Ravage   ● Archief    ● Overzicht 2001    ● Overzicht #3


Uit: Ravage #3 , 23 februari 2001

RED HET BOS

Stop Amersfoort Groeistad

Het Amersfoortse bos Birkhoven-Bokkeduinen wordt bedreigd door nieuwe recreatieve voorzieningen en de uitbreidingsplannen van de plaatselijke dierentuin. Als het aan de Vereniging Behoud Bos Birkhoven-Bokkeduinen en de actiegroep Andre Amer ligt, gaan deze plannen niet door.

Al jarenlang wil de gemeente Amersfoort in het bos Birkhoven-Bokkeduinen meer recreatieve voorzieningen ontwikkelen. In het bos zijn al het Bosbad, een openluchttheater en een dierentuin gevestigd. Het wordt intensief gebruikt door wandelaars en trimmers. De plannen van de gemeente om in Birkhoven Noord een kartingbaan, klimhal, sauna, skatebaan en bowlingcentrum te vestigen bedreigen het bos. Daarnaast wordt het bedreigd door een geplande uitbreiding van Dierentuin Amersfoort. Op hoogtijdagen is de toestroom van mensen (en auto's) niet te verwerken en worden auto's in de bossen geparkeerd. Jarenlang zijn er studies gedaan en plannen gemaakt om delen van het bos op te offeren voor bovenstaande voorzieningen. Een milieu-effectrapportage is nooit uitgevoerd en er is nooit onderzocht hoe de verwachte 1,2 miljoen recreanten hun autootjes kwijt kunnen. Om bovenstaande uitbreidingsplannen te kunnen realiseren moet een aantal bomen worden gekapt. Door de extra toestroom van mensen in het gebied zal de rust verstoord worden. Beide ontwikkelingen bedreigen de flora en fauna.

Bezwaarschriften

Het bos Birkhoven-Bokkeduinen maakt deel uit van de ecologische hoofdstructuur. Dit zijn stukken natuur die met elkaar in verbinding staan zodat er een uitwisseling kan blijven bestaan van dieren. Het verzet tegen bovenstaande recreatieve voorzieningen is groot en weerbarstig. De Vereniging Behoud Bos Birkhoven-Bokkeduinen heeft twee jaar geleden tienduizend handtekeningen opgehaald om het bos te behouden. Maar deze zijn bij de gemeente aan dovemansoren gericht. De vereniging is actief in de bescherming van het gebied en houdt alle ontwikkelingen in en rond het bos nauwlettend in de gaten. Zij is met name actief op juridisch en procedureel gebied. In de eerste ronde van bezwaarschriften tegen het bestemmingsplan werd op de bezwaren minimaal geantwoord door niet op ieder bezwaarpunt in te gaan. Bij de tweede ronde werden alle 830 bezwaarschriften ongegrond verklaard. Volgens de gemeente is het deel van het bosgebied waar nieuwe recreatie is gepland geen onderdeel van de ecologische hoofdstructuur. Het lijkt erop dat de gemeente koste wat het kost door wil gaan met het vernietigen van een stuk bos omdat zij al enorm heeft geïnvesteerd in de plannenmakerij. Zelfs wethouder J. de Wilde beweert dat er een grens is aan wat het gebied Birkhoven-Bokkeduinen kan hebben. Volgen hem zou de bouw van de nieuwe recreatieve voorzieningen een uitbreiding van het Dierenpark Amersfoort in de weg kunnen staan. Dit is tegen het zere been van de directeur van de dierentuin A. van Daele. De dierentuin vindt uitbreiding noodzakelijk om de levensvatbaarheid van de attractie te houden. Zonder vernieuwing verliest de dierentuin haar aantrekkingskracht heeft van Daele voorspeld. B & W hebben in het verleden de gemeenteraad al eens voorgesteld om mee te werken aan uitbreiding. Toentertijd is besloten om een studie te doen naar de gevolgen voor het milieu. Voor de andere plannen is niet besloten om zo'n studie te doen. De VVD vindt dat de onderneming die het langst in het gebied zit voorrang behoort te krijgen. De liberalen vinden dat de andere attracties ergens anders in de stad gebouwd moeten worden, zoals een industrieterrein. Een beter alternatief zou zijn: geen uitbreiding van de dierentuin. Er zijn al voldoende gevangenissen voor dieren en laat de bosdieren leven op de plek waar ze nu leven en beperk hun leefomgeving niet.

Politiek gedraai

D66 wilde eind december met de andere politieke partijen gaan praten over beperking van het aantal parkeerplaatsen in Birkhoven Noord. D66 steunt de recreatievoorzieningen, maar wil het verkeer in het gebied verminderen. Ze wil het aantal parkeerplaatsen terugdringen van de huidige 150 naar 75 parkeerplaatsen met een hoog parkeertarief en een maximum van 2 uur. Een loffelijk streven, maar helaas het is schijn. Voor het gebied wil D66 aan de Middelhoefseweg (een vervuild stuk grond vlakbij Birkhoven Noord) een parkeerterrein met 400-500 parkeerplaatsen realiseren met een laag parkeertarief zonder maximum. Daarnaast wil D66 kijken of een aantal recreatievoorzieningen, zoals de kartingbaan, niet verplaatst kan worden naar de Middelhoefseweg. Op deze manier wil deze partij ervoor zorgen dat de dierentuin de mogelijkheid heeft om uit te breiden. D66 beweert dat op deze wijze het totale autoverkeer binnen het gebied sterk afneemt. Verder zegt de fractie: "De groei van de recreatieve voorzieningen in de stad heeft geen gelijke tred gehouden met de groei van de bevolking. Er is behoefte aan uitbreiding van deze voorzieningen. Wij hebben dan ook bepleit om te investeren in meer en betere recreatieve en vrije tijd voorzieningen aan de randen van de stad. Natuur voor de mens en natuur voor de natuur. Wij willen dat de overlast beperkt moet blijven." Helaas zijn beide uitgangspunten onverenigbaar. In de gemeenteraadsvergadering van 30 januari heeft de gemeenteraad besloten dat Dierenpark Amersfoort de ruimte krijgt om uit te breiden in het zuidelijk deel van Birkhoven. Alle partijen zeiden dat het nieuwe duingebied naast de NS-opstelsporen bij de Bokkeduinen niet opgeofferd mag worden aan nieuwe parkeerplaatsen. Helaas ontkwam wethouder P. Jonkman aan een motie waarin dit spijkerhard zou worden vastgelegd. Eveneens is niet vastgelegd dat 200 parkeerplaatsen in het bos niet verplaatst gaan worden naar het terrein aan de Middelhoefseweg. Het fantastische idee om de kartingbaan uit de plannen te schrappen, kwam nauwelijks meer ter sprake. Jonkman vindt dit plan onaanvaardbaar, want de kartingbaan is een economische drager van het plan. Schrappen zou de gemeente een miljoen gulden minder aan inkomsten opleveren en ten koste gaan van het bezoek aan de andere attracties. Zowel de VVD als D66 hebben hun bovenstaande ideeën laten varen en staan vernieling van het bos toe.

Vertraging

Vereniging Behoud Bos Birkhoven-Bokkeduinen (BBBB) is zeer teleurgesteld, maar gaat verder met haar juridische strijd. Over twee weken kunnen bezwaarschriften ingediend worden tegen het bestemmingsplan bij de provincie Utrecht. Als de provincie de bezwaren van tafel veegt kan er nog doorgegaan worden naar de Raad van State. Deze heeft in de zomer van 2000 een bouwstop afgekondigd van de wijk Vathorst (aan de andere kant van Amersfoort). Als alles misgaat wordt verwacht dat in het najaar de bouwwerkzaamheden beginnen. Projectontwikkelaar Latei gaat niet eerder beginnen voordat het bestemmingsplan niet meer procedureel ter discussie staat. Latei maakt zich zorgen om de stijgende prijzen in de bouwmarkt. De komende recreatie-ondernemers moeten tegen vergelijkbare attracties in het land concurreren met hun entreeprijzen. Deze stijgen minder snel dan de bouwkosten, waardoor het rendement van het plan in gevaar kan komen. "We hebben rekening gehouden met procedures tot augustus van dit jaar. Dat kan ook wel januari worden, maar daarna komt er elke maand tien- tot vijftienduizend gulden bij", aldus directeur B. van den Berg van Latei Amersfoortse Courant van 3 februari. Door de afhandeling van bezwaarschriften bij de gemeente is het bouwplan van Latei meer dan een half jaar vertraagd. Er komen sowieso nog twee bezwaarrondes waardoor het niet zeker is of dit binnen een jaar afgehandeld kan worden. Hoe meer bezwaarschriften, des te langer de procedure duurt. De gemeente wil het gebied wellicht overdragen aan Het Utrechts Landschap. Volgens Latei is dit goed voor het gebied, maar niet voor de ondernemers, want zij zullen hun attracties nooit kunnen uitbreiden.

Andrea Amer

Begin januari manifesteerde de actiegroep Andrea Amer zich tijdens de nieuwjaarsborrel in het gemeentehuis van Amersfoort. Er werd een pamflet uitgedeeld dat voor veel onrust zorgde op het stadhuis. De actiegroep kreeg binnen twee weken een aanbod van de recherche om eens te komen babbelen. Zij wilde meer weten van deze actiegroep in verband met acties tegen de vernietiging van het bos. Haar interesse werd gewekt nadat in interview in het boek Generatie Speldenprik werd gedreigd met acties door Groen Front! De actiegroep Andrea Amer vecht voor respect gezondheid en natuurbehoud en dus ook voor het bos Birkhoven Bokkeduinen. Andrea Amer is de oermoeder en beschermvrouwe van Amersfoort. De actiegroep heeft voor een vrouwennaam gekozen omdat een vrouw groepsbelangen beter bewaakt dan mannen. Woordvoerder Ed Janssen zegt dat Andrea Amer een daadkrachtige aanvulling is bij Vereniging BBBB. Wanneer de gemeente besluit om door te gaan met de plannen komen er acties. Welke acties, daar wilde hij niet veel over kwijt. Wellicht verdwijnen er kettingzagen voor één boom gekapt kan worden. In de krant Stad Amersfoort zegt hij: "Wij vinden dat op geld beluste projectontwikkelaars die willen dat mensen in een bos gaan karten, skaten, bowlen en whatever een soort vuile recreatie gaan plegen. Terwijl daar nota bene al zeer veel schone recreatie plaatsvindt! Hard lopen, wandelen, van rust en stilte genieten, gezonde lucht onder de bomen opsnuiven. Zowel om gezondheidsredenen als om economische redenen vinden we het ook heel fout plan. Op langere termijn is het zo dat als je burgers gezond houdt en ontspanning en sport biedt in een rustig natuurgebied en een schoon milieu met zuivere zuurstof je hun een hoop gezondheidsellende bespaart. Dat is in medische wetenschappelijke onderzoeken door de sportgeneeskunde aangetoond. (...) Wij vinden dat Vereniging BBBB voldoende met de gemeente heeft gepraat. De gemeenteraadsleden vertegenwoordigen allang de kiezers niet meer. Nu moet de gemeente durven zeggen: beter ten halve gekeerd dan ten hele gedaald. Met elkaar moeten ze nu zeggen: 'Wij hebben het fout gezien. Het hele plan moet niet doorgaan!'"

Schone recreatie

Op zaterdag 27 januari 2001 hebben Actiegroep Andrea Amer en enkele sympathisanten een symbolische actie gevoerd in bos Birkhoven-Bokkeduinen. Een omgehakte boomstam is door enkele activisten teruggegeven aan het bos. De actie is een stap om de bomenkap voor de ontwikkeling van recreatieve voorzieningen tegen te gaan. De woordvoerder van Andrea Amer, Ed Janssen, heeft inmiddels besloten zich volledig te storten op het plan 'TRANS Samen AMER' en zich niet meer bezig te houden met acties. Hij ziet zijn rol als zegsman voor de actiegroep onverenigbaar met zijn rol als constructief meedenkend adviseur. Het plan TRANS Samen AMER wil door middel van het gezondheidsbevorderende project 'Amersfoort gezond in Beweging' schone recreatie in het bos bevorderen. De komende tijd zal de druk opgevoerd moeten worden om de besluitvorming te vertragen, waardoor de kosten zullen stijgen. Naast het schrijven van bezwaarschriften kun je een intentieverklaring ondertekenen waarmee je aangeeft dat je je tot het uiterste zal verzetten tegen de bouw van de recreatieve voorzieningen en de uitbreiding van de dierentuin. Deze intentieverklaringen en directe acties zullen de plannenmakers gaan overtuigen dat het serieus is gesteld met het verzet tegen de groei van de economie en de vernietiging van de natuur.

Jan Kees Helms

Aanvraag intentieverklaring kan via deeez@antenna.nl.
Nieuws over de Bokkeduinen is te volgen via www.antenna.nl/deeez.

 

.Terug naar boven