- Home
- Archief
- 1998

Uit: Ravage #272 van 27 november 1998

Eurodusnie werkt dus wel

Activiteitencentrum boegbeeld van radicaal linkse actiecultuur

Het is een van de jongste en actiefste activiteitencentra in dit land. EuroDusnie in Leiden timmert lustig en vrolijk aan de alternatieve weg voor een betere wereld en tegen een Verenigd Europa. Ravage stak even de kop tussen de deur en ging, overigens tevergeefs, op zoek naar de succesformule.

Het gebouw met het schuine dak, waarop met koeienletters 'EuroDusnie' te lezen staat, valt behoorlijk op als je Leiden met de trein vanuit noordelijke richting aandoet of verlaat. Gelegen aan het einde van de Boerhaavelaan, waar statige panden worden afgewisseld door flatgebouwen, ligt het informatie- annex actiecentrum EuroDusnie. Tegen een Verenigd Europa dus, zo wensen de gebruikers van het pand met de benaming te benadrukken.

Een L vormig gebouw, voormalig dependance van de Haarlemse Hogeschool. In de zomer van 1996 kwam het leeg te staan, waarna een groep krakers op 4 april '97 de koevoet tussen sponning van de deur zette. Het bood gedurende die dagen een onderkomen aan enige honderden mensen die bijeen kwamen voor een 'Tegentop', een informatieve bijeenkomst van criticasters van het Verenigd Europa.

Als na afloop van de conferentie blijkt dat het pand voorlopig niet ontruimd zal worden, besluit een groep van twintig activisten EuroDusnie op te richten. EuroDusnie richt zich op onderwerpen als de Europese Unie en globalisering van de economie. Daarnaast heeft het centrum een belangrijke functie als anti autoritair ontmoetingscentrum van Leiden. 'We denken dat er geen andere keus is dan te werken aan een andere manier van organisatie van de maatschappij. Een maatschappij waarin autonomie, vrijheid en solidariteit de nu heersende machtshonger van politici en andere rijke lui vervangen', zo schrijft EuroDusnie is een van hun oprichtingsverklaringen.

Activiteitenreeks

Het alternatieve ontmoetingscentrum oogt voor de doorsnee linkse activist publieksvriendelijk, maar zal voor de buurtbewoner in eerste instantie ietwat drammerig overkomen. De inrichting ziet er verzorgd maar tegendraads uit. Er hangen volop politieke posters en pamfletten aan de muren, waar je ook kijkt. Een concertzaal, eethuis, infowinkel, weggeefwinkel en een grote tuin vullen het publieksgedeelte in. Daarnaast wordt er een aantal voormalige leslokalen bewoond.

Sinds de kraak, nu anderhalf jaar geleden, werd er vanuit EuroDusnie een reeks activiteiten georganiseerd, waar de gemiddelde activist elders in het land rode oortjes van krijgt. Naast de al eerder genoemde Tegentop, ontving het centrum in de zomer van '97 een groep Europese wandelaars die tijdens de Eurotop in Amsterdam deel zouden nemen aan de Mars tegen de Armoede en Werkloosheid.

Na de Eurotop volgden de activiteiten zich in rap tempo op: een infotour over acties tijdens de Eurotop, de uitgave van een alternatieve EU voorlichtingsfolder en diverse opruiende posters, ondersteuningactiviteiten tegen het MAI verdrag, de oprichting van een landelijk Basisdemocratisch Netwerk, een geslaagde 'taartactie', een rijke schakering aan benefietfeesten, de uitgave van een nieuwsbrief, acties tegen kernafvaltransporten, de lancering van een nieuwe burgemeester voor Leiden, een grote bijeenkomst van internationale dierenactivisten en recentelijk een activistenbijeenkomst zijn slechts wat voorbeelden.

Momenteel worden de noodzakelijke voorbereidingen getroffen voor de komst in mei '99 van zo'n vijfhonderd Indiase boeren, die tegen die tijd een Europese rondreis maken om mensen te vertellen hoe de vrije markteconomie hun leven in negatieve wijze beïnvloedt. Naast het feit dat EuroDusnie onderdak biedt aan deze mensen, organiseert het de komende maanden alvast wat informatieve bijeenkomsten rond dit thema.

Zenuwcentrum

Ze hebben er wat moeite mee, de medewerkers van EuroDusnie. Een artikel over hun activiteitencentrum in Ravage. ,,We krijgen door jullie het gevoel dat we zo actief zijn, terwijl het best wel mee valt.'' Aan het woord is Mirjam, een 23 jarige studente die momenteel een opleiding cultureel maatschappelijke vorming volgt. Daarnaast ontplooit ze activiteiten voor het radicaal linkse centrum de Invalshoek en vooral voor EuroDusnie, waar ze zich voornamelijk bezighoudt met het organiseren van info en filmavonden.

Samen met Jos (21) is ze door de algemene vergadering voorgedragen om deel te nemen aan een gesprek met Ravage. De vragen wilden ze het liefst vooraf toegezonden krijgen, al ware het vooraanstaande politici. Dat we in eerste instantie Marco en Jaap, ware regelneven, hadden aangeschreven voor het interview, was tegen het zere been van de meiden. ,,Zij zijn niet de enige die hier veel doen. Nou ja, ze doen naar verhouding wel veel, maar dat komt omdat ze geen werk hebben en ook niet studeren'', zegt Jos ginnegappend. Zij studeert Afrikaans, nadat ze dezelfde opleiding die Mirjam nu volgt in een vroegtijdig stadium had afgebroken.

Gezeten in het zenuwcentrum van het pand, een groot lokaal met een schoolbord, een vergadertafel en enkele bureaus met computers en info materiaal, praten we over de successtory van EuroDusnie. Nou ja, een succesverhaal mogen we het dan wel niet noemen. Toch is het meer dan opvallend wat er zich vanuit het gebouw ontwikkelt. Mirjam: ,,Pas sinds kort dringt bij ons ook het besef door dat we vrij veel organiseren. Hoe dat komt weet ik niet.'' ,,Wellicht een kwestie van the right persons at the right place'', vult Jos haar aan.

De mensen die het pand kraakten liepen al langere tijd rond met de wens om een eigen activiteitenruimte op te zetten in Leiden. Dat waren voornamelijk mensen die meededen aan Koekoeroe Reedio, de vrije radiozender van Leiden, en medewerkers van zaal Bar & Boos, die met lede ogen aan moesten zien dat hun punkcafé in no time veranderde in een ordinaire kroeg dat na middernacht vooral door het lallende Leidse studentenvolk werd bevolkt. Jos: ,,De kraak van dit pand was een uitkomst.''

Elders in Leiden, gelegen aan de Koppenhinksteeg, is sinds jaar en dag de Invalshoek gevestigd, qua doelstelling vergelijkbaar met EuroDusnie. Vanwaar dan toch die behoefte een nieuwe ruimte? Jos, op een lacherige toon: ,,Ik denk niet dat veel mensen die hier actief zijn zich thuis zouden voelen bij de Invalshoek. Andersom geldt dat zeer zeker ook. Ik kan moeilijk aangeven hoe dat komt. Feit is dat wij een openbare ontmoetingsruimte hebben, met een bar. Daarin onderscheiden we ons duidelijk van de Invalshoek. Voor alle duidelijkheid; onderling zijn er geen problemen. We werken met de Invalshoek samen op een aantal terreinen.''

,,In grote lijnen klopt dat wel'', vertelt Harry Westerink van de Invalshoek, ,,maar ik vind ze soms wel wat oppervlakkig, wat te sloganesk.'' Harry spreekt van twee verschillende politieke culturen. ,,Wij oriënteren ons wat meer op het onderzoekswerk, waarbij de thema's vluchtelingen en migranten centraal staan. Als je bij ons aanklopt, moet je wel met een gerichte vraag komen. EuroDusnie daarentegen, met hun concertzaal en barruimte, is in die zin belangrijk dat ze naast verzet ook ruimte bieden aan mensen die op zoek zijn naar de radicaal linkse actiecultuur.'' Hoewel er soms sprake is van wat onderlinge wrijvingen, vullen de Invalshoek en EuroDusnie elkaar goed aan, beaamt ook Harry. ,,Er staat nu ook weer iemand van EuroDusnie bij ons te kopiëren.''

Scholingsproject

De voedselcoöperatie, het weggeefproject, het biologische voedsel, de infokrant Dusnieuws; het zijn allemaal voorbeelden van kleinschaligheid waarmee EuroDusnie haar anti kapitalistische filosofie in de praktijk waarmaakt. Ieder activiteitengroepje vergadert apart; een keer in de week is er een gezamenlijk overleg. Aan de muur hangt een werkrooster: voko, financiën, weggeefproject, infowinkel, begeleiding werkende mensen, info avonden, basisdemocratisch netwerk, scholingsproject, MAI, Dusnieuws, publiciteit, Internet, computerbeheer en het welkomstcomité Indiase boeren. ,,Dat laatste is een nieuwe'', zegt Mirjam.

Op de wekelijkse stafvergaderingen komen gemiddeld vijftien personen opdagen, terwijl er daarnaast nog zo'n vijftien mensen praktische taken uitvoeren zoals bardraaien, eten koken, etc. De meeste medewerkers zijn vrij jong, zo tussen de twintig en dertig jaar oud. Er lopen sinds kort ook wat scholieren rond, mogelijk het gevolg van de bezoekjes die EuroDusnie aflegt op scholen in Leiden.
Jos: ,,In het kader van ons scholingsproject hebben we nu vijf keer een school bezocht. De scholieren kregen vooral uitleg over de keerzijden van een Verenigd Europa, maar ook over anarchisme omdat een leraar daar speciaal om vroeg. Een van de maatschappijleraren heeft z'n leerlingen ook een exemplaar van Ravage meegegeven, als huiswerk. Momenteel zijn we bezig een info /lespakket samen te stellen voor maatschappijleer.''

De activiteiten zijn voornamelijk gericht op onderwerpen die te maken hebben met de gevolgen van een Verenigd Europa. Je zou toch denken dat dergelijke droge economische onderwerpen, weliswaar overgoten met een flinke dosis Dusnie humor, voor jonge mensen niet aantrekkelijk zijn. Toch trekt het centrum vooral jongens en meiden aan. Mirjam: ,,Het is zelden zo dat nieuwe mensen meteen bij de vergadertafel aanschuiven. De meesten van ons zijn hier actief geworden door eerst iets praktisch te gaan doen, zoals helpen in de keuken.''

Het biologisch veganistische eetcafé, toepasselijk McDusnie genoemd, bleek aanvankelijk met gemiddeld honderd bezoekers een belangrijke publiekstrekker. Maar sinds de zomer zit er flink de klad in. Volgens Mirjam mogelijk het gevolg van de negatieve publiciteit die EuroDusnie zich moest laten welgevallen naar aanleiding van enkele door een activist aangebrachte vernielingen bij een actie tegen McDonald's.

Mirjam: ,,Het incident, dat plaatsvond tijdens de Animal Gathering (bijeenkomst dierenactivisten red.), werd breed uitgesponnen in de media. De VVD fractie begon te brullen dat EuroDusnie ontruimd moest worden omdat het een subversief pand zou zijn. Toeval of niet, maar sinds die week kwamen er nog maar gemiddeld veertig bezoekers naar ons eetcafé.''

Het bezoek aan de informatie- en filmavonden, waar zowel Jos en Mirjam een belangrijke bijdrage aan leveren, wisselt sterk, afhankelijk van de betekenis van het aangedragen onderwerp. Met het wildplakken van posters, met name in en rond universiteiten, buurthuizen, café's en bibliotheken worden de activiteiten bekend gemaakt. Daarnaast maakt EuroDusnie gretig gebruik van digitale netwerken en heeft het een eigen homepage.

Kraakstatus

Doordat het gebouw gekraakt is, hoeven de gebruikers geen geld te besteden aan de huur. Een enorm voordeel, sterker nog, EuroDusnie kan slechts bestaan bij de gratie van een gekraakt onderkomen. In die zin is het mooi meegenomen dat het nu al anderhalf jaar bestaat. In de loop van de tijd heeft zich iets moois ontwikkeld binnen de muren van nummer 345 Boerhaavelaan. Zowel Mirjam als Jos weten weinig te vertellen over de plannen die de eigenaar van het perceel, de Haarlemse Hogeschool, heeft met het gebouw. ,,Daar gaan anderen weer over'', zo luidt het gezamenlijke antwoord.

In de eerste maanden na de kraakactie heeft Hogeschool getracht het pand te verkopen aan Amstelland BV, een grote projectontwikkelaar. Nadat de gebruikers van EuroDusnie het kantoor van de Haarlemse Hogeschool in de gelijknamige stad hadden bezet, zag de directie af van verkoop. Sindsdien wordt er onderhandeld tussen een woningbouwbedrijf uit Leiden en de Haarlemse Hogeschool. Hierop is de hoop voorlopig gevestigd. Mochten de onderhandelingen slagen, dan komt er een alternatieve woongroep in de Boerhaavelaan.

Of er dan ook ruimte overblijft voor EuroDusnie, maakt volgens Jos en Mirjam niet zoveel uit. ,,Mochten we er tegen die tijd noodgedwongen uit moeten, dan kraken we wel weer iets nieuws'', zegt Jos. Mirjam: ,,Als kraker denk je niet aan ontruiming. Wanneer je vanaf de dag dat je gekraakt zit je al voor gaat bereiden op de ontruiming, creëer je niks. Dan heb je geen leven.''

Alex

EuroDusnie, Boerhaavelaan 345 in Leiden. Postadres: postbus 2228, 2301 CE Leiden. Tel/fax: 071 5173019. Email: eurodusnie@dsl.nl Internet: Http://www.dsl.nl/eurodusnie

 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1998