Naar archief

UIT: NN #128 van 21 januari 1993  

Flora perikelen 

Sinds januari 1992 is er een proces aan de gang tegen Ralf en Knud, twee mensen die actief waren in de Rote Flora. Ze worden ervan beschuldigd een poging te hebben gedaan om een passagierstrein te laten ontsporen. De politie heeft geen enkel bewijs. Dankzij een ondersteuningskampagne kwamen zij na zes maanden voorarrest voorlopig vrij. 

De Rote Flora is een sinds 1988 gekraakt ex-theater in Hamburg. Gekraakt als verzet tegen de kaalslag en "sanering" in de oude stadswijk Schanzenviertel. Door de bouw van een peperduur en ultramodern theater op de plaats van het oude zou de buurt in een klap van karakter veranderen. Meer poen, meer auto's, meer sjiek. Uiteindelijk werd dit project door de kraak en diens brede ondersteuning in de buurt naar een nieuwe wijk verjaagd. 

De Flora is op dit moment het enige kraakpand in Hamburg. De ruimtes in het oude theater zijn nooit erg geschikt geweest voor bewoning, maar des te meer voor groepen, die nergens meer terecht konden door de enorme huurstijgingen: een motorwerkplaats, oefenruimtes, een volkskeuken, een concertzaal en vergaderplek voor groepen. En natuurlijk als verzamelplek voor demo's of acties. Er is sinds de kraak ook enorm veel gebouwd en gerenoveerd aan het pand: achtergevels, dak, trappenhuis, om maar eens wat te noemen. 

Vanaf het begin heeft de Rote Flora in het middelpunt van de belangstelling gestaan. Het was geen normale kraak, aangezien het pand zonder achtergevel niet bezet kon worden gehouden. Maandenlang is het een kat- en muisspel geweest tussen ME die continu het terrein bewaakten en de mensen die vochten voor het behoud van het pand. 

Deze door de gemeente verloren prestigestrijd heeft sindsdien de verhoudingen zwaar belast. Het continue machtsvertoon van politie-eenheden in de buurt keerde zich tegen de stadsbestuurders, door de actieve tegen-informatiecampagne van de Flora-krakers. In sommige winkels werden politieagenten niet geholpen, er was op veel plekken voor hen geen broodje te krijgen. 

De Flora haalde zich het definitieve vijandschap van de gemeente op de hals door het verder voeren van het verzet tegen het luxe theater, ook al bevond het zich in een andere buurt. Vooral de zeer succesvolle verstoring van de groots opgezette opening heeft pijn gedaan. De gemeente reageerde op een typische manier: de Flora werd eerst intens gecriminaliseerd. Zo werden verhalen rondgestrooid als zou ze als een maffia de wijk controleren (zie Staatsliedenbuurt '80-85 in Amsterdam). Daartegen moesten natuurlijk speciale eenheden worden ingezet.  

Het gedrocht van de 'Eschicht' was geboren, 50 gewelddadige stillen, die rugdekking kregen om de buurt te terroriseren. Door deze strategie werd de Flora in de verdediging gedrukt en geïntimideerd. Juist om in die gespannen situatie ook weer eens een andere kant naar voren te halen, besloot men de braakliggende vuilnisbelt achter het pand op te ruimen en er een buurtpark van te maken (zomer '91).

In korte tijd werd er een werkelijk fraai parkje getoverd in het Schanzenviertel, een resultaat wat veel goodwill kweekte bij buurtbewoners en door hen in de zomer ook intensief gebruikt werd. Het enigste antwoord van de gemeente hierop was het voorbereiden en doordrukken van de ontruiming van het park. Opnieuw werd de buurt het toneel van een politie-overmacht in confrontatie met honderden mensen die voor het behoud streden. Een uitzonderingstoestand, die weer wekenlang duurde, en miljoenen kostte. 

Proces 

In deze situatie werden Ralf en Knud gearresteerd, twee mensen die ook aktief waren in de Flora. Ze werden beschuldigd van een poging om een passagierstrein te laten ontsporen, even buiten Hamburg. Vier leden van het politie-observatieteam zeiden dat ze dat hadden gezien. Ralf en Knud hebben deze absurde aanklacht altijd verontwaardigd van de hand gewezen. Opvallend was dat de politie geen enkele noodzaak zag in sporenonderzoek en niets anders presenteerde als die vier agenten met hun verhaal. Op grond daarvan hebben beiden een half jaar in voorarrest gezeten. 

In die tijd is er een ondersteuningscampagne opgezet om de leugens van de politie aan de kaak te stellen en Ralf en Knud vrij te krijgen. Via demonstraties en acties werd de publieke opinie wakker geschud en via wekelijkse bajesdemo's werd de gevangenen een hart onder de riem gestoken. Hun voorlopige vrijlating na 6 maanden werd als een overwinning ervaren.  

Enkele maanden later (voorjaar '92) begon een proces dat nu nog steeds voortduurt en een slopende werking heeft op Knud en Ralf, hun steungroep, hun advokaten en het publiek. Het observatieteam verscheen vermomd en onder bescherming op de getuigenbank, om stemming te maken tegen Knud en Ralf, en weigerde vervolgens in te gaan op elke diepgaande vraag door zich te beroepen op dienstbevelen en dienstgeheimen. De advocaten hebben in deze muur scheurtjes weten te maken door steeds weer en steeds dieper elk detail uit te werken en daar de politie-getuigen mee te bestoken. 

Uiteindelijk begonnen zij zich daardoor tegen te spreken. Er bleef steeds minder over van de oorspronkelijke aanklacht. In de officiële media, zelfs ook op tv, is altijd scepties gereageerd op dit proces. Het geheime en ongecontroleerde gekonkel van politie en justitie wordt aan de kaak gesteld. Zonder de ondersteuningskampagne was dat nooit gelukt. Een definitieve vrijspraak staat echter nog steeds niet vast. In justitiële kringen telt de getuige-verklaring van politie-agenten meer als wat dan ook. Ze zouden hun eigen mensen en dogma's moeten laten vallen. 

De voortdurende agressie van de gemeente tegenover de Flora heeft veel energie gekost. In de loop van de jaren zijn er veel mensen gegaan, maar ook weer bij gekomen. Iedereen verwachtte na de ontruiming van het park, ook de ontruiming van de Flora. Uit gemeentelijke stukken blijkt echter dat de steun die de Flora in de buurt heeft hen daar nog steeds van afhoudt. 

In de herfst van '92 bood de gemeente onderhandelingen aan over de toekomst van de Flora, maar eiste al binnen enkele weken een definitief antwoord. De onderhandelingen lopen nu nog en gaan over de renovatiekosten, de indeling van de ruimte en wie het voor het zeggen heeft. De Flora is erin geslaagd het tempo van de onderhandelingen meer zelf te bepalen, waardoor de tijd ontstaan is om onderlinge discussies te kunnen voeren. Meer valt daar nog niet over te zeggen.

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1993