Naar archief

UIT: Ravage #229 van 21 februari 1997  

Het weekboek van

Marta Resink

Marta Resink is medewerkster van de Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling Omslag. De laatste weken is zij echter vooral in het nieuws omdat de gemeente Sint-Michielsgestel haar uitkering heeft stopgezet. Marta weigert te voldoen aan de sollicitatieplicht, omdat zij vindt dat ze al werk heeft. Onderstaand dagboek vormt daarvan het overtuigende bewijs.  

Maandag 10 februari 1997 

Veel te laat wakker. Tot diep in de nacht doorgewerkt aan mijn laatste verhalen voor ZOZ, het tijdschrift van Omslag. Eigenlijk was vrijdag al de deadline. Dick belt dat hij om dezelfde reden later komt. De flop van Lian is gelukkig wel binnen. Schrijven dus vandaag! En veel, want de afgelopen weken is vrijwel al het werk blijven liggen vanwege het gedoe rond mijn uitkering. Wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen. Kan ik het wel maken om nu het antwoordapparaat aan te zetten? Er wordt nog steeds volop gebeld over de rechtszaak: journalisten en allerlei andere mensen willen weten hoe het met me gaat en wat ik verder ga doen. Nou, gewoon doorgaan dus. De discussie over de sollicitatieplicht is volop losgebarsten. Fantastisch! Maar er meer in de wereld! En deze week moet ik echt al mijn aandacht op ZOZ richten.  

Brabant viert carnaval. En de radio meldt dat de varkenspest steeds verder oprukt in Brabant. Het gaat goeddeels aan me voorbij. Ron belt met de mededeling dat het gironummer van het nieuwe solidariteitsfonds voor bewust baanlozen nog steeds niet bekend is. Ik: je kan toch zo een nummer opvragen bij de girodienst, dan komt de rest later wel. Dat zal-ie doorgeven aan Koen, want die gaat daar over; voorlopig maar het nummer van de Vrije Bond gebruiken (5495473) met vermelding dat het geld voor het nieuwe fonds is. Ik geef het telefoonnummer door van de Werklozen Belangenvereniging Amsterdam (WBVA), die ook bezig zijn met een fonds. Wist-ie nog niet. Ik zucht. Ik heb dat al een paar keer tegen anderen verteld, maar het blijkt dus gewoon niet te zijn doorgekomen.  

Het radioprogramma Vroege Vogels staat op het antwoordapparaat; willen een interview. Nu even niet, denk ik en besluit om terugbellen geen hoge prioriteit te geven. GroenLinks Eindhoven wil een interview voor hun blad; ik maak een afspraak voor 20 februari.  

Ik probeer het verhaal over 'de kracht van solidariteit': mijn persoonlijke belevenissen van de afgelopen maanden, terug te brengen tot vier pagina's. Er is zo waanzinnig veel gebeurd en te vertellen; een hele ZOZ zou er nog te dun voor zijn. Maar: vier pagina's is het absolute maximum. Ik merk weer eens het grote verschil tussen schrijven vanuit mijn eigen emotie en schrijven over andere onderwerpen. Ik wil sowieso alleen schrijven over dingen waar ik ook gevoelsmatig iets mee heb, maar over jezelf schrijven is toch anders. M'n verhaal blijft veel te lang; ik vraag Dick om commentaar, maar geef de eindredactie niet uit handen. Eigenwijs! Ik weet dat schrappen in mijn eigen stukken veel moeilijker is dan in die van anderen.

Dick kookt. Na het eten lezen we alle verhalen die nu klaar zijn en maken een selectie uit de berichten en ingezonden brieven. Als Dick met de laatste bus naar Utrecht vertrekt, hebben we toch het meeste af. Ik doe de afwas; werp nog even een blik in de elektronische postbus en ik maak een lijstje van de dingen die ik morgen persé moet doen. Tegen twaalven plof ik met een kop thee nog even op de bank en pook de kachel op. Die was bijna uit. In mijn hoofd knaagt Dick's verhaal over onthaasten... Theorie en praktijk gaan niet altijd samen.

Dinsdag 11 februari

Pippi (m'n kat) is loops. Ze heeft de hele nacht lopen schreeuwen en wil naar buiten. Ik had haar in januari eigenlijk al moeten laten steriliseren, maar tja; dat kost 150 piek en dat heb ik nu dus even niet. De post brengt vijf nieuwe abonnees en een kopie van de brief die Anne aan B&W heeft gestuurd. Ik ben de tel inmiddels kwijt van alle brieven die naar de gemeente zijn gegaan. Het zijn er vele tientallen. Bij het lezen van elke brief krijg ik telkens een brok in mijn keel. Het is zo ongelofelijk hartverwarmend en geeft een geweldige steun om te lezen hoe anderen hun boosheid en verontwaardiging onder woorden brengen en hoe zij het werk van Omslag waarderen. De map met persoonlijke reacties puilt uit; ik voel me schuldig dat ik er niet aan toe kom om iedereen te bedanken. Het zijn er honderden. Volgende week, na het gesprek met de gemeente, stuur ik iedereen bericht. Ik vraag me af hoe al die brieven daar zullen overkomen. Zal ik ze er volgende week naar vragen?  

Het Reformatorisch Dagblad wil een interview, evenals 't Kan Anders. De krant schuif ik door naar 's avonds; 't Kan Anders heeft geen haast en kan eind februari. Een vrouw uit een dorpje in Friesland belt op en lucht haar hart (had mijn naam uit de MUG). Haar uitkering is stopgezet en of ze ook even 16 duizend gulden wil terugbetalen omdat ze is doorgegaan met haar onbetaalde werk terwijl de gemeente daar geen toestemming voor had gegeven! Ze is circus-artieste. Wat ze moet doen? Of ik raad weet..? Probeer een goeie jurist te vinden en zoek contact met het PEL (Platform Een- en tweepersoonshuishoudens Leeuwarden) of met de WBVA. Had ze nog nooit van gehoord. En gewoon doorgaan met de dingen die je zelf belangrijk vindt, zeg ik nog. Sterkte! En ik vraag haar om een folder van haar stichting. Misschien iets voor ZOZ? ... Een zoveelste lotgenote, die haar verhaal gewoon even kwijt moet en steun zoekt. Verdomme! Waarom toch al die tegenwerking voor mensen die gewoon met goeie en leuke dingen bezig zijn? We moeten nodig weer eens een landelijke dag organiseren, zodat mensen uit hun isolement kunnen komen en we elkaar weer wat kunnen oppeppen!  

Iemand belt om adressen van sympathieke drukkerijen; een vrouw uit Groningen informeert naar organisaties die ervaring hebben met import van textiel uit ontwikkelingslanden. Ik geef wat adressen door. Dit netwerken vind ik een van de leukste kanten van het werk van Omslag; het geeft zoveel voldoening om met zo weinig moeite anderen op een spoortje te zetten! Een vage bekende, die een erfenisje heeft gekregen belt om mijn gironummer. Ik vertel over het nieuwe fonds, maar dat vindt ze nog te ingewikkeld. Ik beloof haar terug te bellen zodra het nieuwe fonds een feit is.  

De zon schijnt! De klimop krijgt al blaadjes en de eerste sneeuwklokjes komen boven. Marieke zou langskomen met de illustraties voor ZOZ, maar we hebben geen tijd afgesproken. Ik wacht met boodschappen doen. 's Middags wat achterstallige post beantwoord en de laatste agendapunten voor de Aktie Agenda ingevoerd. Die gaat elke woensdagnacht automatisch het land in. Als ik tegen vijfen de post wegbreng, blijken alle winkels dicht: carnaval! Dat wordt dus pannenkoeken bakken.

Bert belt: de EO heeft vanavond een uur radio-uitzending over zin of onzin van de sollicitatieplicht. Jammer, dan heb ik net dat interview. Opnemen dan maar en later luisteren. Om kwart over zes stapt Marieke binnen. Het is altijd weer een verrassing om te zien wat zij heeft getekend bij de verhalen die ze soms nog niet eens heeft gelezen. Hartstikke leuk! Wat moet het heerlijk zijn om zo te kunnen tekenen, denk ik. Weinig tijd om te kletsen. Aan de keukentafel werkt Marieke de laatste tekeningen bij.  

Klok slag zeven uur belt de krant. Een interview van een uur; terwijl de EO tegelijkertijd een discussie heeft met een dame van de PvdA en een dame van de VVD ('t is alsof ik via haar de wethouder van Gestel (CDA) hoor praten!). De interviewer doet 't prima, en dat voor de EO!. Mijn eigen interview verliep bijzonder geanimeerd. De beste man kent zelf geen enkele uitkeringsgerechtigde en heeft geen flauw benul van de gang van zaken als je een uitkering hebt. Er ging een wereld voor hem open. Hij zou ook Raf Janssen en Joop Roebroek benaderen. Ik ben benieuwd naar het resultaat. Of ik ook christelijk geďnspireerd ben, vroeg hij nog. Ach, 't is maar net hoe je het bekijkt, ik haal mijn inspiratie uit zoveel verschillende bronnen, zeg ik. Als ik later het bandje van de EO afluister denk ik: christelijke waarden en normen liggen soms verbazend dicht bij bijvoorbeeld anarchistische. Het is vaak alleen een kwestie van andere woorden.  

's Avonds niet meer toegekomen aan m'n boekrecensies. Morgen in de trein maar doen. Dick gebeld hoe hij gaat. Ook goed. Alleen het verhaal over School zonder racisme gaat waarschijnlijk niet lukken. Om kwart over tien de computers uit en het antwoordapparaat erop. Tijd voor thee. En voor NOVA? Nee, laat maar zitten. Nog een uurtje rustige muziek geluisterd en bijtijds naar bed.

Woensdag 12 februari

De dag begint met het dagelijkse ritje naar de postbus. En om eindelijk boodschappen te doen. Het is vreemd rustig op straat. Autoloze woensdag?  Nou nee, ik denk eerder dat Gestel z'n carnavalsroes uitslaapt. Onderweg overdenk ik wat ik met Pippi aanmoet de komende dagen. Zal ik haar opgesloten houden in huis - wat ik heel zielig vind - of haar meenemen naar Utrecht? Als ze daar wegglipt, kan ze de weg nooit meer terugvinden. Ik weet het nog niet.

De post brengt de dagelijkse portie nieuwe abonnees en bestellingen, een uitnodiging van de Europese Commissie om een bijdrage te leveren aan het project Samen bouwen aan Europa (hoe komen die nou bij ons terecht?) en - toch nog! - de oproep voor de autoloze zondag: een samenwerking van een pastor in Dordrecht en krakers in Rotterdam. Xyko had al gezegd dat die onderweg was en dus hebben wat ruimte vrijgehouden. Ook een uitvoerige telefoonlijst van de hele ANP-redactie. Nuttig!  

Ik zit al vroeg achter de computer om de e-mail van de afgelopen dagen rustig te lezen en de dringendste mailtjes te beantwoorden. Sinds kort kan ik, computer-analfabeet, dat zelf. Ik stuur wat berichten over baanloosheid door naar de mailinglist van de Bijstandsbond en naar de digitale nieuwsgroep ANN.WERK. Een berichtje naar Buiten de Orde, dat ik het niet red om voor vrijdag mijn verhaal in te leveren. Mag het ook een paar dagen later? In de NRC blijken eindelijk opiniestukken de verschijnen over de sollicitatieplicht. Prachtig! Ik kom er niet eens toe om mijn eigen krant te lezen. Er blijkt heel wat over bewuste baanloosheid te worden gepraat en geschreven; ik heb er volstrekt geen zicht meer op, hoor het meeste via anderen.

De post en de achterstallige bestellingen afgehandeld, een paar telefoontjes gepleegd en illustraties gezocht voor ZOZ. Het plaatjesarchief ligt in Utrecht, dus de rest komt vanmiddag wel.

Een fotograaf van Ravage belt voor een foto. Moet dat echt? Ik houd niet van op de foto gaan. Kan er geen logo van Omslag bij of een cartoon, of een groepsfoto?. Nee dus. 's Middags in Utrecht afgesproken. Dick belt nog om wat vergeten dingen door te geven. Ik pijnig mijn hersens, of ik echt niets vergeten ben om in te pakken. Om vijf voor twee belt... de VPRO! De Omgeving op radio 5 wil een langer interview. Leuk gesprek! We maken een afspraak voor dinsdag, als Lian en Dick er ook zijn. De bus van twee uur mis ik dus. Toch wel lastig soms, die verschillende werkplekken. Maar ook wel prettig: de drukte van het Gestelse zenuwcentrum van Omslag even verruilen voor de relatieve rust van Utrecht. Daar is alleen maar een telefoon, geen postbus en geen e-mail. Maar wel een copyshop en een bruisend cultureel leven, waar ik me veel te weinig tijd voor gun.

Nu ik toch de bus heb gemist, kan ik nog even opruimen. Dan kom ik tenminste niet in een chaos thuis. Om drie uur de bus, op weg naar Utrecht. Pippi schreeuwt me na vanachter het keukenraam.

In de trein de boekjes gelezen die ik wil recenseren. Zal niet veel werk zijn. Lopend naar de Palmstraat. Het is een leuke en levendige route en zo ben ik tenminste nog even buiten. De fotograaf zit al te wachten. Het wordt een hele sessie: 36 opnames. Jeetje, wat een gedoe voor een foto. Maar 't is een aardige jongen en dat scheelt.  

Het is al over vijfen als ik met Dick de plaatjes van Marieke doorneem en vraag hoever het printen opschiet. Gaat lekker. Maar het verhaal over de Pinksterlanddagen blijkt eruit te zijn gevallen. Hoe kan dat nou? We zouden toch iets anders laten vallen? Ik barst uit, want we hebben gisteren door de telefoon nog de hele inhoud samen zitten doornemen. 'Waar maken we nou afspraken voor?' Als Dick laconiek reageert, word ik nog pissiger en begin te vloeken. Dit is toch geen samenwerking!! Hier kan ik dus echt heel slecht tegen. Ik ben een mens van afspraken. Ik kan het slecht hebben als anderen daar zo makkelijk mee omgaan, dan voel ik me niet serieus genomen. Dit soort aanvaringen komt wel vaker voor; vooral als het druk is reageer ik extra fel. Het blijft moeilijk om met dit soort dingen op een lijn te komen. Zwijgend en (ik) mokkend maken we eten, maar eenmaal aan tafel is de sfeer weer goed.  

Na de afwas print Dick de laatste proefpagina's, terwijl ik de eerste tekst-correctie ronde doe. In het voorbijgaan zie ik dat hij de LAS-nieuwsbrieven over Appelscha zit te lezen... Het verhaal over de PL komt dus toch nog goed.

Donderdag 13 februari

M'n wekelijkse schilder-ochtendje moet ik altijd missen als we met ZOZ bezig zijn. Wel jammer. Om half elf arriveert Lian. Eerst koffie en dan meteen aan de slag. Het werk dat nu moet gebeuren is grotendeels routine. Lian doet de tweede correctieronde. Ze is een kei in taal en haalt nog heel wat foutjes uit de tekst. Progressief als we zijn hanteren we het oude Groene Boekje. En onze eigen woordenlijst, waarin we onze taalafspraken systematisch noteren om voortdurende discussies te voorkomen. Dick heeft een eigen spellingprogramma voor Omslag gemaakt, dat zit in de computer. We zijn toch wel een beetje taal-anarchisten; voelen er niets voor om ons de wet te laten voor schrijven door het nieuwe Groene Boekje. Bij verdeeldheid heeft Lian het laatste woord, maar vandaag is er weinig aanleiding voor discussie.  

We werken alledrie geconcentreerd aan onze eigen dingen. Om een uur eten verse broodjes uit de natuurwinkel, die zit hier vlak om de hoek. De meeste telefoontjes worden opgevangen door het antwoordapparaat in Gestel. De afstandsbediening is stuk en dat heeft ook zo zijn voordelen: relatieve rust. Toch bellen een paar ongeduldigen naar Utrecht, waaronder RTL-4. Of ik volgende week woensdag te gast wil zijn in 'Bij Catharine': een uur over vrijwilligerswerk. Nee, dan heb ik het gesprek met de gemeente. En bovendien vind ik RTL vreselijk. Vorige maand was ik in de 5 Uur Show: wat een kleffe, oppervlakkige en opgesmukte zooi! Bah! Niks voor mij. Maar, Hanneke van de Vrekkenkrant heeft me ooit eens verteld dat het bij Catharine heel leuk was geweest. Een miljoen kijkers, zeggen ze. Wel een unieke kans om onze visie in beeld te brengen! Daarom geef ik toch maar wat telefoonnummers door van collega-baanlozen: Bert, Moniek en Rymke. Misschien dat die willen. Ik raad RTL aan om ook de wethouder van Utrecht uit te nodigen en geef de nummers door van Raf Janssen en Joop Roebroek.  

Na het eten leggen we de laatste hand aan ZOZ. Het maken hiervan is nog veel handwerk en dat is leuk: alle pagina's gaan een paar keer door je eigen handen voordat ze naar de drukkerij gaan. Ook dat schept een band met je werk. 's Avonds bekijken we het voorlopige eindresultaat: het wordt weer een boeiend nummer!  

Vrijdag 14 februari

Uitgeslapen tot over tienen. Dick is al bezig, er staan boterhammen op tafel. Vroege Vogels heeft gebeld; ze overwegen een reportage te maken over Omslag als onderdeel van een serie over mensen die een visie hebben over een milieuvriendelijker wereld. Leuk! Hij heeft ook meteen wat namen van andere doorgegeven. Ook Dick kan het niet laten. Netwerken zit ons, en Omslag, nou eenmaal in het bloed. Ik kom rustig op gang. Voel me duf en moe. Gelukkig hoef ik vandaag niet meer zo veel te doen. Behoefte aan veel koffie. Nog wat kopieerwerk gedaan, de laatste plaatjes en de koppen ingeplakt. We overleggen over het redactioneel en ook dat is 's middags al klaar. Ik maak de omslag in orde; Dick plakt de pagina's en snijdt ze op lengte. Om zes uur is alles klaar! Morgen alleen nog de dummie kopiëren. Dan kan de kopij op de post en is de volgende stap aan drukkerij Pasklaar.

Een vrije avond en een vrij weekend voor de deur! Dat is sinds weken niet meer voorgekomen. Ik besluit nog wat in Utrecht te blijven en de berg werk die in Gestel ligt te wachten even te vergeten. Volgende week wordt weer druk genoeg. En dinsdag het gesprek met de gemeente: waarom ik niet wil solliciteren naar ander werk...

Zaterdag 15 februari

Heerlijk lang uitgeslapen. Stralende zon! 's Middags de stad in geweest en naar de markt. Langs Emmaus voor een paar broeken voor Dick en een t-shirt voor mezelf. Gesnuffeld tussen de tweedehands boeken - hoera een Agatha Christie-vijfling die ik nog niet heb gelezen! Zullen we meteen kaartjes kopen voor de film vanavond? Maar niet doen; het is al eerder voorgekomen dat we er niet aan toe kwamen. Heerlijk om zo door de stad te slenteren en niets te hoeven. Warme chocolademelk met slagroom gedronken in het Polmanshuis en 's avonds uitgebreid gekookt en gegeten. Te laat voor de film... Spelletje halma gedaan. Ook leuk!

Zondag 16 februari

Tot twaalf uur in bed gelegen, beetje naar de radio geluisterd en heerlijk gelummeld. De bus van half drie naar huis. Thuisgekomen blijkt Pippi een ware ravage te hebben aangericht: zo'n beetje alle planten zijn geknakt of liggen op de grond, de inhoud van de fruitschaal ligt in een plas water, met de gieter ernaast. Overal liggen glasscherven en plasjes kattepies. Gelukkig heeft ze wel in de kattenbak gepoept, maar de stank is vreselijk. De hoorn van de telefoon bungelt op de grond; op het antwoordapparaat knippert het lampje desondanks twaalf keer. 

Rommel opgeruimd en de vloer gedweild. 't Is koud in huis. Eerst een voorraadje hout uit de schuur gesleept en de kachel aangemaakt. Pippi wil aandacht. Luid knorrend springt ze op m'n schoot als ik de post doorneem: vier kranten, een dikke privé-giro en een stapeltje persoonlijke brieven, waar ik even rustig de tijd voor neem. Potje thee erbij. Binnen een half uur gaat de telefoon drie keer. Ik neem niet op. Morgen ben ik weer beschikbaar, nu nog maar even het antwoordapparaat ... Ik ben weer thuis!

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1997