Uit: Ravage #244 van 17 oktober 1997   

Bruin brood met pindakaas 

Luidruchtige ondertekening Verdrag van Amsterdam 

ME Neem me mee! ME Neem me mee! Maar helaas, de ME was niet van plan de demonstranten die voor korte tijd het kruispunt achter het Paleis op de Dam bezet hielden, mee te nemen. Het beloofde gratis reisje met een GVB-bus inclusief overnachting in de Bijlmerbajes ging niet door. De politie had besloten deze dag, waarop het Verdrag van Amsterdam ondertekend zou worden, niet in te grijpen. De flinke matpartij die vijf arrestanten opleverde was volgens een agent het gevolg van 'miscommunicatie'. 

Ondanks het vroege uur hadden zich op donderdag 2 oktober toch zo'n driehonderd demonstranten verzameld voor het Paleis op de Dam in Amsterdam. Zij waren daar bijeen gekomen om de ministers van Buitenlandse Zaken en enkele regeringsleiders van de EU-landen, die deze ochtend het Verdrag van Amsterdam zouden ondertekenen, te bejubelen. Met confetti, EU-ballonnen, toeters en serpentine werden de delegaties verwelkomd. Ook werd gevraagd om 'meer politie', een 'balkonscene' en 'meer ME op tv!'.  

Een zwarte Amerikaan die het tafereel verbaasd gadesloeg had een ander advies: You know what we do in America? We turn those motherfuckers down man! De jubelaars maakten echter geen enkel aanstalten in die richting. Rond half elf hielden als EU-leiders verklede actievoerders een werkontbijt op de Dam. Tijdens het ontbijt dat bestond uit bruine boterhammen met pindakaas hielden enkele van hen een korte toespraak, waarin zij het beleid van de EU loofden. Zij riepen op tot meer werkloosheid, meer politie op straat en nog meer snelwegen en vliegvelden.  

De internationale media die op dat moment in afwachting zijn van de komst van de EU-leiders, vinden het wel vermakelijk en staan druk te filmen en fotograferen. Al snel ontnemen zij de demonstranten het zicht op het tafereel. Omdat deze niet zo maar opzij wensen te gaan, roept de nep-Kok om politiewoordvoerder Wilting. Of deze er niet even voor kan zorgen dat al die mensen opgepakt worden. "Grabbel maar even een of ander wetsartikel uit je hoge hoed." Wilting gaat echter niet op deze uitnodiging in. 

Wanneer om half twaalf alle delegaties gearriveerd lijken te zijn, zet de stoet zich in beweging voor een wandeling rond het Paleis. Als men langs de Nieuwe Kerk loopt komt daar plotseling nog een delegatie Eurokopstukken langsrijden. De afstand tussen de auto's en de actievoerders is slechts enkele meters, de verleiding dus groot. Te groot voor enkele met Grolsch-beugels bewapende punks. Ze beginnen flink aan de dranghekken te rammelen en deze dreigen al snel tegen de auto's van de hoge Eurotypes aan te kopen. Uit de stoet worden rotjes en strijkers naar de inmiddels in paniek geraakte dienders gegooid.  

Vervolgens gaat alles razendsnel. Terwijl ME'ers te paard de stoet vanachter insluiten, komen er vanaf de Nieuwezijds Voorburgwal enkele stillenteams aangerend. Deze beginnen als idioten een aantal mensen in elkaar te rammen. Een vrouw met rood haar wordt op straat en daarna in het busje dusdanig in elkaar geslagen dat ze moet worden onderzocht in het ziekenhuis.  

Door het uitzinnige geweld van de stillen is de paniek even groot. Een groot deel van de stoet verspreidt zich achterna gezeten door de blauwe ruiters over de Nieuwezijds. De rest wordt voor de Nieuwe Kerk ingesloten door ME te paard, stillen en marechaussee. De groep op de Nieuwezijds is echter woedend over het gewelddadige politieoptreden en dreigt deze aan te vallen. De stillen zijn blijkbaar weer lang genoeg uitgelaten en trekken zich terug in klaarstaande busjes. Een actievoerder weet nog een ruit van een politieauto te vernielen, maar dat leidt niet tot een nieuwe confrontatie. De demonstranten zetten het rondje rond het paleis zonder problemen voort.   

Teruggekomen aan de voorkant, wordt overlegd wat te doen. Omdat er vijf mensen zijn gearresteerd, besluit men eerst naar het politiebureau te gaan. "Alle arrestanten vrij", schalt het over de Nieuwezijds. Ondertussen komt er alarm uit Groenoord. De smeris zou nog die middag tot ontruiming van het actiekamp overgaan. Een deel van de demonstranten besluit dat dit prioriteit heeft en stapt in de gereedtaande bus. De rest van de groep die tot zo'n honderd man en vrouw geslonken is, besluit alsnog het kruispunt te bezetten waar tijdens de EUrotop juni dit jaar 348 demonstranten op grond van artikel 140 werden opgepakt. 

De organisatoren van de demonstratie hadden van tevoren beloofd dat iedereen die de top in juni had moeten missen en dus niet het genoegen van een gratis reisje met het openbaar vervoer inclusief overnachting in de Bijlmerbajes had mogen smaken, alsnog een kans kreeg. Helaas, de ME wil ondanks het massale spreekkoor 'ME nee me mee! ME neem me mee!' niet meewerken. Toen het door de groep gestelde ultimatum van tien minuten afgelopen was, besloot men het kruispunt te verlaten. 

Later die middag blijkt het alarm uit Groenoord voor niks te zijn geweest.

Waarschijnlijk heeft de smeris het bericht over de ontruiming zelf verspreid om mensen weg te lokken. Hoewel de vijf arrestanten als het donker wordt al weer vrij zijn gelaten gooit een groep van zo'n vijftig demonstranten uit protest tegen het gewelddadig politieoptreden bij het hoofdbureau aan de Elandsgracht een hoop ruiten in. Ook een aantal geparkeerde politieauto's wordt vernield. 

Eerder die dag had het Platform voor een Ander Europa tijdens een persconferentie de verklaring Towards a different Europe gepresenteerd. Deze verklaring is het resultaat van de alternatieve top die tijdens de EUrotop in juni plaatsvond. In de verklaring wordt gesteld dat het Verdrag van Amsterdam een ramp is omdat het er niet in slaagt de democratische en sociale crises van Europa op te lossen. Het platform stelt geen enkel vertrouwen te hebben in de Europese Unie. Wel deelt ze de overtuiging dat de sociale en ecologische problemen op internationaal niveau dienen te worden opgelost, maar dan wel door een Europees project dat de steun heeft van haar inwoners. In de huidige Europese Unie hebben deze echter nog maar weinig in te brengen. Na Maastricht is de macht in Europa verschoven van de nationale parlementen naar regeringsleiders en de vrije markt.   

Het platform beweert een alternatief voor de EU te hebben: "een ander, democratisch, vredig, solidair, ecologisch en feministisch Europa." Daarvoor is een ander beleid nodig waar de nadruk ligt op werk voor iedereen die wil werken, activering van lokale economieën, positieve actie en burgerrechten voor immigranten. De verklaring is onderschreven door diverse individuen en organisaties uit alle EU-landen. Het platform roept iedereen op om in de eerste week van december mee te doen met de wereldwijde actie voor 'solidariteit en gelijkheid' tegen het Europa van Maastricht en Amsterdam en tegen het neo-Iiberale beleid.  

Freek Kallenberg