
dit eclecticisme een honderdvoud minder mechanisch dan het keurslijf
waarin jungle zichzelf gedrukt heeft. Algemeen geaccepteerd als het
Britse antwoord op de R'n'B, op haar beurt weer een hybride van soul,
gospel & hiphop, is 2 Step een geheel eigen interpretatie. De fijnmazige microbreaks van Timbaland & Missy
Misdemeanor Elliot worden geïnjecteerd in de muzikaal ruwere, cultureel
heterogenere & aan kwaliteit gewende Britse clubcultuur. Een ander
belangrijke factor in het slagen van de 2 step missie is dat het tempo
een stuk draaglijker is. Waar jungle op 140 ‑ 160 bpm zat daar
zit 2 step rond de 100 wat het dansen een stuk logischer maakt. Waar de R'n'B regelmatig tot grote spijt van velen
in zoete ballads losbarst, draait de 2 step de baskraan nog verder open
op een manier die de disco in een onwillekeurige beweging meezuigt,
niets achterlatend dan bewegende lichamen allemaal meedeinend op een
diepe hoekige bas die met horten en stoten de spot drijft met iedereen
die liever aan de zijkant blijft staan. Er is geen stijl die zo goed het geheim van het
grootste gebaar ontrafelt heeft als de 2 step & het siert haar dat
deze formule zonder voorbehoud gebruikt waar mogelijk. Muzikaal gezien
is 2 step divers, eclectisch, altijd bedoeld om op te bewegen, commercieel
& underground tegelijk. Niet gladgestreken genoeg om onmiddellijk
Britney Spears te kunnen bedreigen, maar ook niet zo gericht op een
specifieke doelgroep dat het alleen daarbinnen gewaardeerd kan worden. Mathematica Hoewel nooit plat hint 2 step 'loversjungle' voortdurend
op alle dingen die je met een lichaam doen kunt. De onbewuste split
die jungle van de weg drukte, die tussen lichaam & geest waar de
laatste het belangrijkst is, bestaat in 2 step niet. Dit fenomeen van
2 step maakt haar verdacht in de ogen van iedereen die obscurantisme
verkiest boven hartelijkheid. Intellectuelen, recensenten, 'echte' dj's, mensen
die zich zelf al te serieus nemen, allemaal verafschuwen ze om deze
reden het eenvoudige, warme, soepele, seksy, karakter van de 2 step
als een perversie. Met graagte nemen ze de rol aan van de wijze in Erasmus'
Lof Der Zotheid: "Nodig maar eens een wijze uit voor een
diner: hij zal het door somber zwijgen of vervelende vraagjes in de
war schoppen! Vraag hem ten dans: u zult denken dat er een kameel rondhuppelt!".
Er is een hele literatuur van stijve filosofen &
klassiek geschoolde componisten die juist deze intrinsieke kwaliteit
van muziek om het lichaam zonder tussenkomst van de geest aan te spreken
wilden ontwrichtingen. Plato volgend, die stelde dat het doel van muziek
nu juist moet zijn om de geest te sterken om het lichaam te kunnen bedwingen,
trachten lieden als Adorno, Schönberg & Stockhausen de muziek te
ontdoen van haar 'vulgaire' invloeden & een muziek te creëren die
geheel voort kwam uit de superieure intelligentie van verheven genieën.
Als Stockhausen zegt dat hij hoopt dat eens muziek het belangrijkste
voedsel van de ziel wordt dan heeft hij het niet over oppervlakkige
deuntjes, maar over getoonzette mathematica, die het verstand van de
burger verlichten & vervoeren. Gedresseerde apen De ontwikkeling in de kunstmuziek van de twintigste
eeuw die begon met het dodecafonische systeem van Shönberg & via
de op kans gebaseerde composities van John Cage eindigde bij het minimalisme
van Philip Glass & Steve Reich wordt wel als voorbeeld aangevoerd
om de overgang van het formalisme van het modernisme naar de diversiteit
van het postmodernisme te illustreren. De prestatie van het postmodernisme
is dat het weer muziek mogelijk maakte waar, zoals Reich dat noemt 'je
met je voet op kunt tappen'. Een ander gevolg van de modernistische doctrine
was dat zowel Stockhausen & Adorno op theoretische basis de Jazz
verafschuwden als muziek van gedresseerde apen. De overtuiging dat
het idee dat de muziek probeert uit te dragen belangrijker is dan hoe
het klinkt, wat een totale desinteresse in de wensen van het publiek.
De verheerlijking van de ratio, die in hun ogen superieur is aan de
zuiver op zijn gevoel & vaardigheid spelende jazz muzikant, maakt
virtuositeit & spontaniteit verdacht. De opwinding die het veroorzaakte
was van lage orde, moreel verwerpelijk, wilde oerwoud klanken die de
beschaafde wereld in het verderf zullen storten. In dit een eeuw omvattende cultuur historische kader
is de 2 step een contrapunt: het toont niet alleen aan dat Duitse intellectuele
seksueel gefrustreerd zijn, dat ook op een minder elitair niveau grotere
verbanden zich materialiseren, maar vooral ook dat 2 step in het hart
van de populaire cultuur een schaduwgevecht voert met een eeuwenoude
traditie van 'wijzen'. Powergrrl Laat het aan je verbeelding over wat je op 2 step
kunt doen. Zonder ooit te vervallen in dilettantisme of machismo getuigd
2 step van een volwassen benadering waarin een maatschappelijke verandering
op het lichaamspolitieke vlak doorklinkt. Dit is muziek van de eerste
generatie die is opgegroeid met de aanwezigheid van aids en dit niet
ziet als een bedreiging maar als een feit waar voorzorgen voor getroffen
moeten worden: dat het zaak is je verantwoordelijk op te stellen als
het er op aan komt. Dat is de geest die 'Moving too Fast' van the Artful
Dodger uitdrukt: 'je gaat te snel jongetje, vanavond geef ik je mijn
liefde nog niet' gezongen door een powergrrl. Seks wordt beleefd met
de gelatenheid van een duiker die eerst zijn aqualongen test voor het
ondergaan. Het simpele feit dat 2 step deze onderwerpen zonder taboe
bespreekt, dat juist vrouwen dat doen zonder al te veel wrok over onbetrouwbare,
hun pik achter na lopende kerels is de kracht, de soul, van de generatie
2 step: de vaandeldragers van een modern humanisme.
Wilfried Hou Je Bek
|
||