Naar archief

UIT: NN #195 van 20 oktober 1995    

'Pak de ellende aan bij de wortel' 

Earth Liberation Front kondigt weer radicale milieuacties aan 

Het had aanvankelijk nogal wat voeten in aarde, maar uiteindelijk is het dan toch gelukt. Onlangs sprak NN met twee personen van de radicale milieuorganisatie Earth Liberation Front. Actievoerders die het toebrengen van materiële schade aan bedrijven die het milieu verzieken bepaald niet schuwen, maar die de persoonlijke confrontatie met hun tegenstanders uit de weg gaan. Als ratten in de nacht.  

Via via werd de redactie van NN onlangs benaderd met de vraag of we belangstelling hadden voor een vraaggesprek met personen die schuil gaan achter de Nederlandse tak van de radicale milieu-actiegroep Earth Liberation Front (ELF). Daar hadden we wel oren naar, daar het onszelf tot op heden niet was gelukt iemand van deze groep te bereiken.  

Het ELF bestaat immers uit actievoerders die hun daden in het geheim uitvoeren, bij voorkeur in de nachtelijke uurtjes. Zo werden er de laatste jaren diverse wegenbouwmachines onklaar gemaakt en werden er op grote schaal vernielingen aangericht bij autohandelaren en vleesbedrijven. Deze acties werden meestal opgeëist middels persverklaringen.  

Het ELF voert sinds twee jaar sabotage-acties uit in het kader van het milieu, in navolging van het Earth Liberation Front in Engeland. Het Britse ELF is weer ontstaan uit het gematigdere Earth First!, een milieuorganisatie die zich met name toelegt op het voeren van openbare acties tegen de aanleg van snelwegen. Het Earth Liberation Front bestaat uit radicale activisten, die de milieuvernietiging bij de bron willen aanpakken. Zij zien de oorzaak van de milieuvervuiling met name liggen bij de grote bedrijven, die slechts uit zijn op meer geld en macht. Deze expansiedrift gaat in hun ogen altijd ten koste van het milieu.  

Het ELF roept tweemaal per jaar op voor de actieweek Earth Night!, begin april en begin november. Binnenkort is het weer zover. De Nederlandse tak van het ELF roept dan ook op om in de week van 31 t/m 5 november acties te organiseren. Gewoonlijk zijn dat acties gericht tegen alles wat los en vast zit, als het maar past in het kader van de doelstelling, namelijk in het belang van het milieu. Het ELF roept op om de komende Earth Night! in Nederland speciaal in het teken te laten staan van protest tegen de Franse kernproeven.  

Geheimen 

M'n ontmoeting met de twee activisten van ELF vindt plaats op een geheime locatie in Eindhoven. De personen haasten zich te melden, dat ze zelf niet uit Eindhoven komen. Verder wensen ze hun namen niet te noemen en ook hun sekse "doet er niet toe". Hoe weet ik nu dat zij bij het ELF zitten? Naar gelang het gesprek vordert, wordt mij dit wel duidelijk. Ze komen uiterst gemotiveerd en gedreven over, ze wekken vertrouwen. 

Jullie zeggen van het ELF te zijn, uit hoeveel mensen bestaat die organisatie?

,,We moeten je teleurstellen, het ELF is geen organisatie.''  

Wat dan wel?

,,Al sla je ons dood, dat weten we zelf ook niet precies. Wij zelf zijn ons een jaar of anderhalf geleden gaan interesseren voor het werk van het Engelse ELF. Op dat moment waren er in Nederland al radicale milieuacties geweest, die werden toegekend aan het ELF. Wie die mensen waren, weten wij niet. Wat we wel weten, is dat we zelf honderd procent gemotiveerd zijn om sabotage-acties uit te voeren en dat we her en der in dit land mensen kennen die er nét zo over denken. Die personen zoeken we op en bespreken onze doelstelling, uitgangspunten en ervaringen. Op deze manier hopen we meer mensen bij het activisme van het ELF te betrekken. Globaal kun je volgens ons stellen dat het ELF bestaat uit los van elkaar staande kerngroepen. Maar er worden ook sabotage-acties gevoerd door groepen die andere namen gebruiken en die plaats vinden op dagen die niet tijdens Earth Night! samenvallen. Wat ons bindt is onze ideologie en overtuiging.'' 

Waar kennen jullie de mensen van die jullie aanspreken?

,,Veelal van eerdere acties in het kader van het milieu, maar ook van kraakacties en antiracismeactiviteiten. Er zijn geregeld acties, waarvoor landelijk wordt opgeroepen. Meestal is het dan zo dat ten gevolge van opgedane ervaringen of omstandigheden, je bepaalde mensen beter leert kennen. Je voelt vrij snel aan of iemand je ligt of niet. Zodra het klikt ben je elkanders bondgenoot. Alles draait hierbij om radicale visies en onderling vertrouwen.''  

Dat klinkt nogal vaag, radicale visies en onderling vertrouwen...

,,Neem als voorbeeld het racisme. Er zijn ontzettend veel mensen die acties voeren tegen het racisme, maar nog niet echt goed beseffen wat er aan racisme ten grondslag ligt. Mensen die niet inzien, of niet willen inzien, dat het regeringsbeleid racisme in de hand werkt. Dat de overheid erbij gebaat is dat er een groep mensen in de samenleving aanwezig is, die voor weinig geld de rotklusjes op kan knappen. Denk hierbij aan de gastarbeiders van weleer en de duizenden illegalen van nu in de tuinbouw en confectie-ateliers. Zonder goedkope arbeidskrachten stort de economie in elkaar. Dat geldt natuurlijk in meer of mindere mate ook voor de milieuvervuiling. Sinds jaar en dag zijn het de kapitaalkrachtige bedrijven die de meeste ellende veroorzaken, maar de overheid voert een consequent beleid richting burger die als de grootste zondebok wordt beschouwd. Glas in de glasbak, papier in de papierbak, chemisch afval bij de gemeente afleveren, enzovoorts. Mooi allemaal, maar wie heeft eerst al dat glas en chemisch afval in het leven geroepen? Het bedrijfsleven onder toeziend oog van de overheid, en wij mogen het weer opruimen. Het is maar een klein voorbeeld waarmee we aan willen geven dat je altijd verder moet kijken dan je neus lang is. Niets is zoals het lijkt, zodra de mening verkondigd wordt door de machthebbers.''  

Earth Night! 

Onder de uitdagende kop 'Sabotage is bevrijding' plaatste NN september 1993 een opvallend interview met een Engelse milieuactivist van het ELF. "(...) Echt, dit is onze laatste kans om de aarde te redden", stelde Faradawn destijds, "anders hebben we het verloren. We staan aan de rand van de afgrond, we moeten harder vechten om onze doelen te bereiken. We moeten compromisloos zijn. Alsjeblieft, geen compromissen!"  

Het vraaggesprek vormde het begin van een reeks activiteiten die in Nederland werd uitgevoerd. In de eerste week van november 1993 vonden er sabotage-acties plaats in het kader van dierproeven, de uitbreiding van Schiphol, de jacht op dieren en auto-overlast. Het ELF had dan ook opgeroepen om te komen tot een "brede coalitie van dierenbevrijders, milieugroepen, arbeiders en revolutionaire groepen" die allen tijdens Earth Night! aan de slag moesten gaan. 

"Veroorzaak economische schade aan wegen in aanbouw, vivisectie-laboratoriums en regeringsgebouwen", aldus het ELF. Het ELF-Nederland riep, onder meer via NN, op om Earth Night! van april 1994 speciaal in het teken te laten staan van acties tegen de auto-, luchtvaart- en de bontindustrie. Er volgden nachtelijke acties tegen luchtvaartmaatschappijen, autobedrijven, biotechnologische bedrijven en vleeshandels in een achttal plaatsen.  

Het is de bedoeling dat de komende Earth Night! in het teken komt te staan van de Franse kernproeven. "Tref de Franse bedrijven en instellingen op hun gevoelige plek, namelijk in hun portemonnee", stelt het ELF in een persbericht.  

Ik vraag de actievoerders van het ELF of zij dit persbericht hebben opgesteld.

,,Nee. Sterker nog, we moesten het in NN lezen. Kijk, in wezen kan natuurlijk iedereen zo'n persbericht opstellen en rondsturen. Voor ons is het belangrijk dat het gebeurt, want daarmee wordt een aanzet gegeven om weer te komen tot een gezamenlijke afspraak en doel. Je kunt natuurlijk iedere nacht wel actie voeren, en we zullen dat ook niet laten, maar het is een feit dat je sterker staat indien je in één bepaalde week acties voert. Des te meer acties er in die eerste week van november worden gevoerd, des te opvallender en beter het is. En als die acties vervolgens allemaal aan een bepaalde kapstok moeten worden opgehangen, Frankrijk en haar kernproeven, dan vinden we dat uitstekend.''  

Hoezo 'moeten worden opgehangen', dat thema bepalen jullie toch zeker zelf?

,,Jawel, maar we zien alleen maar voordelen om Earth Night! dit keer in het teken te laten staan van de kernproeven. Kijk, dat item leeft enorm onder de Nederlandse bevolking, en terecht. In korte tijd krijgt dit milieubewuste volk eerst een ferme klap uitgedeeld van de milieucrimineel Shell die van zins is de eerste van een reeks giftige booreilanden te laten zinken, waarna we vervolgens bijna letterlijk en figuurlijk knock-out worden geslagen door een Chirac met z'n fascistoïde atoomspelletjes ver van eigen huis. Acties tegen de kernproeven kunnen worden gericht tegen Franse bedrijven, zoals autohandelaren, maar ook tegen Franse overheidsgebouwen. Pak de ellende aan bij de wortel! Buiten dat kun je ook nog eens een aantal Nederlandse verantwoordelijke politici pesten. Kortom, de doelstelling van ELF in een notendop. Nu er in dit land reeds sprake is van een hoeveelheid protestacties tegen de kernproeven, biedt het alleen maar voordelen om Earth Night! in dit teken te laten staan. De mensen accepteren en begrijpen de radicale acties sneller.'' 

Wat bedoelen jullie met het 'pesten van verantwoordelijke Nederlandse politici'?

,,Voor ons staat het vast dat de meeste Europese en ook de Amerikaanse regeringen achter de kernproeven staan. Dit heeft alles met de NAVO te maken en de rol die Frankrijk hierin speelt. Niemand wil het militair-krachtige Frankrijk tegen de haren in strijken, we zijn hoegenaamd afhankelijk van dit land. Het is iedereen toch duidelijk dat de Nederland­se regering vrede heeft met de kernproeven. Van Mierlo, in dit soort buitenlandse aangelegenheden de verantwoordelijke minister, zegt voorzichtig tegen de kernproeven te zijn, maar doet er vervolgens niets tegen. Het is te idioot voor worden dat dit door deze samenleving  geaccepteerd wordt. Heeft iedereen dan stront in z'n ogen? Zal wel met het mestoverschot te maken hebben, maar we moeten er toch met z'n allen voor zorgen dat deze regering zodanig onder druk wordt gezet dat ze wel maatregelen moéten nemen. We moeten zien te bereiken dat zo'n Franse ambassadeur het land wordt uitgezet. Dat zet meer zoden aan de dijk dan verontrust zijn en je geweten sussen met het zetten van een protesthandtekening.''  

Maar hoe krijg je die politici hier dan zover, dat ze bijvoorbeeld die ambassadeur wegsturen?

,,Het zal ons niet verbazen als blijkt dat ruim 90% van de Nederlandse bevolking tegen de kernproeven is. Waar blijft dat enquête-onderzoek trouwens? De regering is dankzij het volk aan de macht gekomen. In parlementair Den Haag zijn ze dus ook verplicht om wat aan die massale onvrede te doen. Nu blijkt dat die hotemetoten het zelfs al te ver vinden gaan als er op het Binnenhof geen Franse wijn meer wordt geschonken, wordt het toch de hoogste tijd dat wij het heft in handen nemen. Nu, dat kan onder meer door die Franse ambassadeur zélf de deur te wijzen of door verantwoordelijke politici achter hun luie reet aan te zitten. Zo'n Kok, Van Mierlo en Bolkestein dienen onder druk te worden gezet. Als zij er niet mee zitten dat wij, maar vooral de bevolking in de Pacific, slapeloze nachten overhoudt van de kernproeven, zouden wij er dan wel mee moeten zitten als zij niet meer in kunnen slapen?''  

Je kan politici toch ook onder druk zetten, door bijvoorbeeld een demonstratie te organiseren op het Binnenhof of voor hun woonhuizen?

,,Dat zou een goede zaak zijn, maar het risico wordt dan wel groot dat de politie in zal grijpen. Het zal niet de eerste keer zijn dat demonstranten het Binnenhof worden afgeslagen door ME'ers. Desondanks zouden we er voorstander van zijn dat dit soort demonstraties worden georganiseerd. Het maakt alle thuisblijvers en de politici duidelijk dat de regering zich tot op heden achter de kernproeven schaart, ook al zeggen ze dat natuurlijk niet hardop. De demonstratie tegen de kernproeven, die onlangs plaatsvond in Amsterdam, had natuurlijk naar het Binnenhof moeten leiden. Dan geef je als bevolking een duidelijk signaal af. Maar wat niet is, kan nog komen. Het zou toch mooi zijn als we de politici op duizenden flessen Franse wijn kunnen trakteren op het Binnenhof, maar die we dan wel uiteen laten spatten op de muren van hun bastion.''  

Jullie zullen een dergelijke openlijke actie als een demonstratie niet helpen voorbereiden?

,,Wie zegt dat? Het is een feit dat het veel tijd en energie kost om een demonstratie te organiseren waarbij je minimaal vijfduizend mensen hoopt te mobiliseren. We zullen het niet nalaten dat ook te doen. Maar je kunt met een kleine groepje mensen in relatief veel kortere tijd ook een ander protestsignaal afleveren, waarmee je mensen aan het denken zet of - en dat is nog beter - in beweging zet. Een kleine nachtelijke prikactie kan óók effect sorteren.''  

Is het niet laf om 's nachts actie te voeren?

,,Wie wil er nu een aantal maanden de bak in draaien, jij toch ook niet? De acties die gevoerd worden in het kader van Earth Night! brengen het nodige aan risico's met zich mee. Je moet de kans zo klein mogelijk maken dat je opgepakt wordt. Zo'n Kees Koning bijvoorbeeld, met alle respect overigens voor zijn overtuiging en heldhaftigheid, zit jaarlijks gemiddeld zes maanden in de cel. Beslist geen pretje, daar zitten we niet op te wachten.''  

Waar ligt bij jullie de grens bij het voeren van acties?

,,Voor ons is het zaak om ten allen tijde te voorkomen dat er mensenlevens in het geding komen. Wij zijn niet zoals zij. Mururoa zal vroeg of laat uit elkaar barsten, hetgeen een vreselijke milieuramp tot gevolg zal hebben. Het is nu natuurlijk al een milieuramp, want de radioactieve straling hoort daar niet in de grond en hoort nergens thuis, maar als het vrijkomt zullen daar vele mensenlevens mee gemoeid zijn. Dat kun je op je vingers natellen. Buiten dat, het gaat om experimenten met een wapen dat gecreëerd wordt om duizenden mensen in één klap mee te kunnen vernietigen. Voor ons daarentegen is ieder mensenleven even veel waard, zelfs dat van politici. We zullen dan ook alles in het werk stellen om de acties zo te voeren, dat er slechts materiële schade wordt toegebracht aan gebouwen, wagens en andere objecten die bestaan bij de gratie van het afbreken van de aarde.''  

Bomaanslagen?

,,Dat middel is niet voor ons weggelegd. Wij spelen graag met vuur, maar zodra er explosieven in het geding zijn, houdt het voor ons op. Zonder het middel overigens te willen afwijzen, denken we dat er voldoende minder extreme actievormen voor handen zijn waarmee hetzelfde doel kan worden bereikt. Buiten dat is het gebruik van explosieven natuurlijk bloedjelink.''  

Het valt me op dat jullie onder radicale acties hoofdzakelijk de nachtelijke sabotage-acties verstaan. Is het blokkeren van de ingang van een autodealer overdag met een groep mensen niet veel radicaler? En de bevolking zal het actiemiddel sympathieker vinden.

,,Dat is een feit. Ook daarmee breng je economische schade toe aan het bedrijf. Maar voor een dergelijke effectieve blokkade zal je veel mensen nodig hebben. Buiten dat is het risico veel te groot dat de autohandelaar agressief zal reageren, want je komt aan z'n portemonnee. Het actiemiddel heeft meer voorbereidingstijd en mensen nodig en de kans dat je klappen krijgt, of erger, gearresteerd wordt, is groot. Edoch, je steekt je nek uit met zo'n actie en dat is lovenswaardig. Earth Night! is overigens niet expliciet voor nachtelijke sabotage-acties in het leven geroepen. Als mensen overdag bij een bedrijf een picketline willen houden, moeten ze dat niet laten.'' 

Beveiliging 

Het afgelopen voorjaar greep justitie Earth Night! aan om een verhoogde staat van paraatheid af te kondigen. Met name in de regio Nijmegen kreeg de politie van de CRI het advies om bij de bedrijven die mogelijk het doelwit zouden kunnen worden van de nachtelijke ELF-acties, intensief te patrouilleren. Vorige week gaf de politie van Leiden eveneens te kennen tijdens de komende Earth Night! de beveiliging van gevoelige objecten te zullen intensiveren. Het ELF is in de regio Leiden de afgelopen jaren zeer actief geweest.  

Een actieweek openlijk uitroepen heeft ook z'n nadelen.

,,Nou, dat valt reuze mee. Er zijn in dit land zoveel objecten die aan te pakken zijn, dat de kans erg klein is dat je gepakt wordt. Ze kunnen natuurlijk niet alle autohandelaren laten bewaken, er zijn er duizenden. Kijk, acties tijdens Earth Night! kunnen betrekking hebben op de luchtvaart, auto-overlast, wegenaanleg, dierenmisbruik, chemische bedrijven en ga zo maar door. Door die veelzijdigheid aan actie-objecten is het voor de politie onaandoenlijk om alles te gaan bewaken.'' 

Maar Earth Night! staat dit keer in het teken van de Franse kernproeven. Het ligt dan toch voor de hand dat de Franse consulaten en Franse autodealers in die eerste week van november zullen worden bewaakt?

,,Dat is heel goed mogelijk, maar dan nog blijven er voldoende objecten over die niet bewaakt zullen worden. Zo zijn er Nederlandse bedrijven die onderdelen leveren aan de Franse defensie-industrie, waarmee de atoombommen worden gemaakt. We noemen maar wat. Buiten dat, je hoeft je niet te richten op Franse bedrijven en objecten. Het is heel goed mogelijk dat er acties worden gevoerd tegen de uitbreiding van Schiphol of tegen dierproeven. De mens is creatief, daar valt niet tegenop te beveiligen.'' 

Zijn alle acties die tot nu toe gevoerd zijn in het kader van Earth Night! goede acties geweest?

,,Daar kunnen we moeilijk over oordelen, daar we van een aantal slechts weten van horen zeggen of dat we er een publicatie over gelezen hebben. Maar als je de banden lek prikt van een aantal geparkeerde auto's in de Leidse binnenstad, waaronder een auto van een gehandicapte, dan mag je spreken van een miskleun. Zoiets dergelijks gebeurde anderhalf jaar geleden. De boodschap moet duidelijk zijn. Als je protesteert tegen de enorme auto-overlast, dan moet je je actie richten op de onverkochte wagens en dan met name op de grote autohandelaren. Het vernielen van nieuwe onverkochte auto's wordt natuurlijk ook niet maatschappelijk geaccepteerd, maar hoe vaker het gebeurt, hoe beter. Dan komt de motivatie die er achter steekt vanzelf wel bovendrijven. De media zullen in eerste instantie slechts oog hebben voor de vernielingen, maar na verloop van tijd komen de aangevoerde argumenten van de actiegroep vanzelf wel aan bod. En in het gunstigste geval ontstaat er dan discussie over de oorzaken van het dichtslibben van onze wegen. Natuurlijk moeten mensen minder gaan rijden, maar zoiets als geboortebeperking maar dan voor auto's zou ook niet gek zijn.''  

In de media schreeuwen de getroffen bedrijven veelal moord en brand. In het Leidsch Dagblad noemde de directeur van een getroffen Mitsubishi-dealer het leksteken van banden een onzinnig actiemiddel, omdat de onbruikbare banden op de afvalstapel belanden en daarmee slecht zijn voor het milieu.

,,Natuurlijk reageren ze zo in de media, dat zouden wij ook doen als we in hun schoenen zouden staan. Met iedere actie berokken je schade toe aan het milieu. Maar het doel heiligt de middelen. Als je met brandstichting of andere vormen van vernieling kan bewerkstelligen dat er minder auto 's worden verkocht en dus worden geproduceerd, dan weegt die geringe milieuschade die je daarvoor moet veroorzaken minder zwaar dan het effect dat je sorteert. Als we altijd rekening zouden moeten gaan houden met het milieu, dan zou je ook al geen protestleus meer mogen kalken op een muur of mogen demonstreren op straat. Want laten we wel wezen, een demonstratie veroorzaakt meestal fileproblemen waar­mee de luchtvervuiling toeneemt.''  

Zijn jullie van plan tijdens de komende Earth Night! iets te gaan ondernemen?

,,Dat zeggen we natuurlijk niet, want dan wil je weer weten wat we gaan doen. Het kan heel goed mogelijk zijn dat er dit keer niets gebeurt. Het Earth Liberation Front is grillig, het duikt op en zo snel als het toeslaat is het weer verdwenen. Overigens worden er geregeld acties gevoerd, die de kern van ons betoog en doelstelling exact weergeven. Neem nou die acties tegen het Franse consulaat in Amsterdam, waarbij een aantal malen de ruiten werden ingegooid en de gevel met verf werd besmeurd. Uit één van de persverklaringen, die in jullie blad stond afgedrukt, bleek heel duidelijk dat men van mening is dat alle ellende bij de bron moet worden aangepakt. De actiegroep 'Rinkeldekinkel' riep op tot directe actie tegen de Franse politieke en economische belangen. Zijn we het helemaal mee eens.'' 

Jullie willen met je acties signalen afgeven aan de maatschappij?

,,In grote lijnen wel. Het zijn prikacties die worden gevoerd, die de aandacht moeten trekken. Een actie die geen aandacht krijgt in de media beschouwen we zo goed als een zinloze actie. Als we nog vannacht het Franse consulaat in Nijmegen zouden onderkalken met leuzen tegen Chirac, en het komt niet in de krant, dan heb je weinig resultaat behaalt. Immers, de consul zal ogenblikkelijk de muren laten reinigen en vervolgens doen alsof er niets is gebeurd. We sturen altijd wel wat persberichten rond naar dagbladen enzo. Als de media er dan zelf vervolgens niets mee doen, hebben we pech gehad. Maar dan staat het altijd nog vermeld in NN, niet waar?''  

Alex van Veen

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1995