Naar archief

UIT: NN #150-151 van 16 december 1993 - THEMA 'Activisme & Humor'  

Een beetje activist is geen humorist! 

Met deze stelling riepen we het hooggeëerde lezerspubliek van NN op om een bijdrage te leveren voor het laatste dubbelnummer van 1993. We ontvingen tekeningen, collages en columns van mensen die hun fantasie de vrije loop lieten.   

Zwarte humor… 

Gaat humor met actievoeren samen? Ik meen van wel! Sterker, humor is broodnodig "binnen actievoerend Nederland. Hoe meer verklaringen van 'Kommando's Vrijheid voor Toetachamon', 'Ins Blaue Hinein' of van de 'Ziedende Bintjes' dan wel 'Giftige Griesmeelpuddingeters', hoe beter! Niets is deprimerender dan de aanblik van allemaal van die bleke crisis-koppies, 's morgens voor dag en dauw, kleumend rond een kop koffie en een sjekkie, in afwachting van het busje richting actieobject. Het is natuurlijk allemaal heel érg en héél verschrikkelijk, die gaten in de ozonlaag waar de Zielige Zeehondjes doorheen donderen, maar het moet wél leuk blijven. 

Er is een prachtige spotprent, gemaakt door Kamagurka, in het kader van een of andere Amnesty International-actie. Je ziet een uitgemergelde gevangene achter de tralies en een flitsende westerse reporter, die zijn microfoon naar binnen steekt.

"Wat vindt u van vrije mensen???" Het antwoord: "Ze moesten ze allemaal opsluiten!" Geniaal vind ik zo'n grap. Daarom is mijn favoriete dominee ook Freek de Jonge. 

Wat heb ik toch genoten van zijn verhaal over 'Het Negerpopje' in een tijd dat CentrumPartij dan wel Centrumdemocraten net in de lift zaten in de grotere Gemeenten. Twee linkse ouders die heerlijk 'roldoorbrekend' willen zijn tegenover hun dochter. Moderne Pa vindt het maar niks, een pop voor een meisje (rolbevestigend) maar het meisje wíl zo graag die pop hebben. Die wil ze Truus gaan noemen. 

(Papa vindt dat ook al zo'n Klote-naam!) Onze linkse ouders krijgen een Briljant Idee. Ze geven het meisje een zwarte pop, dat is namelijk leuk om "een stuk racisme bespreekbaar te maken binnen de peuterspeelzaal". Het meisje beleeft de ellendigste verjaardag van haar leven, want "negers heten geen Truus!" aldus het gekwetste kind. Een schrijnend moralistisch verhaal, waar al die zogenaamde 'antiracisten' veel van kunnen leren (mits ze hun oogkleppen afdoen!). 

Ik ben mij terdege bewust van het feit dat er weinig klopt c.q. rechtvaardig is op deze aardkloot. Toch krijg ik, elke keer dat ik zo'n bleek onbespoten/veganistisch typetje voor mij zie, omstandig de inhoud van alle levensmiddelen onderzoekend op verboden ingrediënten, last van een opkomende depressie. Jammer, maar helaas... er zijn arbeiders uitgebuit voor het canvas waar hun gympen van gemaakt zijn en voor het rubber van de zolen moeten er ook fabrieken stinken. 

Liever dan die opkomende depressie te laten losbarsten, breek ik los in een paar, ik geef het toe, gitzwarte grappen. Sarcasme, cynisme en gevoel voor zwarte humor draag ik al in mij sinds het eerste schoolkrantje. Voor enig 'krediet' in de wereld van actievergo's is het echter de dood in de pot, zoveel is zeker. 

Hoezeer ik ook respect heb voor de oprechte bedoelingen waarmee men al het onrecht in de wereld wenst te bestrijden, voor mij maken al die bleke, tobberige, humorloze type's dat ik nauwelijks nog meedoe aan vergaderingen en voorbereidingen van acties. In mijn scholierentijd tot en met mijn eerste werkjaren heb ik er heel veel tijd en energie ingestoken, maar ik ben er allang achter gekomen dat er een groot verschil is tussen de Ideële en de Echte wereld. 

Om het bot (én eerlijk!) te stellen: ik ben een van die afgehaakte dertigers uit het RaRa-kommunikee. Met reden, dat wel. Ik ben afgeknapt op zeurderig, humorloos, links gedram! Een goede, frisse poster van Loesje maakt, als het over dierenrechten gaat, veel meer los bij de Familie Doorsnee (doorzonwoning, 2-4 kindertjes en hond + caravan) dan een verontwaardigd moralistisch kletspraatje van een of andere ongewassen baardaap dan wel bleek zielepietje. De beste graadmeter daarvoor heet in Nederland de Werkvloer. Of nóg beter, De Bedrijfskantine.  

Maar ik vrees dat het veel te veel actievoerders aan voeling daarmee ontbreekt. Iedereen is teveel gericht op de eigen actiecultuur in woon-werkpanden, met eigen café, eethuizen en ontmoetingsplaatsen. Niet dat ik elke activist het liefst meteen in de werkverschaffing wil storten, maar iedereen die wel eens tussen 'gewone burgers' heeft moeten werken, behoort van die kloof te weten. Schrijver dezes werkt regelmatig met zgn. 'zwerfjongeren'. De realiteit is wél dat De Telegraaf bij deze groep de meest gelezen krant is ("die krant snap ik tenminste, man!") en RTL4 de meest bekeken omroep. 

Als er kraakacties of Bullebak-vluchtelingen-acties op tv te zien zijn, schakelen ze over op MTV. En anders spotten de meeste (ja, óók Marokkaanse en Turkse) jongeren met alle 'achterlijke studentjes', 'vieze krakers' of 'vuile homo's' die ze op de buis moeten zien. Dat is de bittere werkelijkheid buiten het ons-kent-ons wereldje van het Warm Moralistisch Actiefront. Terwijl de idealisten in weer en wind actievoeren, zitten Yussuf, Chamid, Ali en Mohammed met een vette joint voor de buis. Lachen mán, moet je die leip nou zien?? Humor?! Láchen man! 

Ik wil maar zeggen, een beetje gezond relativeringsvermogen, geen zinnig mens kan zonder. Wie met moralistische praatjes zulke jongeren tot andere gedachten wil brengen, Forget it! Humor is hét wapen, Keiharde Humor! Ze met een paar terloopse opmerkingen laten voelen dat ze ook om hun eigen ellende zitten te lachen, om hun eigen 'belubberde' positie. Voor die vrome droogkloten die het leed van de wereld op hun weke schouders denken te moeten torsen, binnenkort schijnt er een fijn Hotel voor u open te gaan. Suïcide-hotel 'De Einder' heet het, ongetwijfeld niet veel gevoel voor humor bedacht. De lach is en Blijft de laatste Uitweg! 

Anton Anorexia

Psycho-Somalisch adviseur

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1993