Uit: Ravage #246 van 14 november 1997  

Waar een wil is... komt geen weg! 

Half december viert het kraakpand de Blauwe Aanslag te Den Haag haar 17-jarig bestaan met een groot feest. Hiermee willen de bewoners benadrukken dat zij niet van plan zijn te wijken voor de plannen van de gemeente.  

Bijna drie jaar geleden werd besloten dat de voor het pand langs lopende weg, het Buitenom, een 28 meter brede vierbaansweg moet gaan worden. In het uiterste geval zou hiervoor het voormalig belastingkantoor gesloopt moeten worden. Zover is het echter nog niet. Half oktober behaalden de bewoners een overwinning: het door hun aangevraagde schorsingsverzoek werd toegewezen. Hierdoor mag de gemeente niet beginnen met de uitvoering van de plannen totdat er een definitieve uitspraak is gedaan in de lopende beroepsprocedure tegen het bestemmingsplan. 

In de Blauwe Aanslag zijn naast meerdere woongroepen verschillende niet-commerciële bedrijfjes gevestigd. Zo is er ondermeer een eetcafé, een linkse boekhandel, een voedselcoöperatie en een zeefdrukkerij. Daarnaast biedt het pand ruimte aan ateliers, werkplaatsen en oefenruimtes. Door middel van gezamenlijke klusweekenden wordt het pand onderhouden en waar nodig verbeterd. De kosten hiervoor worden collectief gedragen en betaald uit huuropbrengsten die gerelateerd zijn aan iemands inkomen. 

Officieel is de gemeente eigenaar van het pand, maar in 1986 zijn in een intentie-overeenkomst de krakers gemachtigd het pand te beheren. In deze overeenkomst is ook de morele verplichting van de gemeente vastgelegd om indien nodig voor vervangende woonruimte te zorgen. Momenteel zijn de bewoners en gebruikers van de Blauwe Aanslag in samenwerking met architectenbureau Scala aan het onderzoeken hoe eventuele nieuwbouw vorm gegeven zou kunnen worden. Het geheel of gedeeltelijk nieuw te bouwen pand zal in ieder geval moeten voldoen aan hoge milieu- en leefbaarheidseisen. ,,Het moet een 'kraakbaar pand' worden'', vertelt Iris, een bewoonster van het pand. ,,De opening zal gaan bestaan uit het op slot draaien van de voordeur.'' 

De bewoners hebben ook alternatieven bedacht waarbij de weg verbreed kan worden zonder dat de Blauwe Aanslag gesloopt hoeft te worden. Een mogelijkheid is het versmallen van de naast het Buitenom liggende gracht. Een ander plan is het aanleggen van een arcade, zodat het voetpad onder een gedeelte van het pand doorloopt. Raadslid Cleton toonde grote belangstelling voor deze plannen tijdens de afgeronde juridische procedure. De gemeente is hier echter niet voor, omdat er dan geen ruimte over zou blijven voor fietspaden. Volgens de bewoners zijn hier echter meerdere oplossingen voor.   

Het bestemmingsplan is gebaseerd op een verkeersonderzoek dat een aantal jaar geleden is gehouden. Hierbij werd geconcludeerd dat er een stijging van het autoverkeer met 10 procent te verwachten viel. Sindsdien is het autoverkeer echter met 40 afgenomen.  

,,De gemeente meet met twee maten'', vertelt bewoner Bas. ,,In het veel rijkere noorden, waar een zelfde plan op tafel lag, is het in ieder geval uitgesteld tot 2005, terwijl het daar tijdens de spits wel vier keer zo druk is als op het Buitenom.'' De verbreding van het Buitenom is onderdeel van een plan om het centrum autoluw te maken. Hiertoe wil de gemeente een brede weg in een ring om het centrum aanleggen, de centrumring.  

,,Maar ondertussen gaan ze wel een groot nieuw parkeerterrein in de binnenstad aanleggen, waardoor er juist meer auto's de stad in getrokken worden'', zegt Iris. Nadat de bewoners hier tijdens een raadsvergadering vragen over hebben gesteld is er een nieuw verkeersonderzoek toegezegd door wethouder Meijer van verkeer en monumenten.  

De toekenning van de schorsing betekent minstens een half jaar uitstel van de uitvoering van de plannen. Overigens beschouwt de gemeente de schorsing niet als fundamentele kritiek op de eigen plannen. In de Haagse Courant meldde een woordvoerster: "We denken dat het een kwestie van procedures is. Het levert overigens geen vertraging op, want de plannen voor het Buitenom waren toch nog niet aan uitvoering toe."  

De bewoners op hun beurt hopen dat de Raad van State in de door hun aangespannen bodemprocedure voor het behoud van de Blauwe Aanslag zal kiezen. Na de zojuist behaalde overwinning hebben ze in ieder geval de meerderheid van de Haagse bevolking aan hun kant: volgens een onderzoek van de Haagse Courant vindt 63 procent dat de Blauwe Aanslag niet gesloopt mag worden.  

Ondertussen gaan de bewoners van de Blauwe Aanslag gewoon door met het organiseren van activiteiten en werk aan en in het pand. Zo wordt er op vrijdag 14 november een benefiet voor Groenoord gehouden, het 'Dwarsbomenfestival'. Zaterdag 13 december zal het 17-jarig bestaan gevierd worden met een groot feest met o.a. bandjes, theater, taart, informatie en actie. De toegang is gratis. Daarnaast worden er regelmatig concerten en feesten georganiseerd in café 'BlauwBloed'. Hou daarvoor de agenda op de achterkant van dit blad in de gaten.  

Rinske Bijl