Naar archief

UIT: Ravage #228 van 7 februari 1997  

Actievoerders plaatsen alp op de dam

Protest tegen milieu-onvriendelijk transportbeleid EU

Met een tien meter hoge opblaasbare berg op de Dam, een petitie en een houten goederentreintje dat aan minister Jorritsma werd aangeboden, protesteerde het Platform Naar Een Ander Europa op vrijdag 31 januari tegen het milieu-onvriendelijke transportbeleid van de Europese Unie. Het platform steunt Zwitserland dat vanaf 2004 goederentransport alleen per spoor wil. De ministers van Verkeer van de EU, die in Amsterdam vergaderden, willen daarentegen met grotere vrachtwagens door de Zwitserse Alpen kunnen rijden. 

Zwitserland heeft plannen om vanaf 2004 goederen per trein te transporteren, milieutoeslagen op vrachtvervoer te heffen en slechts vrachtwagens met een limiet van 28 ton toe te laten tot de Alpen. Dit is het resultaat van een referendum uit 1994. De Zwitsers geven hiermee te kennen dat een verdere vernieling van de Alpen niet gewenst is.  

Op vrijdag 31 januari en zaterdag 1 februari kwamen alle transportministers van de EU bijeen voor een informele vergadering in hotel Krasnapolsky te Amsterdam. Het transportverdrag met Zwitserland waarin deze milieuheffingen achterwege blijven stond hoog op de agenda. De wensen van de Zwitsers en de ontlasting van het milieu hebben geen plaats in het Europese beleid.   

De Europese transportraad, met minister van Verkeer en Waterstaat Jorritsma voorop, oefent zware druk uit op de Zwitserse regering. Chantagemiddelen worden hierbij niet geschuwd. Alle onderhandelingen tussen de EU en Zwitserland verlopen uiterst stroef door deze kwestie. Minister Jorritsma heeft onlangs gedreigd dat Swiss Air geen extra landingsrechten zal ontvangen als men zich niet soepeler opstelt. Zij denkt het verdrag met Zwitserland op deze manier rond te krijgen tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap, dus voor eind juni.  

Het Platform Naar Een Ander Europa heeft ernstige bezwaren tegen deze gang van zaken. Woordvoerder Alex de Meijer zegt dat de middelen waar de transportraad zich van bedient, niet door de beugel kunnen. "De Europese Unie heeft zoveel macht dat wij erop moeten toezien dat deze niet misbruikt wordt. In dit geval wordt de Zwitserse regering op een vreselijke manier onder druk gezet om hun milieuvriendelijke beleid op te geven terwille van het 'hogere' Europese belang. Mensen zoals Jorritsma die hier verantwoordelijk voor zijn, moeten hierop aangesproken worden." En dat deed hij dan ook.  

De Meijer overhandigde minister Jorritsma symbolisch een houten goederentreintje en had een korte discussie met haar. "Minister Jorritsma liet weten dat de EU zich niet de wet laat voorschrijven door Zwitserland, en dat ze vastbesloten is hen op andere gedachten te brengen. Toen ik haar wees op de gevolgen voor het milieu in de Alpen, zei ze dat het vrachtverkeer anders moet omrijden via Italië en Frankrijk."  

Het Platform Naar Een Ander Europa is tegen de groei van het goederenvervoer in het algemeen, of de vrachtwagens nu door de Alpen of door buurlanden rijden. De Meijer: "De hoeveelheid onzinnig transport in Europa is schrikbarend. Aardappelen uit Duitsland en België worden naar Italië getransporteerd om gewassen te worden omdat het water daar goedkoper is. Nederlandse varkens worden per vrachtwagen door de Alpen vervoerd om in Italië geslacht en verwerkt te worden, en keren als Parmaham terug. Alleen Zwitserland is zich bewust van de schade die dit oplevert voor het milieu en komt met een aanvaardbaar plan. Goederenvervoer per trein is het minst belastend voor het milieu. Dit moet de transportraad erkennen."

Opvallend is dat de EU hetzelfde uitgangspunt heeft als de Zwitserse regering wat betreft het milieu. De Europese Commissie heeft onlangs zijn steun betuigd aan een systeem waarbij milieukosten worden doorberekend in transportprijzen. Maar het Zwitserse alternatief van goederenvervoer per trein gaat de commissie blijkbaar te ver. 

Door de actie op de Dam werd minister Jorritsma gedwongen het transportverdrag met Zwitserland te bespreken in de persconferentie die na afloop van de EU-bijeenkomst plaatsvond. Dit was precies de bedoeling van het Platform. De Meijer: "Wij willen met deze actie de werkwijze van de Europese transportraad in de openbaarheid brengen. Dit is de enige manier om de discussie te beïnvloeden."  

Ondanks de grote aanwezigheid van persmensen is de uiteindelijke berichtgeving in de landelijke dagbladen teleurstellend. Zo werd de actie slechts zijdelings genoemd in het NRC Handelsblad en nam de Volkskrant genoegen met het plaatsen van een foto van een lachende minister Jorritsma met het treintje in haar handen. "Je moet tegenwoordig als actiegroep minstens een bom plaatsen om serieuze aandacht te krijgen", aldus De Meijer. 

Susan Smit 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1997