Uit: Ravage #246 van 14 november 2007  

Zinloze ontruimingen kosten handen vol geld 

Het kwijl liep langzaam maar zeker langs de kin van z'n pokdalige pokerface naar beneden. De kersverse korpschef Jelle Kuiper genoot zichtbaar van het omhoog takelen van de speciale container waarin de BraTra-leden zich ophielden. Kuiper was begin jaren tachtig de bedenker van dit kunstje waarmee vrijwel ieder zwaar gebarricadeerd kraakpand relatief snel wordt ingenomen. De krakers van Herengracht 565 en Weteringschans 67 hadden er onlangs ook geen antwoord op. 

Met een in brand gestoken straatbarricade, dwars over de Linnaeusstraat in Amsterdam-Oost, luidde de buurtkraakgroep in de vroege morgen van woensdag 29 oktober volgens goed gebruik de "ontruimingsgolf" in, zoals ze het zelf noemen. Die dag zou de Amsterdamse politie overgaan tot ontruiming van het kraakpand Herengracht 565, Korte Leidsedwarsstraat 199-201, Weteringschans 67 en Linnaeusstraat 107.  

Vier panden op één dag is niet ongebruikelijk. Sterker nog, de korpsleiding ziet er alleen maar voordelen in. Je hoeft het personeel maar één keer te instrueren en samen met het benodigde materieel maar voor één dag beschikbaar te stellen. En laten we wel wezen: de talloze door verf besmeurde pakken hoeven maar één keer in de was. 

En de krakers? Die brengen de dag door met het potdicht barricaderen van hun pandje, zodat het dagelijkse leven ruw wordt verstoord en veelal op den duur ondraaglijk wordt. Het getuigt van weinig creativiteit en veel begrip zullen je buren er niet voor op kunnen brengen, maar de politie dient vervolgens wel groot materieel in te zetten. Dat kost ze geld en tijd, en daar is het de krakers dan ook om te doen. Je moet het ze zo moeilijk mogelijk maken, is reeds jaren het motto voor de meeste panden. 

Brandbrief 

De volgorde waarop de te nemen vestingen door de ME dienen te worden beslecht, is geheel overeenkomstig de te verwachten weerstand in het draaiboek van de dienstdoende groepscommandant vastgelegd. Men bewaart het lekkerste tot het laatst. Jammer voor de krakers van de Linnaeusstraat, want zij kwamen pas 's middags aan de beurt. Je kunt het niet altijd van ze zeggen, maar ditmaal had de politie haar opdracht aardig voorbereid. Men wist waar het zwaartepunt lag. De brandende barricade werd overigens wel als eerste geblust en met een shovel aan de kant geschoven. 

Ondanks een brandbrief van advocaat J. Donk aan hoofdofficier van justitie Vrakking, waarin Donk verzocht de ontruiming van Herengracht 565 af te blazen omdat hij onlangs een kort geding tegen de staat heeft aangespannen, werd de gracht ter hoogte van het Torbeckeplein afgezet voor het verkeer. De krakers in het pand hadden eerder wat huisraad voor hun deur gegooid en in brand gestoken. Niet al te slim, want al snel vatte een aantal kozijnen vlam. Maar gelukkig, het korps beschikt over een goed functionerende waterwerper.  

Nadat de ME-linies oprukten werden ze bekogeld met verfbommetjes. Je weet wel, gemaakt van paraffine en gevuld met kleurrijke goedjes. De BraTra verschafte zich met een hoogwerker via het dak toegang tot het pand. De aanwezige zes bewoners werden onder gejuich van sympathisanten geboeid afgevoerd naar de arrestantenbus. Het pand aan de Herengracht werd anderhalf jaar geleden gekraakt.  

Eigenaar Van Zijl komt de twijfelachtige eer te beurt dat hij zonder vergunning een sloopploeg opdracht had gegeven het monumentale pand van binnen uit te slopen, voordat de krakers bezit namen van het perceel. De politie daarentegen sprak bij monde van Klaas Dwaas (sommigen noemen hem Wilting) na afloop van de ontruiming schande over de in het pand aangerichte vernielingen die gemakshalve en uit strategische overwegingen op het conto werden geschreven van de krakers. 

Min of meer gelijktijdig met deze ontruiming nam de politie bezit van de twee naast elkaar gelegen kraakpanden in de Korte Leidsedwarsstraat, die nauwelijks gebarricadeerd bleken en verlaten waren. De tijdig vertrokken bewoners moesten worden ontruimd, nadat ze in eerste instantie een rechtszaak tegen de eigenaar hadden aangespannen omdat deze weigerde voor hen de waterkraan in het souterrain te openen. De rechter vond ontruiming een betere oplossing. Het pandje staat al jaren leeg en verkeert in verkrotte staat. 

Zwaar geschut 

Ook het perceel Weteringschans 67, Hotel Fox genaamd in krakerskringen, bleek reeds verlaten te zijn nadat de BraTra zich via het dak toegang had verschaft. Twee krakerstypes werden van straat geplukt omdat ze ervan werden verdacht ME-busjes te hebben bekogeld met verfbommetjes. Het was inmiddels de tweede keer dat Fox werd ontruimd. Bij de herkraak stond het alweer zo'n anderhalf jaar leeg. Het perceel is onlangs op de huizenveiling in handen gekomen van een eigenaar die zegt het te willen gaan verbouwen, maar daar geen concrete plannen voor heeft. 

De ontruimingsoperatie van het perceel Linnaeusstraat 107 verliep heel wat moeizamer. De krakers hadden het pand, waarin kraakkaffee Bankroet zat gevestigd, dermate stevig gebarricadeerd dat de politie zwaar geschut in moest zetten om niet af te gaan. Onder de voormalige synagoge bevindt zich een atoomkelder waarin de krakers zich verschanst hadden.  

Nadat ME-ers met houwelen hadden geprobeerd de stoep open te breken, werd een shovel ingezet. Deze lichtte een stuk van het dak van de kelder op, waarna de elf aanwezige krakers konden worden gearresteerd. Het was toen al donker. De krakers waren onaangenaam verrast, men had verwacht de nacht in de kelder door te kunnen brengen. De manoeuvre die de BraTra had gemaakt werd door hen achteraf als 'onwaarschijnlijk' bestempeld. 

Bij schermutselingen tussen de ME en krakers op straat werden vijf arrestaties verricht. Hiervoor werden aanhoudingseenheden ingezet, die het geweld niet schuwden. Zo werd een vrouw op leeftijd omver gelopen. De eigenaar van de Linnaeusstraat zegt er een horecagelegenheid te willen gaan vestigen, maar heeft daar nog geen concrete plannen voor. Het zal niet de eerste keer zijn dat een ontruimd pand leeg blijft staan.  

Die avond vertrok er vanaf het Amstelveld een kleine, hoofdzakelijk zichzelf bevestigende groep krakers en sympathisanten, voor een luidruchtige voettocht door de stad. De demonstratie eindigde bij het hoofdbureau, dat nu wijselijk werd afgeschermd door een haag van ME'ers. De arrestanten van de dag kwamen die avond allen vrij. 

Eisenpakket 

Op zondag 2 november nam een groep van zo'n honderd krakers onverwachts opnieuw bezit van het pand Herengracht 565. Rond zeven uur 's avonds drong een groep krakers het perceel binnen. De aanwezige bewaker die op straat stond koos het hazenpad. Dat er sprake zou zijn van huisvredebreuk, op grond waarvan later de krakers werden gearresteerd, bleek dus onzin. 

Op straat werden provisorisch wat tegels en klinkers gelicht. De eerste agenten die arriveerden kregen te horen dat, indien de krakers verder met rust gelaten zouden worden, er geen barricades opgeworpen zouden worden. Toen even later de melding binnenkwam dat de ME zich verzamelde, werden de straatbarricades opgeworpen. 

De krakers waren woedend omdat in weerwil van een nog te voeren rechtszaak over het pand de politie de ontruiming eerder die week had doorgezet. Met de herkraak wilde men een duidelijk signaal afgegeven richting justitie en politiek. Tijdens onderhandelingen met de politie stelden de krakers die avond een eisenpakket samen. Ondermeer de uitslag van het tegen de staat aangespannen kort geding van 14 november zou afgewacht moeten worden, zo luidde één van de eisen. 

Tegen tien uur maakte de ME op abrupte wijze een einde aan de al even abrupt uitgevoerde herkraak. De aanwezige krakers voor het pand werden weggedreven, waarna het pand werd ontruimd. Hiervoor verschafte de BraTra zich op illegale wijze toegang door met een stormram de voordeur in te beuken van een belendend hotel. De hoteleigenaar had eerder geweigerd de ME binnen te laten, omdat hij de overlast meer dan zat was. Dat is pas huisvredebreuk! 

In totaal werden er 23 mensen in het pand op grond van huisvredebreuk en openlijke geweldpleging gearresteerd. Tevens werd er een arrestatie verricht op straat. Hoofdcommissaris Kuiper gaf te kennen te zullen laten onderzoeken in hoeverre de schade aan het pand te verhalen zou zijn op de gearresteerde krakers. In de loop van dinsdag kwamen 22 krakers weer op vrije voeten, in het bezit van een dagvaarding voor 2 februari volgend jaar. De twee overgebleven arrestanten werden op de afdeling vreemdelingenbewaring van het hoofdbureau geplaatst. Een daarvan is inmiddels het land uitgezet.  

Alex (met dank aan Hoofdstedelijk Kraaknieuws)