Naar archief

UIT: NN #168 van 9 september 1994     

Wat krijgen we nou? 

NN plaatst artikelen en illustraties die positieve en negatieve reacties kunnen uitlokken. De rubriek "Wat krijgen we nou?" biedt ruimte aan deze ingezonden brieven.    

Het speelkwartier is nog maar net begonnen 

In Actieblad NN nr. 166 geeft Freek een goed overzicht van de discussie rond (dwarse) economie zoals die het afgelopen jaar gevoerd is in Appelscha, tijdens diverse andere bijeenkomsten (o.a. in Rotterdam op 11 juni) en in diverse bladen. Het belangrijkste daarvan op dit moment is misschien wel: de discussie wordt tenminste gevoerd en nú verder. Alleen hoe?  

Freek stelt daarvoor een belangrijke vraag: "Op dit moment hebben we meer behoefte aan strategieën, ideeën en methoden om aan de economie te ontsnappen. Hoe kunnen we ontkomen aan het netwerk dat planologen, managers, vakbondsbestuurders, organisatiedeskundigen, therapeuten, bestuurskundigen, media-experts, opinieleiders en realpolitici rond ons dagelijks leven hebben geweven? Hoe kunnen we voorkomen dat onze wensen en verlangens in consumptiegoederen worden omgezet?"  

Zelf geeft hij al een antwoord aan het slot van zijn artikel: "Onbeperkte mogelijkheden moeten we creëren. Niet om alles te kunnen kopen, maar om alles te kunnen maken, activiteiten te ontwikkelen, te kunnen leven en handelen, of om gewoon niks te doen."  

Zowel met de vraag als met het beperkte antwoord kan ik helemaal instemmen, alleen 't hoe? blijft onbeantwoord. Hoe komen we van een economische wanorde die de leefomgeving en de vrije speelruimte steeds medogenlozer opslorpt en vernietigt naar die andere levensstijl? Tegelijkertijd wetende - zoals Siebe Thissen het treffend neerschreef in de AS: "Ons leven dreigt meer en meer getransformeerd te worden, verder geobjectiveerd, gedegradeerd tot een voorspelbare aaneenschakeling van artikelen, categorieën en illusies". En ga daar dan maar eens buiten staan!  

Freek haalt de hoopvolle ontwikkeling van de LETS aan, die als paddestoelen uit de grond schieten, zowel in Nederland als in Vlaanderen, waar je ook zoiets hebt als de Anarchistische Ekonomiese Gemeenschap (Gent), een samenwerkingsverband in de kinderschoenen tussen allerlei initiatieven als een biologische tuin, voko, mobiele keuken, fietsenwerkplaats en busuitleen. (Vergelijkbaar met de VAK-groep in Nederland, alleen véél minder gestructureerd, waar best iets voor te zeggen is). Het belang daarvan lijkt mij het alternatief proberen. Zowel als individu als in groepsverband.  

Probeer 't, neem in eigen hand wat je in eigen hand kunt nemen - bijvoorbeeld je eigen consumptie, je eigen leeftijd - en leef en zoek naar die samenleving waar je je meer thuis voelt dan de huidige manier van (niet) samenleven. Zoek steun bij elkaar in plaats van te zwichten in banenpools of jeugdwerkgarantieplannen. Ga de confrontatie aan, want wat Van Randwijk ooit eens heeft gezegd: "Een volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen. Dan dooft het licht" geldt nog altijd! Belangrijk is dat je probeert niet actief mee te draaien in een opgelegd systeem, dat je je vrijheid neemt zonder die van anderen te dwarsbomen.  

Daarnaast kan het zeker geen kwaad om instellingen en bedrijven aan te pakken - directe actie, duizend bommen en granaten - die het leefmilieu blijvend aantasten, op allerlei manieren. Want laten we wel wezen, het is ons leven en ons leefmilieu waarmee gepokerd wordt!  

Bert, Sittard    

Reactie Singer (1) 

Met verbazing heb ik het stukje over Peter Singer gelezen in NN nr. 167. Reeds een tijdje behoor ik niet meer tot de zgn. sien. Ik vond er mijn draai niet, alles was te sloganesk en moralistisch, vooroordelen en hokjesdenken heersten (heersen) alom. Het desbetreffende artikel is daar een prachtig voorbeeld van. Peter Singer wort afgeschilderd als een 'rare gast', is blijkbaar de naam 'ethicus' onwaardig, levert geen denkwerk af maar 'gepieker'... Wie dergelijke artikels schrijft (zinloze verdachtmakingen, minachting, onnadenkendheid, etcetera) dient, naar mijn bescheiden mening, óf zijn schrijfstijl te herzien, óf voor een roddelblaadje te gaan werken.  

Singer is één van de grondleggers van het anti-speciesisme (=anti-soortdenken). Net zoals bij antiracisme de kunstmatige scheiding in rassen bestreden wordt, wordt bij anti-speciesisme de kunstmatige scheiding in soorten bestreden. De mens is nog altijd dier tussen de dieren. De vergelijking met de holocaust (joden - dieren) vindt men inderdaad in Singers boeken terug, doch wie genoeg leest, denkt, ziet, ontdekt dit verband in de realiteit zelf ook wel. Wie deze vergelijking kwetsend vindt voor joden, vergeet dat er ook joden zijn die dit verband zelf aangeven ("In relatie tot (dieren) zijn alle mensen nazi's" - de joodse Pulitzer Prijswinnaar Isaac Bashevis Singer). In de VS zijn er trouwens genoeg feministen te vinden die ook de uitbuiting van de vrouw vergelijken met de uitbuiting van het dier.  

Wat de stellingen van Singer over euthanasie (niet 'afmaken' - woordgebruik typisch voor laag journalistiek allooi) bij zwaar gehandicapte kinderen betreft: ik deel zijn mening. Ouders (vooral de moeder) hebben zelf een beslissingsrecht hierover (eventueel in overleg met - al dan niet 'deskundige'- vertrouwenspersonen). Wat voor zin heeft het een individu levenslang te laten lijden, als dit leed vermeden kan worden? Aangezien de baby (nog geen 'persoon' of 'menselijk individu') zelf onmondig is, is het een plicht van de ouders hierover een (loodzware) keuze te maken. Bedenk wel, er bestaan (groepen) gehandicapten die hun ouders voor de rechtbank gesleept hebben omdat deze géén abortus (nog niet eens euthanasie) begaan hebben. Wat de Duitse vrouwenactiegroep meende te moeten doen, lijkt mij een grove schending van het vrije recht op meningsuiting - het Vaticaan zal wel blij zijn met zulke stoottroepen.  

De vergelijking van het gedachtegoed van Peter Singer met fascistische brouwsels steunt nergens op. Heeft de schrijver van het stukje (KS?) eigenlijk wel de moeite gedaan zelf eens na te denken of iets van Singer te lezen? Waar bij nazi's een haat tegenover gehandicapten heerst, bestaat bij Singer een liefdevolle zorgzaamheid, een optimale benadering tot het vermijden van onnodige pijn en zorgen...  

Nieuwe tijden, nieuwe uitdagingen. We dienen de oude bruggen te verbranden om nieuwe te bewandelen. Het sloganeske 'voor', 'tegen', 'ja', 'nee', is gedateerd. Oude ideologieën helpen ons hier niet meer. Conservatief, progressief, links, rechts; allen worden we met nieuwe ontwikkelingen geconfronteerd. We kunnen reageren op twee manieren: ofwel gebruiken we redelijke argumenten, gaan we over tot het uiterst delicaat afwegen van waarden tegenover elkaar (kenmerkend voor elke hoogstaande beschaving), ofwel kiezen we voor de reactie van het Vaticaan - angst, afkeer, haat, onbegrip. Mijn keuze is duidelijk - laat de discussies beginnen!  

Een student moraalfilosoof én overtuigd anarchist, Gent 

(elders in NN een tweede uitgebreidere reactie op het artikel over Singer)   

ZO werkt dat! 

WAAROM?

vroeg het kind 

DAAROM

zei de ouder

en sloeg er op los

het kind droogde zijn tranen

dacht

ZO werkt dat 

WAAROM?

vroeg de vrouw 

WE ZIJN GETROUWD 

zei de man

en verkrachtte haar

de vrouw droogde haar tranen

dacht

ZO werkt dat 

WAAROM?

vroeg de gevangene 

HET IS DE WET

zei de rechter

breng hem weg

in de dodencel droogden zijn tranen

dacht 

ZO werkt dat 

Joop

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1994