Naar archief

UIT: Ravage #206 van 22 maart 1996      

'Ik laat me niet gek maken'   

Actievoerder doelwit van extreem-rechts    

Dreigbrieven, telefonische scheldkanonnades en zelfs brandstichting in z'n trapportaal. Paul Kraaijer, onder meer actief als een van de woordvoerders voor de Anti Fascistische Aktie in Zwolle, is sinds oktober vorig jaar geregeld het mikpunt van extreem-rechts. Ondanks de langdurige intimidatie wil hij van geen wijken weten, "tegenstand maakt me alleen maar resoluter." 

'Hallo vieze vuile kankerleier. Wij pakken je nog wel. Ik zelf zit momenteel heel dicht bij je in de buurt. Eén keer, dat mag je best weten, heb ik je al op de korrel van mijn pistool gehad. De volgende keer schiet ik het hele magazijn op je leeg. Dood aan links. Sieg Heil.'  

Deze anonieme dreigbrief kreeg Paul Kraaijer eind december in zijn brievenbus in Zwolle. Het was voor hem min of meer het logische vervolg van een reeks telefonische dreigementen, waar hij sinds oktober '95 op getrakteerd wordt. Die maand publiceerde de CP'86 zijn naam, adres en telefoonnummer in hun ledenblad met de oproep hem te volgen. Het adres van Paul werd verkeerd gespeld, zodat hij op de envelop al kan zien of de post afkomstig is uit extreem-rechtse hoek. ,,Een gewaarschuwd mens telt voor twee,, zegt Paul.  

Beroepsactivist 

De 35-jarige Paul Kraaijer, voormalig CPN'er en nu GroenLink'er, is altijd al behept geweest met het onrecht in de wereld. Zo heeft hij in het Chili Komitee gezeten, was actief in de vredesbeweging en organiseerde protestacties tegen de Golfoorlog. Er gebeurt niet zo gek veel aan het Zwolse actiefront, waardoor Paul al snel bekend stond als beroepsactivist. ,,Het is hier echt heel stil. Er zijn maar weinig mensen die bepaalde zaken aan het rollen kunnen brengen. Dan moet je het nog voorzichtig aanpakken ook, want het actiemiddel wordt hier al snel als te radicaal beschouwd.''  

Dit ondervond hij tijdens het oprichten van een plaatselijke afdeling van de Anti Fascistische Aktie (AFA). Paul: ,,November 1993 las ik in jullie blad een artikel over AFA. Dat leek me wel wat, want in die periode was er sprake van dat de CP'86 deel zou gaan nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Zwolle. Met AFA had ik een ingang om iets te kunnen ondernemen, want in Zwolle gebeurt er vrijwel niets op het terrein van acties tegen extreem-rechts.'' 

Januari 1994 werd er een oprichtingsvergadering voor AFA-Zwolle belegd bij de FNV-afdeling in Zwolle, waarvoor Paul onder meer gericht een aantal mensen en wat belangenorganisaties had aangeschreven. Die avond verliep voor hem al zeer teleurstellend. Men had moeite met een zinsnede in de intentieverklaring van AFA. ("de schuld van het racisme ligt bij de gevestigde politiek" - red.)   

,,De PvdA wilde die zin uit de AFA-brochure verwijderd zien. Ik vond dat onzin, want de tekst klopt als een bus. Maar om het kort te houden, men vond AFA op papier al radicaal'', vindt Paul. Die avond werd een Antifascisme Comité opgericht, waarin opgenomen de FNV-afdeling, het COC en AFA. Het comité organiseerde in februari 1994 een fakkeloptocht, hetgeen uiteindelijk het enige wapenfeit bleek te zijn geweest van dit kortstondige samenwerkingsverband. 

Tijdens de installatie van CP'er Ruitenberg in de Zwolse gemeenteraad, april 1994, werd er fel geprotesteerd door een grote groep antifascisten. Een familielid van Ruitenberg werd hierbij belaagd door een actievoerder met een traangasbusje. In de brochure Antifa-Noord, een 'onderzoeksbrochure' van de CP'86, wordt Paul naderhand aangemerkt als degene die een 'horde

criminelen uit het noorden van het land' had uitgenodigd om in Zwolle te komen protesteren. Ook de Zwolse Courant maakte daar melding van. Sindsdien heeft extreem-rechts in Zwolle het op Kraaijer gemunt.   

Treitercampagne 

In februari vorig jaar, toen Paul thuiskwam van een fakkeloptocht tegen extreem-rechts, vond hij zijn voordeurslot dichtgekit en de brievenbus vol met stroop. In mei dat jaar werd hij in z'n deuropening gefotografeerd door een skinhead, die even daarvoor een vrouw in Zwolle hadden geportretteerd.  

Paul: ,,Terwijl deze vrouw me overstuur opbelde, werd ook bij mij aangebeld. Dezelfde man. Hij riep me bij mijn naam, ik kon nog net op tijd mijn deur dichtsmijten. Intimidatie natuurlijk, maar tegenstand maakt me alleen maar resoluter. Het is een bewijs dat ze veel rabiater zijn dan het publiek denkt. Een man als Ruitenberg probeert zich fatsoenlijk voor te doen, maar het is een wolf in schaapskleren.''   

Een paar weken later kreeg Paul een dreigbrief toegestuurd, afkomstig van de 'Ivoren stropertjes', die melding maakte van het feit dat hij van hun eerste wapenfeit kennis had kunnen nemen. In oktober kreeg Paul opnieuw huisbezoek van twee skinheads, behorend tot de Kring CP'86 en werkzaam voor de onderzoeksgroep ODIN. Diezelfde avond werden ook twee vrouwen op de gevoelige plaat van extreem-rechts vastgelegd. Een van deze vrouwen heeft in het verleden bij GroenLinks gezeten en was werkzaam in de wereldwinkel. 'Zo, jij staat nu ook op onze dodenlijst', werd haar na de fotosessie toegesnauwd. De andere gefotografeerde vrouw had alleen een antiracismeposter achter haar ramen hangen. 

Begin deze maand stak Paul z'n nek uit door samen met een aantal culturele groepen een demonstratie te organiseren tegen het voornemen van de CD en CP'86 om in Zwolle de straat op te gaan. Op deze dag voerde een groep antifascisten actie bij de woning van CD'er J. de Jong in Hardenberg, waarbij leuzen werden gekalkt op het tuinhek. Hoewel Paul die dag in Zwolle aanwezig was, stelde De Jong hem achteraf persoonlijk verantwoordelijk voor deze 'terreurdaad'.  

In een aan Kraaijer gerichte brief liet De Jong weten in 'deze gewelddadige actie op mijn vrouw en kinderen het bewijs te vinden dat u leiding geeft aan een gewelddadige criminele terreurorganisatie'. Het is duidelijk, er hoeft maar wat door AFA georganiseerd te worden, of Paul wordt er voor aangezien. Hij fungeert als kop van jut, of beter gezegd, als zondebok. Hij is dan ook een eenvoudig doelwit: woont alleen, heeft relatief weinig steun in Zwolle en is met naam en toenaam bekend. Verder schuwt hij het geweld.  

Paul: ,,Ik oefen nooit geweld uit, dat zit niet in me. Ik ben iemand die het onrecht blootlegt, daarmee steek ik m'n nek uit.

Zo ben ik volgens mij helaas de enige persoon binnen AFA die in verband met de perscontacten m'n eigen naam, telefoonnummer en adres gebruikt. Des te meer mensen zich openlijk manifesteren, des te beter. Hoe dan ook, ik heb niks te verbergen, pleeg geen strafbare feiten.''  

Grote Klok 

Paul weet inmiddels zeker dat de narigheid die hij op zijn hals haalt te maken heeft met het feit dat hij de kwalijke zaken van de CP'86 aan de grote klok hangt via de media. Hij heeft nauwelijks een beeld van degene of degenen die hem het leven zuur proberen te maken, maar het gaat volgens hem hier niet om een georganiseerde groep.  

Paul: ,,Ik ben ervan overtuigd dat degene die me telefonisch bedreigt een en dezelfde persoon is, maar die niet per se uit Zwolle hoeft te komen. Het is een man die z'n best doet om z'n stem te verdraaien. Als ik thuis ben en reageer, dan gooit hij de hoorn erop. Een beetje zielig eigenlijk.''  

Direct na een tv-uitzending van Televizier, waar Paul aan het woord kwam in een item over de terreur van extreem-rechts tegen links, werd er brand gesticht in z'n trapportaal. Volgens Paul moet dat wel gedaan zijn door mensen uit Zwolle, omdat er over dat tv-item geen vooraankondiging was geweest. Hij had er in het begin geen benul van hoeveel aanhangers de CP'86 in Zwolle heeft wonen. Hij kende eigenlijk alleen Ruitenberg en diens kringsecretaris Johan van Enk uit IJsselmuiden.  

Dat hij aanvankelijk geen inzicht had in de aanhang van Ruitenberg, irriteerde hem wel. ,,Je gaat je van alles in het hoofd halen. Zo kwam ik de laatste tijd diverse skinheads tegen die rond een skabandje hangen dat fascistische types aantrekt. Wie weet, behoren zij er wel bij, denk je dan.'' Maar Paul heeft intussen zicht gekregen op de actieve extreem-rechtse kern van Zwolle en laat z'n hoofd niet langer op hol slaan. ,,Je moet je niet gek laten maken, niet te snel paranoia worden. Dan is het eind zoek.''   

Dat overkomt z'n tegenstanders overigens wel regelmatig. Zo is er iemand in Zwolle die onder de naam 'Hanniballetje' ludieke pamfletten verspreid à la Loesje. CP'er Johan van Enk is er van overtuigd dat Paul achter 'Hannibal' zit. Diezelfde Van Enk stuurde Paul onlangs een brief, waarin hij hem feliciteerde met 'de persboycot van de Zwolse Courant'. De redactie van dit regionale dagblad heeft onlangs een ingezonden brief van Van Enk sterk ingekort afgedrukt, hetgeen in het verleden niet gebeurd zou zijn. Volgens Van Enk zit Kraaijer achter deze redactionele koerswijziging.  

Hoewel Paul zich niet laat intimideren, heeft hij inmiddels wel besloten een geheim telefoonnummer te nemen. ,,Een verademing'', zegt hij. ,,Ik ben niet bang, maar vond het vooral vervelend om gebeld te worden met het idee weer zo'n gek aan de lijn te krijgen. Daar heb ik nu geen last meer van.''   

Alex van Veen

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1996