Discussie: voor een revolutionair antifascisme

"Met de demonstratie hebben wij weer eens op nazi's gereageerd. Maar wij moeten weer ageren! In het offensief gaan! Antifascisme stopt niet bij nazi's; consequent antifascisme is revolutionair!", vindt Peter uit Rotterdam. Op 5 Juli demonstreerden in Delft ruim 500 mensen tegen de fascistische nieuw rechtse organisatie Voorpost. Hoewel de demonstratie in haar opzet is geslaagd, wil hij deze aangrijpen om enkele gedachten over de Nederlandse antifa beweging naar voren te brengen.

In tegenstelling tot Duitsland stelt de antifa beweging in Nederland niet zo erg veel meer voor. Er zijn wel wat organisaties en ook af en toe wat acties, maar een echte beweging is het volgens mij niet (meer). Op het eerste gezicht lijkt dat ook logisch. Terwijl de Nazi's in Duitsland meer en meer politieke invloed winnen (tijdens de verkiezingen in Sachsen Anhalt stemde 13 procent op de DVU - Deutsche Volksunion) is extreem-rechts hier uit de parlementen verdwenen. Wel is er een duidelijke nieuw rechtse stroming in Nederland.

Achter de nieuw-rechtse strategie staat de idee, dat politieke invloed niet in eerste instantie op de parlementaire maar op de ideologische en culturele niveau verworven wordt. Daarbij hanteren de neo fascisten het concept van de culturele hegemonie van Antonio Gramsci, een Italiaanse communist. Eigenlijk is er aan de nieuw rechtse stroming niks nieuw. Ze bouwt voort op de Konservative Revolution in Duitsland in de jaren 20, waarnaar men ook regelmatig verwijst en uit citeert. Na de oorlog heeft Duitsland en vooral Armin Mohler het concept succesvol naar Frankrijk geëxporteerd en later in de jaren 60 weer opnieuw geïmporteerd. Oorspronkelijk is de nieuw-rechtse gedachte dus een Duits concept en niet zoals vaak wordt gezegd een Frans idee.

Om ideologisch en cultureel toonaangevend te kunnen zijn en het rechtse gedachtengoed stevig in de maatschappij te vestigen is scholing en vorming nodig. Juist dit probeert de organisatie Voorpost en de Stichting SOS (Studie, Opbouw en Strijd), tegen wie de demonstratie op 5 juli gericht was, voor elkaar te krijgen. De bedoeling van de actie was om Voorpost in een extreem rechtse hoek te zetten.

Ik denk dat is aardig gelukt. De woorden 'Voorpost' en 'extreem rechts' werden massaal in de media genoemd en iedereen weet nu wie die foute rechtsradicalen zijn en dat hij/ zij het zelf niet is... Er wordt een beeld gecreëerd waar aan de ene kant de nazi's staan en aan de andere kant de gewone burgers met als hun woordvoerders de antifascisten. Ertussen blijkt niks te zijn. Maar ook in Nederland bestaan een duidelijke Braunzone en alledaags racisme. Bovendien bestaat er een structureel racisme dat door het overheidsbeleid en het beleid in het kader van de Europese eenwording geïmplementeerd wordt. Door de georganiseerde antifa's wordt dat volgens mij altijd een beetje stiefmoederlijk behandeld en acties hebben meer een sociaal pedagogische dan een revolutionair karakter.

Met de demonstratie hebben wij weer eens op nazi's gereageerd. Maar wij moeten weer ageren! In het offensief gaan! Antifascisme stopt niet bij nazi's; consequent antifascisme is revolutionair! Antifascisme kan daarom ook het overheidsbeleid niet accepteren. Vandaag de dag is er geen extreem rechtse groep nodig om een antifa demonstratie te organiseren; er zijn aanleidingen genoeg om te handelen, bijvoorbeeld de aanscherping van het vreemdelingenbeleid, de koppelingswet of de invoering van een Europees artikel 140...

Sfeer

Aan deze opvatting van antifascisme is dan ook een bepaald gedrag op demonstraties en acties verbonden.
Een belangrijk punt is de sfeer op een demonstratie. In Delft had ik meestal het gevoel een leuke stadswandeling in plaats van een demonstratie te maken. Wij hebben nauwelijks leuzen geroepen, de solidariteit en het gemeenschapsgevoel onder elkaar waren minimaal en een strijdbare sfeer wilde niet echt van de grond komen.

De deelnemers van de demonstratie moeten beter bij elkaar blijven, dat maakt het voor de politie moeilijker om enkele mensen eruit te pikken of om gewoon mee te lopen. Ook als het geen militante demonstratie is, zouden er gewoon geen politieagenten in onze rijen mogen lopen!
Voor een deel is dat ook een symbolische vraag. Als wij beter bij elkaar blijven en misschien ook in rijen gaan lopen, zijn er tijdens de demonstratie meer mogelijkheden om onze mening bekend te maken (bijvoorbeeld leuzen spuiten, seksistische reclameborden vernielen...).
Als er mensen worden opgepakt moeten wij meteen proberen om ze weer vrij te krijgen. Maar dan mag er niet te veel gediscussieerd worden, wij moeten gewoon vastberaden genoeg zijn om snel te kunnen reageren.

Sommige dingen op de demonstratie waren gewoon onduidelijk. Als de politie groepjes agenten samenstelt om mensen te arresteren moet duidelijk (!) gezegd worden, dat wij in een blok gaan staan en rijen formeren. Als er stillen rondlopen en er gefilmd wordt hoor ik dat graag via de geluidswagen.

Toch wil ik de demonstratie in Delft niet helemaal negatief beoordelen. Ik ben blij dat er weer eens wat georganiseerd was; en ruim 500 mensen zijn niet weinig. Bovendien was het een echte ervaring een Nederlandse antifascistische demonstratie mee te maken. Ik hoop dat er nog meer komen...

Revolutionair blok

Als het door mij voorgestelde concept niet door alle deelnemers van een demonstratie geaccepteerd wordt, stel ik voor een revolutionair demoblok te organiseren - zeker geen nieuw idee, maar misschien een nieuwe discussie?
Ik ben daar ook niet per sé voorstander van, maar er valt over te discussiëren. Als er meer 'linkse' demonstraties zouden zijn is het misschien belangrijk om zoiets te van de grond te krijgen.

Het is dan van belang om te voorkomen dat dan een splitsing in 'goede' en 'slechte' demonstranten plaats vindt. Maar ik denk niet dat het moeilijker wordt het doel van de demonstratie over te brengen als er zo'n revolutionair blok meeloopt. Passanten sluiten zich toch niet zomaar aan. En trouwens, wat is onze boodschap? Radicaal tegen racisme strijden, toch?

Het is niet de bedoeling om de autonome mythe te reproduceren. Ook heeft het geen zin als iedereen met een bivak rondloopt en stenen gooit. Radicaliteit en geweld moeten altijd inhoudelijk gemotiveerd zijn en zijn pas dan van waarde als ze racistische en fascistische structuren aanvallen. Natuurlijk kunnen wij racistische ontwikkelingen niet alleen tegen houden. Om dat te bewerkstelligen is een gedifferentieerde samenwerking met andere organisaties nodig. Maar dat is geen reden om geen radicale, vastberaden demonstraties te voeren.
Aan de andere kant moet het antifascistische engagement meer voorstellen dan alleen maar de deelname aan een demonstratie.

Tenslotte nog een woord over conspiratie... Conspiratie mag nooit individualiteit betekenen. En autonomie is niet onafhankelijkheid. Het tegendeel is juist: een autonome beweging moet op solidariteit en verantwoordelijkheid gebaseerd zijn. Op een antifa demonstratie is het handelen in een groep wel handig. Zo kunnen naast het demonstreren, contacten opgebouwd worden en wordt het voor nieuwe mensen gemakkelijker om zich te engageren en voor ons om hen te integreren.

Overbodige conspiratie staat jezelf in de weg, leidt tot isolatie(cel) of tot paranoia. Bovendien is het absoluut niet aantrekkelijk voor mensen, die niet zo diep in de scene zitten, naar een demonstratie te gaan of zich überhaupt binnen onze structuren met politiek bezig te houden. Juist dat zou toch ons doel moeten zijn: nieuwe mensen, buiten de eigen vriendenkring, aantrekken, aantrekkelijk zijn, besmettelijk zijn. Alleen zo kan een politieke beweging ontstaan...

Dat houdt in, dat wij weer meer de straat op moeten en meer aanwezig moeten zijn in het dagelijks leven. Dat mag klein beginnen, ook met weinig mensen...
Voor een levend demonstratiecultuur! En tot het zo ver is: Revolutionair antiracisme en antifascisme organiseren! Autonoom interveniëren!

Graag reactie en discussie!

Peter
Rotterdam