Naar archief

UIT: NN #129 van 4 februari 1993  

Ingezonden brieven:   

ONDERZOEKSGROEP VERSUS PETRA 

In de vorige twee NN's stonden diverse stukken over 'de zaak Petra' en de 'Onderzoeksgroep'. Emoties laaiden hoog op over vermeende PVK-methoden, verdenkingen, geruchten en roddels. Inmiddels heeft er een druk bezochte stedelijke (niet AFAA) vergadering plaatsgevonden in Amsterdam. De vergadering verliep kalm, iedereen kreeg alle gelegenheid zich uit te spreken. Het werd niet het 'ter verantwoording roepen' waartoe de agenda van de vorige NN ten onrechte toe opriep.  

Veel vragen zijn opgehelderd, al zullen een aantal mensen nog hun twijfels hebben bij diverse gebeurtenissen. Een ieder met twijfels doet er volgens ons goed aan de betrokkenen zelf om opheldering te vragen. Wat hier volgt is een beknopt verslag van het stedelijk, geschreven en gelezen door zeven van de aanwezigen. We proberen zo objektief mogelijk te schrijven, al zal menigeen daar een eigen opvatting over hebben. De 'bladendiskussie' kan hierna beter over structurele problemen gaan en niet over persoonlijke verwijten. 

Over één ding kunnen we duidelijk zijn: de 'affaire Petra' is afgesloten. Tegen haar bestaan geen op feiten berustende verdenkingen meer. Dat er nog geheime informatie zou zijn blijkt op een misverstand te berusten. Mensen die Petra nog steeds niet vertrouwen doen dat op grond van persoonlijk wantrouwen en niet op grond van feiten. 

Wat 'de onderzoeksgroep' betreft: er is niemand bedreigd of geïntimideerd, zoals in geruchten te horen viel. Dit is door Felix ('de bedreigde') en Jansen & Janssen ('de geïntimideerde') bevestigd. Die verhalen zijn sterk uit hun verband getrokken. Overigens kan er nauwelijks van een onderzoeksgroep gesproken worden. Al in een vroeg stadium is de aanzet tot een onderzoek stilgevallen. De waarschuwing tegen Petra die door twee personen bij diverse landelijke organisaties is geuit, blijft dan ook een raar verhaal. De 'onderzoeksgroep' heeft hiertoe nooit besloten en de twee waarschuwer*s maakten ook geen deel uit van de 'onderzoeksgroep'. Helaas waren deze twee personen niet aanwezig om het een en ander uit te leggen. 

Over de vermeende manipulatie van de 'woensdag AFAA·vergadering' waarin de 'zaak Petra' is besproken, blijven de meningen verdeeld. De mensen van 'de onderzoeksgroep' waren goed vertegenwoordigd en hebben veelal het woord gevoerd. Volgens sommigen hebben zij door gericht uitnodigen, voorbereiden en 'het balletje rondspelen' tijdens de vergadering een sfeer gekreëerd waarin niemand van de overigen de mond meer open durfde te doen. De indruk is ontstaan dat door feiten verzwijgen, schuld ontkennen en aanvallen van de tegenpartij geprobeerd is zichzelf schoon te praten. 

Er is zelfs gesproken over 'fascistoïde vergadertechnieken'. Vanuit de ex-onderzoeksgroep werd kwade opzet ontkend. Mensen waren naar de vergadering gekomen omdat zij zich aangevallen voelden. Zij erkenden dat er fouten gemaakt waren, maar wilden aangeven dat er ook aan de kant van Petra fouten gemaakt zijn. Verder wilden ze aangeven dat niemand anders de verantwoording op zich genomen heeft de reeds bestaande geruchten over 'onbetrouwbaarheid' van Petra te onderzoeken. Zij hebben de geruchtenstroom dan ook niet gestart. 

Een aantal mensen die op de 'woensdagvergadering' voor het eerst van de zaak hoorden lieten weten niet genoeg informatie gehad te hebben. Zij voelden zich tussen twee goed geïnformeerde kampen staan en hebben daarom niets gezegd. De twee verschillende verslagen van deze vergadering zijn in ieder geval beide gekleurd. Konkluderend kunnen we zeggen dat niet bewezen is dat de woensdagvergadering opzettelijk is gemanipuleerd. Wel zijn er nog genoeg vragen over de wijze van vergaderen om daar de diskussie in kleine kring over voort te zetten. Binnen AFA-Amsterdam valt in ieder geval nog het een en ander uit te praten. 

Het tweede deel van de vergadering bestond uit een algemene diskussie over wat te doen met eventuele verdenkingen. De 'Petra' affaire heeft eens te meer duidelijk aangetoond hoe voorzichtig je met eventuele verdenkingen om moet gaan. 

Over het algemeen werken we in 'de beweging' met open strukturen. Infiltratie valt nauwelijks te voorkomen en in de meeste gevallen is dat ook niet rampzalig. Voortdurende verdenking en vrijwillig isolement om infiltratie te voorkomen richten vaak meer schade aan dan een infiltrant ooit zou kunnen toebrengen. Het zaaien van verdeeldheid is ook een van de belangrijkste doelen van de staat. Toch zijn er situaties waarin je voorzichtiger moet zijn. Meestal werk je dan in kleine kring met vertrouwde mensen. Maar ook daar kunnen verdenkingen ontstaan.  

Hoe vervelend het ook is, als er echt verdenkingen tegen iemand zijn moeten een of meer mensen de verantwoording nemen daar onderzoek naar te doen. Voor er overtuigende feiten zijn dat iemand 'fout' is, moet een 'onderzoek' in beperkte kring blijven. Met het woord 'onderzoek' dient voorzichtig omgegaan te worden: het verleent autoriteit aan een roddel. De vraag blijft wat je moet doen met een vastgelopen onderzoek: kan je de verdenking binnen eigen vriendenkring houden of lukt dat sowieso niet en kan je beter de 'verdachte' konfronteren met de verdenkingen? 

Tenslotte nog de rol van het roddelsirkwie. Keer op keer duiken verhalen op die bij nader inzien niet blijken te kloppen. Het is ieders verantwoording om verhalen over anderen na te trekken. Klakkeloos doorvertellen is heel gevaarlijk, om het maar helemaal niet te hebben over een half verhaal doorvertellen of uit het verband trekken.  

Onderzoeksgroep   

REACTIE OP 'NAPOLEON' 

Niet dat ik een polemiek wil starten naar aanleiding van PETRA (is het niet het zoveelste geval?), slechts wil ik aangeven dat onderzoeken naar betrouwbaarheid niet alleen onvermijdelijk zijn in het dorpje Scene, maar tevens dat dit zo snel getuigt van een kennelijk naïef fascistoïde grondhouding die dicht ligt aan de extreem linkse. 

Zoals in ieder dorp val je op, alleen al door je verschijning: sekse (), afkomst (Haarlem), bezit (auto), inzet (je bezit delen, veel oppakken), paars of groen haar geelt je nog een extra cachet. Als er in dat dorp ook nog sprake is van een grote gemene deler (ideologie, vijandbeeld, actieve inzet voor onderdrukte groepen), dan zul je als nieuwkomer harde bolsters treffen, die je zullen wikken en wegen, omdraaien en tegen het licht houden om je al dan niet op te nemen in hun clan.  

Zo gaat dat bewust of onbewust ook in ons dorp. Diegene die de vermeende betrouwbaarheid van iemand betwijfelt, zal op zoek gaan naar feiten die dat zullen logenstraffen. Immers onschuld valt niet te bewijzen. Zo je deze weg niet wenst te volgen, ben je bezig op een hellend vlak naar en totalitair systeem, dat Kafka treffend illustreert in 'Der Prozess' (1935), de vergelijking met Orwell's 'Animal Farm' (1945) zal slechts de houding van onderzoekers in deze kunnen illustreren. 

In het onderliggende geval werd de aanleiding gevonden voor een 'echt onderzoek' in de makkelijke opstelling van Petra ten opzichte van het gebruik van haar auto en het mogelijk uitlekken van acties waarbij zij eventueel aanwezig zou zijn geweest. De redenering die tot de verdenking leidt, valt als volgt kort te omschrijven: Infiltranten doen makkelijk met hun auto, Petra doet makkelijk met haar auto, Petra is infiltrant. Of: infiltranten laten acties uitlekken, acties met Petra lekken uit, Petra is infiltrant. 

In de uitvoering en afronding van het 'echte onderzoek' is in geen enkel opzicht verantwoording afgelegd over: de zorgvuldigheid van de gevolgde procedure, de wijze waarop Petra benaderd zou worden, de wijze waarop Petra geconfronteerd zou worden met de feiten, de bronvermelding, noch wordt een onomwonden en ondubbelzinnige conclusie verbonden aan het onderzoek. Immers naar nu blijkt, drie jaar na dato, is er op grote schaal gebabbeld en wordt Petra door grote aantallen mensen nog steeds gewantrouwd. 

De opstelling van de onderzoekers doet mij nog het meest vrezen. Onder meer Frank heeft aanleiding gevonden om dit te onderzoeken en heeft een echt onderzoek opgesteld. In de laatste regels van zijn bijdrage in de vorige NN meldt Frank dat hij "durft toe te geven dat hij fout gehandeld heeft", hij geeft dit met andere woorden niet echt toe. Hij had zich "hier echt buiten willen houden" en heeft zich "tot nu toe niet direct bemoeid met lopende discussies", tevens "kon/wilde hij niet aanwezig zijn" bij een bespreking over Petra. Een dergelijke zelfingenomenheid met eigen opvattingen en gedrag getuigt niet alleen van een autoritair fascistoïde denkpatroon, maar het behoort ook tot een uiterst naïef en kwaad genius, namelijk het soort dat beschuldigingen uit over iemands integriteit en zich vervolgens volledig onttrekt aan de consequenties. 

Om weer terug te keren naar het begin. Helaas zijn dit soort onderzoeken onvermijdelijk, maar clubjes als "echte onderzoeksgroepjes" moeten met alle middelen bestreden worden. Waar wel ruimte is voor samenwerkende mensen die: a) hun mond kunnen houden; b) zich bewust zijn van wat er op het spel staat (onze middelen maar ook Petra) en wat de demagogische waarde is van hun verklaringen; c) de grootst mogelijke zorgvuldigheid betrachten in de uitvoering van het onderzoek. 

Het minste wat de echte onderzoekers nu nog kunnen doen, is een rehabilitatie van Petra en excuses aan haar adres. 

Pet, Amsterdam

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1993