Naar archief

UIT: NN #93 van 19 september 1991  

500 Jaar… wat moet je ermee? 

Op 5 oktober doet een links wereldcirkus Nederland aan. In Nijmegen kun je op die dag het symposium '500 jaar emancipatie en identiteit van Latijns Amerika' beleven. Met (van 10 tot 17.00 uur) vijf lezingen door internationale sterren, dan kiezen uit een van de acht werkgroepen en in de pauze kan je drie tentoonstellingen bekijken. Wil je 's avonds nog Latijns doen dan kun je in een aantal restaurants zo eten of naar 042 waar salsa te dansen is. 

In 1992 is het 500 jaar geleden dat Columbus en zijn gevolg naar het westen zeilden. Het zal, vooral door Spanje maar ook door allerlei Latijns-Amerikaanse regeringen en instellingen uitgebreid gevierd gaan worden als de heuglijke 'ontdekking van Amerika'. 

Sinds 1988 wordt er gewerkt aan een 'tegenkampagne', met het doel de verjaardag aan te grijpen om het werkelijke verhaal van de kolonisatie te vertellen en de volgende 500 jaar alles rechtvaardiger te doen. Deze kampagne ontstond bij de Universiteit van Mexico, eerst vooral door de inspanningen van de (Duitse) prof Heinz Dietrich aldaar. Ondertussen heeft een groot aantal linkse Latijns-Amerikaanse intellektuelen zich bij de kampagne gevoegd.  

Indiaanse groeperingen zijn ondertussen met hun eigen tegenkampagne begonnen, die op bepaalde punten samenvalt met de kampagne uit Mexico. Vooral indiaanse organisaties in Ecuador en Colombia timmeren flink aan de weg. Maar daarnaast, of daarbuiten, leeft het thema in Latijns-Amerika nog niet echt. 

Het symposium heeft een indrukwekkend programma. De sprekers zijn Nidia Diaz, commandante van het FMLN-verzet uit EI Salvador, Ruben Dri, een bevrijdingstheoloog uit Argentinië, Miguel Bonasso een bekend schrijver/journalist/aktivist uit hetzelfde land en directeur van een progressief dagblad in Mexico, Hein Eersel, taalkundige en voormalig minister uit Suriname en bovengenoemde Heinz Dietrich. 

De thema's voor de werkgroepen (die van 14.30 tot 16.00 uur duren) zijn: 'De relatie Suriname-Nederland, toen en nu' (1), 'Latijns Amerika en de schuldenkrisis' (2), 'De veranderde Oost-West verhouding en de gevolgen voor de Noord-Zuid relaties' (3), 'Het perspektief van de bevrijdingstheologie' (4), 'Vrouwen en emancipatie in Latijns-Amerika' (5), 'De strijd van de inheemse Volken' (6), 'Het perspectief van de bevrijdingsstrijd' (7) en 'Multinationale ondernemingen in Latijns-Amerika' (8). 

Het is een interessant programma. Toch kun je je afvragen wat je ermee aanmoet. Juist het uitpuilende programma werkt ietwat beklemmend. Het zijn de bekende linkse thema's op een rijtje, waar we al jaren tegenaan hikken en steeds minder weg mee weten. Bovendien is de hele aanleiding (de viering van Columbus' oversteek) uiterst abstrakt, en de meeste thema's zijn erg ver weg gelegd: in Latijns-Amerika, of ergens tussen Noord, Zuid, West en Oost in. De organisatoren gaan in hun publikaties ook niet in op hun inzet of ideeën over wat er in Nederland gedaan zou moeten worden. 

Via de telefoon beantwoordde Maria, van het organiserende 'Mundos Unidos' een stel vragen: 

In wat jullie naar buiten brengen over het symposium en de kampagne staat niets over jullie zelf. Wat is 'Mundos Unidos'? 

Maria: "Mundos Unidos is een internationale organisatie die ontstaan is uit verschillende groepen die werkten op het gebied van 'ontwikkelingsedukatie'. We werken op scholen, basisscholen maar ook wel hoger onderwijs om voorlichting te geven over ontwikkelingsproblematiek. Dat we in Nederland/Nijmegen betrokken zijn geraakt bij de 500-jaar kampagne komt eigenlijk doordat Mundos Unidos is ontstaan uit groepen die allemaal een stedenband hadden met Masaya in Nicaragua. Ook wij zijn gekoppeld aan de Nijmeegse stedenband met Masaya. Nu heb je bij ons twee poten: de mensen die vooral op scholen werken en de mensen die bezig zijn met de kampagne '500 jaar emancipatie en identiteit van Latijns-Amerika'. Wij doen nu de coördinatie van de kampagne in Nederland." 

Nu wat betreft het symposium, wat is jullie idee over wat er in Nederland moet gebeuren met de kampagne? Met het symposium begint de kampagne eigenlijk in Nederland, het is de eerste keer dat er iets groots over georganiseerd wordt. 

Maria: "Dat klopt. Op het moment hebben we eigenlijk niet veel plannen over hoe het na het symposium verder zou moeten, ook niet wat Mundos Unidos betreft. We hebben het symposium bedoeld als en soort start, het bijeenbrengen van mensen die ook allemaal rondom dat thema in 1992 plannen hebben of zin hebben om iets te organiseren. Het moet ook een begin zijn van een diskussie over welke kanten er allemaal aan het thema zitten en wat je er verder in 1992 mee kan doen. Dat mensen elkaar kunnen ontmoeten en erover praten, dat zal in de werkgroepen gebeuren maar ook veel in de wandelgangen, neem ik aan." 

Het programma ziet er erg vol uit. Hoe moeten wij ons het voorstellen; is het van begin tot eind vol gepland of is er nog ruimte voor dat soort diskussies Waar je het hiervoor over had. Eerst zijn er de sprekers, dat ligt natuurlijk vast, daarna werkgroepen. Maar die zijn over een vrij afgebakend thema. Ik was benieuwd of er nog ruimte zou zijn voor diskussies over wat er in Nederland zou kunnen gebeuren? 

Maria: "Er is door ons niet echt een plek bedacht waar dat zou kunnen gebeuren. Er komen ook een aantal standjes van organisaties die al plannen hebben, dus mensen kunnen daar op de hoogte komen van wat er in het land gebeurt. Maar het is meer een zaak voor in de wandelgangen. Wat we wél hebben gedaan is in de gesprekken met de mensen die de werkgroepen begeleiden benadrukken dat we het belangrijk vinden dat de diskussie over mogelijke akties een aandachtspunt is. Gericht op het thema waar de werkgroep over gaat, dus ook praten over 'wat zijn er voor ideeën of plannen om daar verder aan te werken', en dat hoeft niet alleen in 1992 te zijn." 

Dus het symposium is eigenlijk zodat mensen een kennismaking kunnen maken met de kampagne en de kritiek en wat je ermee aan zou moeten in Nederland moet meer via de wandelgangen opgelost worden? 

"Ja, daar en in de, werkgroepen, al zijn die op meer specifieke thema's gericht. Er is bijvoorbeeld een werkgroep over de strijd van inheemse volken die wordt geleid door iemand van de Werkgroep Inheemse Volken, en ik denk dat die dan ook vertelt wat zij voor ideeën hebben voor akties en zo in 1992 en daarna. Dat geldt ook voor de werkgroep over de schuldenproblematiek die geleid wordt door iemand die daar een soort aktiekampagne rond organiseert." 

Ik snap dat niet alles in één keer kan maar toch vond ik het jammer dat de Nederlandse solidariteitsbeweging niet ook een van de thema's is. Het is duidelijk dat daar een grote krisis is en dat velen niet meer weten wat ze moeten doen. Want daar zullen we toch ook mee moeten gaan werken als er wat op gang komt? 

Maria: "Ik kan me voorstellen dat door over bepaalde thema's weer eens te praten, en ik stel me voor dat er ook veel mensen zullen komen die in de solidariteitsbeweging zaten of nog zitten en nu in de werkgroepen gaan zitten, dat je dan toch wel weer een stap verder kunt komen. Dat is wel de bedoeling." 

Is het al uitverkocht? 

Maria: Nee, mensen kunnen zich nog aanmelden.  

Keest. 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1991