Naar archief

Uit: Ravage 248/249 van 19 december 1997 (Thema: Oorlog tussen de seksen)

HET MANNENWEEKBOEK

Marc van Assata, witte West Europese man, 27 jaar. Na diverse eomzwervingen in de Randstad gekozen voor het jachtige, edoch ontspannende leven in de Nijmeegse natuur. Activiteiten: Woon werkpand de Begijnen (gekraakt in 1987, toen aangekocht en aangesloten bij de VAK groep), Informatie/actiecentrum Assata, lokaal opinie magazine Activist 024, amateur dartspeler, levensgenieter en medewerker op Leef werkschool Eigenwijs.

Donderdag 4 december 1997

Therapy for the soul! Dat was 't! Het is woensdag op donderdagnacht en ik ben net terug van een superlang Eek a mouse concert in Tilburg. "How are ya feeling' now?" Just great! Er gaat toch niets boven een avondje swingen met een paar goeie vrienden om de drukte van alledag te verdrijven. Nu snel nog een nachtelijke bak van die heerlijke linksdraaiende biologische volkoren cornflakes (collectief, en dus per berg, ingekocht) en dan naar bed: over een paar uurtjes roept de plicht weer en begint de rest van deze week. En van dit weekboek. Ben benieuwd. Hoe dat te combineren met m'n gewone dagboek...

Yes! Het is gelukt: m'n wekkers hebben me niet in de steek gelaten. Ruim voor 9 uur ben ik vanochtend op Eigenwijs gearriveerd. Te vaak grijpt m'n lichaam in als ik weer eens roofbouw aan 't plegen ben, en verslaap ik me. En da's redelijk alarmerend voor een, op wat Schotse whisky na, drugs vrij ochtendmens als ik. Op de fiets bedenk ik me voor de tigste keer hoe fijn het zou zijn drie levens te hebben; eentje voor het werk, een voor de fun en de rest om bij te komen met thee en Thorgal strips. Is dit normaal, gewoon workaholic of, om even bij het thema aan te sluiten, een typisch mannelijk calvinistische vorm van vluchtgedrag en zelfverloedering? Met geluk als enige maatstaf blijf ik mezelf het antwoord schuldig.

Eigenwijs is een kleinschalige school met zo'n 50 jongeren. Op Eigenwijs, zie het weekboek van collega Hazekamp (NN 203), heerst een grote keuzevrijheid wat je met je eigen onderwijs aan wil. Maar vanochtend heerst er voornamelijk stilte. Het is vooral aan Sander's Maatschappijleer enthousiasme te danken dat we anderhalf uur doorbrengen in de hypocriete spelonken van de parlementaire democratie. Werken op Eigenwijs zijn tropenjaren, zoals collega Therese altijd zegt, en puur de liefde voor het vak en de jongeren houdt je op de been. In de praktijk ontkom ik meestal niet aan het gevoel dat ik, al zoekend naar manieren van samenwerking, toch bezig ben de stof door die doorrookte strotjes te douwen. En da's een klote gevoel. Ook de geschiedenisles blijft steken bij het braaf overpennen van het bord over de Middeleeuwen.

Terwijl de muziek van De Dijk ongestoord uit de boxen knalt (de gabbers zijn er allemaal niet) gaat Eigenwijs haar eigen gang. Zowel jongeren als medewerksters gebruiken pauzes, tussenuurtjes en lessen voor gedichten en surprises. Emmers met onduidelijke lijmsmurrie staan naast in zelfbeheer gebakken pepernoten. En ook ik hang al snel het werk voor het jubileumboek, Eigenwijs wordt volgend jaar 15, aan de wilgen. Zelfs zonder veel jongeren is de school, met al haar telefoons, computers, faxen en copiers, een heksenketel van belang. Een broeinest voor kunst, drugs en revolutie.

Nog net geen vrijdag. Na een werk en feestdag van bijna 15 uur was de school een grote teringzooi. Temidden van kippengaas, bierdopjes, bergen papier, half opgedroogde drek en flarden gedichten doen de laatste jongeren de afwas. Na me de hele avond ziek te hebben gegeten aan het speculaas donderde uit mijn surprise een paar zakken pepernoten. Het zijn toch echt avonden als deze die me op de school op de been houden. Dat wil zeggen, zolang de X files wordt opgenomen...

Vrijdag 5 december

Nationale feestdag van het bedrog. Als we eindelijk ontdekt hebben dat ie niet bestaat, blijven we wel ijskoud doen alsof het 'zo gezellig is met z'n allen'. Maar ja, het blijft toch je familie hè, en 't is een kleine moeite groot plezier. Dus trok ook ik na een dag knippen en plakken naar het westen des lands. In de pakjesexpresse 12 zaten, behalve m'n zus, nog hele kinderscharen wanhopig geestige gedichten uit hun duim te zuigen. Uiteindelijk slaagde m'n andere zus er voor het eerst in haar leven in haar gedicht goed voor te lezen en mocht ook haar surprise er wezen: een fijne herinnering aan de in de herfst gemiste boot uit Schotland.

Zaterdag 6 december

Godgloeiende, kan je een keer uitslapen in je oude vertrouwde bedje belt de Ravage fotograaf je d'r uit. Afspraak gemaakt voor aanstaande maandag. Het ontbijt beneden liep net uit op een diepgaande discussie over de zin en onzin van betaald werk en met name de lafhartige rol van de instanties daarbij. M'n familie is wel geradicaliseerd zeg. Vroeger dachten m'n net afgestudeerde academische, en dus werkeloze, zus en alweer een jaar geleden ontslagen pa daar heel anders over. Beetje wrang dat ik nu als enige van de familie een Echte (Melkert ) Baan heb. De zaterdag kabbelt voort als ware het zondag.

Zondag 7 december

Weer terug in Nijmegen hangt de ijskoude winterlucht in rode flarden boven de stad. Een prima weertje om in alle rust de duizend en een dingen dag te beginnen. Met alleen huisgenote Hilde thuis stort ik me vol enthousiasme op het doorknippen van de afgelopen krantenweek, het verschonen van m'n bed en de kattebak en een wandeling naar de glascontainer. Ik hou zelfs tijd over voor thee bij de verwarming, een zoveelste poging m'n fiets te plakken en een testritje door de Ooy polder, voortuin van elke Nimwegenaar.

Terwijl andere huisgenoten uit de veren komen cq. er net induiken besluit ik de achterstand in m'n Boeken der Herinnering een beetje weg te werken. Foto's van de studentendemo van 8 mei 1993 waren de laatste die ik had ingeplakt. Te gek om al die oude en nieuwe bekenden, acties en feesten weer tegen te komen.

's Avonds natuurlijk naar de Klinker, het dag en eetcafe in het oudste kraakpand van Nijmegen: de Grote Broek. Een ware kwelling voor elke BVD er, al die lachende krakers en milieu activisten, house freaks en GroenLinksers aan een tafeltje. Een leven in Nijmegen zonder de Klinker, zonder de Broek is eigenlijk ondenkbaar. En niet alleen omdat het een prima opwarmertje is voor m'n vaste dartavondje up town. Dat laatste is gewoon dé manier om alles eens even van je af te gooien.

Maandag 8 december

Net terug van de kroeg. En bijna m'n nek gebroken over het thema van deze Ravage. Dat wil zeggen, letterlijk half onderuit gedonderd over een van de vele vernielde fietsen die na elk weekend de straat vervuilen. Zo gewoon dat niemand er iets van lijkt te vinden. Maar is 't wel zo toevallig dat het overgrote meerendeel van alle fietsvandalen en plegers van 'zinloos straatgeweld' van het mannelijk geslacht is? Net zoals nagenoeg alle soldaten en smerissen, en de meeste politici, nazi's en groot geldbezitters? Met andere woorden: zo'n beetje iedereen die deze planeet, op wat voor manier dan ook, aan 't het verzieken is, is man. Zoals Thea Beckman op onnavolgbare wijze beschrijft in haar Thule triologie zouden we (mannen) er niets aan kunnen doen, omdat het in onze genen zit. Hmm, daar heb ik weinig verstand van en het boeit me ook niet. Liever ga ik uit van ieders eigen verantwoordelijkheid en bestrijdt macht als oorzaak met alle kracht. Maar echt vrolijk word je d'r niet van...

Drie uur later en veels te vroeg. Buurvrouw Marij, ook net terug uit de kroeg, heeft hommeles met haar werk. En krijgt dat zwaar onverdiend om half acht telefonisch op haar bord. Met halfdichte ogen en zachte drang krijg ik haar weer in bed. Kom op Marij, bijna zwarte band karate: sta sterk in je werk! Nu ik toch wakker ben is de maandag mert nog rustig. Na wat heen en weer gesnuffel vind ik geen aanvullingen voor m'n kinderboekenverzameling maar wel voldoende stof voor een nieuwe kilt. De rest van de dag besteed ik aan het afmaken van wat bijlages voor een artikel wat ik met Radio Silvia over 20 jaar vrouwenboekwinkel de Feeks schrijf. Activist 024 wordt gelukkig steeds meer als podium voor alternatief Nijmegen gezien en gebruikt. Ofschoon groepen als het COC, Vluchtelingenwerk en de plaatselijke kraakbeweging af en toe nog wel een trap onder de kont kunnen gebruiken.

Halverwege de dag ook nog even met de Ravage fotograaf naar Ubbergen gefietst voor de gebruikelijke foto. Maar dan 't liefst op een ongebruikelijke plaats. Hier in de heuvels en bossen loop ik 't liefst te piekeren: over dagdromen en zevende hemels, over liefdes en geluk. Hier heb ik ontdekt dat je beter je neus dan je lul achterna kunt lopen.

Weer thuis kan nog net een stuk van m'n wijk van de nieuwste Benedenstadnieuws voorzien worden, voordat er door het gehele huis op de kaasfondue à la Saskia aangevallen wordt. Tijdens het eten maak ik me zorgen over Cor, een buurvrouw die al lange tijd erg ziek was en die al weken pleite is. Als Rooie Cor kon ze uren vertellen over haar strijd voor de Britse mijnwerkers en haar onvermoeibare inzet voor een leefbare stad. M'n eigen ogen vallen dicht voordat ik op pad kan.

Dinsdag 9 december

Dinsdag Assata dag! Voor de verandering gooit Hilde mij uit de veren. Vast omdat ik het eerste deel van de winkeldienst inval in Assata shop. Ik vind het belangrijk dat er in iedere stad een voor iedereen dagelijks toegankelijke plek is waar de alternatieven voor de huidige shit je om de oren vliegen. Daarnaast is het altijd een goeie gelegenheid om op de hoogte te blijven van de laatste roddels en het nieuwste gemiste papierwerk.

Als eerste dus snel de Grachtenkrant doorgesmuld. Met het afscheidsteepje van The Incredible Softies (T.I.S.), met oud vrienden Renz en Sam, in Krommenie uit de boxen gaan de ochtend en m'n gedachten snel. "So, you think you're big, you're nothing but a sexist pig. (...) Men are strong and brave, women cute and kept aslave." Verders telefoontjes, bewoonsters van de Broek en visite. Ook kameraad I. van D. uit U. is weer back in town. 's Middags naar het kantoor van Assata info, alwaar collega activisten Ties en Silvia al keihard bezig zijn met alweer een nieuwe berg kopy voor het volgende nummer van ons lijfblad. Zelf ga ik verder met een stuk over extreem rechts in Nijmegen. Al schrijvende neemt verbazing de plek in van woede: Ongelooflijk hoe mensen de schuld van sociaal politieke ellende bij 'kleur en afkomst' kunnen leggen: behalve beledigend en dom blijven 'poen en macht' zo buiten schot. Een artikel voor de '&', het thema blad van de federaties VAK groep en Verband blijft nog even liggen.

Net voor de erwtensoep van Marij, waar 't weer iets beter mee gaat, besluit ik een vergadering op school te schrappen. Beter even een uur stil zitten en dan lekker naar Bottendaal voor een partijtje schaak met Karin lief.

Woensdag 10 december

Yeah, begin van de betaalde werkweek! Het is een nog hectischer dag dan normaal op Eigenwijs: voor de al wekenlang sluimerende revolutie onder veel jongeren worden de laatste voorbereidingen getroffen. De lessen lopen desondanks beter dan vorige week. Met de vrije groep Maatschappijleer nodigen we voor volgende week een Wageningse paddo kweker in zelfbeheer uit en bij Geschiedenis ontbrandt zowaar een heuse godsdiensttwist. Tijdens een van de vele potjes tafeltennis met collega Sake besluit ik op school te blijven eten.

Terwijl de knoflook wordt fijngehakt zijn Esther en Sophie, woordvoerdsters van het ongenoegen, druk bezig zoveel mogelijk mensen te herinneren aan de Werkvergadering van vanavond. Deze bijeenkomst is het 'wetgevend lichaam' van Eigenwijs en staat open voor iedereen. Uiteindelijk barst na wat praktische puntjes de bom. In een felle en emotionele vergadering vliegen de verwijten over en weer. Veel jongeren hebben grote moeite met een groep nieuwe jongeren die (nog) niet eigenwijs zijn en op de steeds grotere afstand komen te staan van de oude lui. Zelfs zonder enkele oplossingen die op het einde worden bedacht ben ik blij met zoveel betrokkenheid en eerlijkheid. Als na een paar uur de kratten bier tevoorschijn komen is de lucht volgens mij echt een beetje geklaard. Eigenwijs leeft op dit soort intensiteiten, bedenk ik me als ik op m'n nog steeds niet leeggelopen fiets naar huis toe kar.

Donderdag 11 december

Geen tijd en geen nieuws.

Vrijdag 12 december

's Ochtends vroeg op school en het weekboek is mooi geweest. Dingen beginnen zich voor de helft te herhalen en 2000 woorden is het maximum. Het leven gaat toch wel door. Ik ren en vlieg en bel wat heen en weer. Ik denk en schrijf wat van me af. Van huis naar school en in de stad, van Assata naar het bos en dan weer terug: ik pieker, vecht en speel me suf. Een weekboek bijhouden geeft dan zowel stress als stilte. Het vervolg komt echter slechts in m'n eigen dagboek. BVD ers en oprecht geïnteresseerden kunnen echter altijd achter het januari nummer van de Activist 024 aan gaan. Geen geluk zonder vrijheid, geen vrijheid zonder strijd! Tot ziens.

 

 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1997