|
Naar archief
Uit: Ravage #256 van 3 april 1998
De noodzaak van onafhankelijke digitale platformen Datacommunicatie is inmiddels geen modegril meer. Een computer, aangesloten op het telefoon- of kabelnet, biedt toegang tot een schat aan informatie over praktisch ieder onderwerp. Maar er is meer dan alleen World Wide Web. Op wereldwijde schaal houden activisten elkander via e-mail en nieuwsgroepen op de hoogte, worden er acties gepland en discussies gevoerd. Sinds negen jaar houdt ook Socia Media zich bezig met de maatschappelijke toepassing van datacommuncatie. Boyd Noorda is een van de initiatiefnemers van dit project. In de vooronderstelling een ruim kantoor aan te treffen, ingericht met moderne computers en een grote centrale computer, is de ontluistering groot. In een zolderkamer van twee bij acht meter aan de Haagse Juffrouw Idastraat staat een zestal sterk verouderde computers opgesteld, Pentiums zijn er (nog) niet bij. Het kantoortje biedt wel alle mogelijkheden van een moderne 'press room' (is ook te huur) en is permanent met Internet verbonden. En verder zijn die hypermoderne computers nergens voor nodig. ,,Een beetje techneut bouwt een oud model voor een prikkie om tot een hoogwaardig apparaat'', zegt Boyd. Boyd Noorda van Socia Media (,,van huis uit fotograaf'') is in de geluidsstudio Dutone nog even bezig met de afwikkeling van een muziekopname. Dutone is de muzikale afdeling van Socia Media, de financiële moter die de verdere activiteiten mogelijk maakt. Eerder op de dag heeft een Oekraïens muziekgezelschap live opnames gemaakt van hun nieuwste reportoire. Dutone, beter bekend als 'de studio van Socia Media', was een van de eerste studio's die begin jaren tachtig vrijwel ieder geluid digitaal (,,milieuvriendelijk'') opnam. Digitaal platform Socia Media, dat zichzelf als een milieuvriendelijk bedrijf aanprijst, specialiseert zich ruim 17 jaar in de sociale, maatschappelijke en culturele toepassingen van media en mediatechnologie. Sinds 1988 houdt Socia Media zich ook bezig met datacommunicatie en is initiatiefnemer van onder andere het Ander Nieuws netwerk (ANN), de digitale Aktie Agenda, de (voormalige) AKTIE-bank en het informatie- en Communicatieteam voormalig Joegoslavië. Daarbij wordt zo veel mogelijk samengewerkt met organisaties als Antenna en Omslag, het voormalige NoPapers BBS-netwerk en vele vredes-, milieu- en ontwikkelingsorganisaties. Socia Media is op dit moment nauw betrokken bij 'dDH' (digitaal Den Haag), een onafhankelijk Internetplatform voor onder meer maatschappelijke organisaties. dDH is een non-profit organisatie die beschikt over een eigen Internet-server, opgezet als informatie- en communicatiesysteem. Boyd: ,,Het is een onafhankelijk platform, gedragen door iedereen die er aan deelneemt of er gebruik van maakt.'' Dat is zowel de kracht als de zwakte van de organisatie. dDH wordt nu opgebouwd door vrijwilligers, de onkosten betaald uit sponsoring en de tarieven voor de websites (,,naar draagkracht''). Volgens Boyd Noorda is het creëren van dergelijke digitale onafhankelijke platformen hard nodig. ,,De commercie ligt op de loer. Vrijwel alle huidige Internet-servers zijn in handen van het bedrijfsleven. Je ziet de laatste tijd steeds meer dat websites slechts te bekijken zijn in combinatie met grote hinderlijke advertenties op je scherm. Dat grijpt snel om zich heen. Daarom is een initiatief als dDH van belang. Wij claimen als het ware een stukje Internet, waar we zelf samen de dienst uitmaken. Een onafhankelijk platform.'' Naast het tegengaan van commerciële invloeden, pleit Boyd voor meer zelf opgezette servers om ,,een onafhankelijke nieuwsstroom te kunnen garanderen.'' ,,Maatschappelijke organisaties in dit land, met uitzondering van giganten als Greenpeace, komen in dit land nauwelijks meer aan de bak in de mainstream-media. Dit zijn media die we zelf kunnen bestieren; website, mailinglists, nieuwsgroepen. Je kunt er plaatsen wat je wilt en de gebruikers maken er selectief gebruik van. Het Net-surfen raakt sowieso over, de mensen gaan meer en meer gericht op zoek naar de voor hen relevante informatie op het Internet.'' Meeliften Als je via Internet op de website van dDH terecht komt, krijg je een thema-site op je scherm. Duurzaamheid, Agenda 21 en 'Oorlog en Vrede' zijn themasites in opbouw, waarmee dDH vanuit een maatschappelijk draagvlak wil werken. Deelnemers aan een themasite liften bij dDH mee op de belangstelling voor de website als geheel, hetgeen volgens Boyd een groot voordeel is. ,,Als gebruiker of bezoeker weet je wat je globaal aan zult treffen. Je kunt natuurlijk ook een website over je organisatie opstarten bij een doorsnee provider, maar dan komt je als ideële organisatie wel te staan tussen de website van de slagerij en autodealer om de hoek. Voor de bereikbaarheid ben je dan weer afhankelijk van Internet-zoeksystemen en links. Een themasite trekt vanzelf mensen aan die interesse hebben in het onderwerp.'' Dat er zo weinig maatschappelijke organisaties in dit land gebruik maken van onafhankelijke platformen op Internet, komt volgens Boyd voort uit de relatieve onbekendheid met het nieuwe medium. Men kent vaak de mogelijkheden van de beschikbare apparatuur niet. ,,Ik kan het werkelijk niet uitstaan. Internet is milieuvriendelijk en efficiënt. Maar wat zie je als je binnenstapt bij een doorsnee milieuclub? Juist, dan werken ze een persbericht uit op de computer, printen het twee tot drie keer uit, kieperen het op de fax, waarna de ontvanger het faxpapier weer uitwerkt op z'n eigen computer. Tegenwoordig kun je al met een modem van nog geen 100 gulden de wereld rond e-mailen, zonder dat er één stukje papier bij komt kijken. Maar ja, we zijn in dit land nu eenmaal opgegroeid met een goed werkend papieren postsysteem, waardoor de stap naar datacommunicatie niet een-twee-drie te nemen is. Maar iedereen die ermee werkt, beseft ogenblikkelijk wat de voordelen zijn.'' Omdat de meeste huidige gebruikers van computers zelf weinig kaas gegeten hebben van het installeren van programma's en ook de ruime mogelijkheden van het apparaat over het hoofd zien (,,het is en blijft een klote apparaat''), wordt Boyd veel gebeld door mensen die weer eens aan het stoeien zijn met hun elektronische gereedschap. Als hij er in alle gevallen een vergoeding voor zou vragen, was hij nu rijk geweest. ,,De computer-techneuten onder ons zijn schaars, ik weet het. Helaas. Maar waar een wil is is een digitale weg. Je moet alleen een knop omschakelen. Ik ken mensen, die wel hun hoofd breken over publiciteitsstrategieën voor hun te voeren actiecampagne en die klagen over het gebrek aan medewerkers en tijd. Diezelfde mensen sluiten hun ogen voor de voor de hand liggende nieuwe media.'' Aktielijst Nog voordat de Duitse teletext van de ARD er officieel melding van maakte, konden de abonnees van de elektronische Aktielijst al lezen dat het Castor-transport naar Ahaus een week vervroegd was. "Kom om vier uur naar station Amstel in Amsterdam, alwaar een speciale bus klaar staat om naar Ahaus te rijden", meldde de Aktielijst. Een ander bericht, dat even later werd rondgebriefd, maakte gewag van de afzettingen met Nato-prikkeldraad waarmee de Duitse politie de spoorbaan dacht te kunnen beschermen tegen anti-kernenergieactivisten. "Neem oude vloerbedekking mee, gooi het over het prikkeldraad en je hebt een schitterend loopbruggetje." Het heeft wat weg van de telefonische alarmlijn die de krakers sinds jaar en dag hanteren bij nacht en ontij. Wanneer er bijvoorbeeld een ontruiming op til staat, worden verschillende actieve krakers telefonisch ingelicht en opgeroepen om hun in nood verkerende collega's te ondersteunen. De Aktielijst is een zogenaamde e-mail 'mailing list'. Dit betekent dat, wanneer je in het bezit bent van een computer met een modem en aangesloten bent op het telefoonnet, je via één adres een bericht kunt sturen aan alle abonnees van de Aktielijst. De verzonden berichten worden ontvangen door alle op de Aktielijst aangesloten groepen en individuen. Een snel, goedkoop, effectief en milieuvriendelijk publiciteitskanaal. De Aktielijst is in wezen niets meer dan een eenvoudige mailing list waarmee organisaties en actievoerders elkaar snel op de hoogte kunnen brengen van activiteiten. Het is bedoeld voor de verspreiding van nieuws, oproepen, aankondigingen en dergelijke. Discussies, overpeinzingen en gedichten horen er niet thuis. Momenteel maken zo'n zestig maatschappelijke organisaties gebruik van de Aktielijst, zoals Milieudefensie, A Seed EYFA, AFA en AMOK. Het overige deel van de ruim 150 abonnees bestaat uit individuen en een aantal media. Kortom, een doorsnee abonneelijst lijst van een blad als Ravage, maar dan in het klein. Majordomo Boyd Noorda 'beheert' de Aktielijst. Dit houdt globaal in dat hij de techniek in de gaten houdt en af en toe een opmerking plaatst als de Aktielijst niet op de juiste manier gebruikt wordt. Gebruikers dienen hun mededelingen bijvoorbeeld niet als 'attachment' te plaatsen op de lijst. Verder zijn racistische en andersoortige afwijkende teksten niet welkom op de Aktielijst. Volgens Boyd wordt er echter zelden misbruik gemaakt van het systeem. Iedere nieuwe abonnee ontvangt dan ook de richtlijnen waaraan men in principe behoort te voldoen. In het verleden diende je je via hem te abonneren op de lijst, maar sinds
een half jaar gaat dat via 'Majordomo', een computerrobot. ,,Het bespaart
me een hoop werk. Aanmelders hoeven slechts een kleine handeling te verrichten
alvorens ze abonnee zijn van de gratis Aktielijst.'' Aanmelding is simpel.
Stuur een e-mail naar het adres majordomo@antenna.nl en laat het 'onderwerp/subject'
leeg. In het tekstdeel zet je: De meeste abonnees van de Aktielijst zijn achter het bestaan gekomen via mond-op-mond reclame. Mede hierdoor is het aantal gebruikers niet bijster groot te noemen. ,,Het voordeel is echter wel dat de verspreide informatie meestal relevant is. De abonnees bepalen zelf wat ze op de Aktielijst zetten, iedereen zit in wezen zelf op de stoel van de redacteur. Het bericht moet nieuwswaarde bevatten, dat interessant kan zijn voor maatschappelijke organisaties en actievoerders. Het bericht moet een bepaald belang dienen.'' Voor de abonnees van de Aktielijst is de elektronische compacte Aktie Agenda een van de meest frequent binnenkomende e-mail. Boyd is ten tijde van de AKTIE-bank begonnen met de uitwerking van het idee en heeft het inmiddels voortgezet op het web (www.sociamedia.nl/agenda.html). Inmiddels is hij een samenwerkingsverband gestart met Omslag die een gebruikersvriendelijk invoerprogramma maakte en de meeste invoer levert. Elke week plaatst Omslag een nieuwe weekversie, maar feitelijk is de agenda juist 'versieloos'; hij wordt permanent bijgewerkt en is permanent te raadplegen op het web. ,,Je moet tegenwoordig wel eerst zelf abonnee van de Aktielijst zijn, alvorens je een actie-oproep of andersoortige mededeling op de lijst kunt plaatsen'', weet Boyd nog te melden. Deze laatste hindernis is bewust opgeworpen, omdat commerciële bedrijven van buitenaf misbruik maakten van het informatiekanaal. In computertaal noemen ze dit 'spam', het ongevraagd verspreiden van advertenties via elektronische netwerken. Alex van Veen Socia Media en stichting dDH: postbus 13510, 2501 EM
Den Haag. Tel 070 2654124. Naar Jaargang 1998 |