Naar archief

UIT: NN #85 van 30 mei 1991   

NANAI 

We zitten in een gezellige kamer in Ommoord. Een kamer met een heleboel Indiaanse schilderijen, foto's, een vlag. In het huis woont Maria van Kints, medewerkster van de Nederlandse Aktiegroep Noordamerikaanse Indianen – Rotterdam. Met haar praat ik over de geschiedenis van de Indianen, de situatie nu, de repressie en over Nanai. Een aangrijpend gesprek volgde.  

hoe kun je de lucht kopen of verkopen, de warmte van de aarde, de snelheid van de antiloop?

hoe kunt u dat van ons kopen?

is de aarde van u om er mee te doen naar goeddunken, alleen omdat de rode man een stuk papier tekent en het geeft aan de blanke man?

maar wij zullen uw aanbod overwegen, want we weten dat als we niet verkopen, de blanke man met zijn geweren komt en ons het land met geweld ontneemt.

hoe kan de mens zijn moeder bezitten? 

Uit: 'Hoe kun je de lucht bezitten?', een Indiaanse visie op het beheer van de aarde  

We schrijven begin jaren '70. De Amerikaanse regering is in een rap tempo bezig verdeel-en-heers maatregelen door te voeren. Zo 'installeert de overheid in de reservaten (letterlijk: bewaarplekken) een soort van stamvoorzitters, loyale Indianen worden voor het karretje van de VS gespannen. De 'traditionele' groepen hebben zich maar te schikken, ofschoon er ook toen al protest en verzet was. 

In het PineRich reservaat ontwikkelde de aangestelde stamvoorzitter zich tot een heerser in de Machiavelliaanse zin van het woord. Een ware terreur oefende hij uit. In 1973 barstte de bom. Samen met de A.I.M. (American Indian Movement), een brede en wijdvertakte Indiaanse verzetsgroep, voortgekomen uit de eerdere Red Power-bewegingen (herwaardering Indiaanse kultuur en bewustzijn), bezetten de bewoners/sters van genoemd reservaat het gehucht Wounded Knee. 

Het was een symboliese en overduidelijke keuze in de strijd tegen de Amerikaanse overheersing. In 1890 had de 7-de afdeling van de cavalry (bereden soldaten) daar nagenoeg iedereen van een grote groep Lakota-Indianen vermoord. Velen van deze slachters kregen later de 'metal of honour'. De Indianen waren deze grove en bloedige moordpartij nog niet vergeten.  

Twee maanden hielden ze stand tegen het Amerikaanse leger, dat direkt was gearriveerd om de vrijheid en de demokratie te verdedigen. Toen volgde een vernederende overgave. De processen die volgden dropen van onrechtvaardigheid. Het bleek dat de FBI giganties veel materiaal achterhield dat de onschuld van de gedaagde Lakota's kon bewijzen. De officiële versie was immers nog steeds dat er in 1890 gewoon sprake was van een veldslag. Dit smerige gedrag leidde ertoe dat alle aanklachten geseponeerd werden. De Indianen hadden liever een 'not guilty' gekregen. 

In Nederland werd in 1973 een demonstratie voor de Amerikaanse ambassade gehouden ter ondersteuning van de strijd rondom Wounded Knee en om publiciteit te krijgen over de beerput rond de processen. Na afloop besloten een twintigtal mensen door te gaan. De Nederlandse Aktiegroep Noordamerikaanse Indianen, NANAI, was geboren. 

AKTIVITEITEN 

NANAI is nu een landelijke organisatie met meer dan 1700 aktieve donateurs. Ze heeft werkgroepen in Groningen, Tilburg, Zaandam, Stavoren, Kampen, Limburg, Hilversum, Arnhem, Hengelo, de Noord-Oostpolder, Apeldoorn, Barneveld, Haarlem, Vianen en Den Haag. Het sekretariaat is in Rotterdam. Daar staan de faxen, de telefoons en de telex. 

NANAI heeft een drietal doelstellingen:

*Informatie verstrekken aan het Nederlandse publiek omtrent de situatie waarin de Indiaanse volken zich bevinden;

*Morele steun geven aan de Indianen in hun strijd voor recht en onafhankelijkheid;

*Financiële hulp geven aan projekten die de Indianen zelf opzetten. Zo werden en worden scholen gesteund waar Indiaanse kinderen door leerkrachten van hun eigen volk les krijgen in de eigen taal en kultuur. Indianen lijken soms wel buitenlanders/sters in hun eigen land. Daarnaast wordt steun gegeven aan pleeggezinnen, kranten, gevangenen en instellingen voor gezondheidszorg. 

NANAI is een onafhankelijk organisatie, los van partijpolitiek, kerk of staat. Dientengevolge draait ze volledig op giften en haar donateurs. Gelukkig is dat in de praktijk nooit een probleem geweest. 

Er worden regelmatig aktiviteiten georganiseerd. Zo zijn er info-avonden en worden er brosjures uitgegeven. NANAI zet schrijfakties op touw voor politieke gevangenen of slachtoffers van politiegeweld. Verder geeft NANAI maandelijks een blaadje uit, NANAI-notes genaamd, en zijn er akties en nachtwakes voor ambassades. Zoals vorig jaar bij de ambassade van Amerika, als steun aan een gevangene, en bij die van Canada tijdens de recente opstand van de Mohawks. zij verdedigden het zoveelste stuk van hun grond dat gestolen zou worden, heilige grond zou een golfbaan moeten worden. Canada 1990. 

Volgende week gaan een paar mensen van NANAI weer naar de Indianen in Canada. Kontakten worden zo regelmatig bijgehouden en morele en financiële steun kan direkt gegeven worden. De hulp die gegeven wordt is onvoorwaardelijk. Indianen kunnen zelf het beste bepalen waar ze geld en steun voor nodig hebben. "We zijn al eeuwenlang betutteld en bevoogd als onmondigen!" 

TER PLEKKE 

De situatie van de Indiaanse volken op dit moment is nog verre van rooskleurig. De Amerikaanse en Canadese staat proberen kontinu verdragen en afspraken met de Indianen, voor zover die nog wat waard waren, te verdraaien en te ontkennen. Indiaanse mensen worden gedwongen verplaatsen van hun geboortegrond, grondgebied wordt vernield ten behoeve van steenkool- en uraniumwinning, Indiaanse vrouwen worden onvrijwillig gesteriliseerd. Strijd om zelfbeschikking en recht blijven keihard nodig. Vaak proberen de regeringen de Indiaanse volken af te kopen met geld. "Wat nou geld, door jullie verdiend ten koste van ons en ons verleden. We willen geen geld, we willen onze grond!", zeggen de zich niet aanpassende Indianen. 

De laatste tijd komen er regelmatig groepen op die een einde willen zien aan "al dat Indianen gedoe". Zij willen afschaffing van al die regelingen, afspraakjes, reservaten. "Iedereen is toch gelijk, geen diskriminatie van de Amerikanen", zo stellen deze verhuld racistiese klupjes. De Indiaanse mensen zitten nog steeds in het defensief. Zij moeten uitleggen dat.. enz. enz. 

Het Indiaanse bewustzijn wordt echter steeds sterker. De vrees die jaren lang gerechtvaardigd leek dat het Indiaanse volk zou uitsterven, kan worden losgelaten. Indiaanse volken worden, zowel in Amerika als Canada, kwa aantal en inzicht steeds krachtiger. Het is van essentieel belang te beseffen dat er niet hét Indiaanse volk bestaat, of dé Indianen. De term die Columbus in 1492 aan de mensen gaf die hij zojuist als 'ontdekt' had geregistreerd, is van dezelfde soort als 'Europeanen'. In dat geval wordt er wel gesproken over Belgen, Engelsen, Grieken en Zweden.

Indianen bestaan niet. Er bestaan Cayennes, Mohawks, Pueblo's, Navaho's, Lakota's, ... Er bestaan geen stammen, slechts volken. Gesprekken over Indianen zijn vaak van een racisties allooi, omdat zij uitgaan van de visie van de overheersers. Een visie die van "zachte, vriendelijke en vreedzame mensen met een beminnelijke glimlach" veranderde in "bloeddorstige, barbaarse duivels" toen er een overzicht binnenkwam van waar de Spanjaarden het pas ontdekte land allemaal wel niet voor konden gebruiken. De algemene norm is vaak de norm van de machthebbers.  

Hetzelfde gaat op voor het land. President Bush heeft niet alleen slechts een kwart van 'zijn eigen mensen' achter zich, hij is de laatste in een reeks van bijna 500 jaar onderdrukkers en bezetters van Indiaanse gronden en mensen. Veel van de gedachten van de Indianen van toen over hun onderdrukkers zijn uitgekomen. De levenswijze en ideeën van de Indiaanse volken zijn één grote waarschuwing voor de gevolgen van een wereld waarin een mens boven de ander, een mens boven de natuur staat. Een wereld die ook wel het Vrije Westen wordt genoemd.  

Het wordt tijd dat de Indiaanse volken terug krijgen wat van hen is, dat de eeuwenlange schade en pijn, voor zover mogelijk, vergoed en hersteld worden. Het wordt tijd dat de Europese regeringen hun eigen aandeel erkennen in wat de Indianen is aangedaan. Veel schade is nooit meer te herstellen. Schade aan mensen, natuur en kultuur. Maar een bekende Indiaanse zegswijze luidt: "Eert de doden door de levenden te helpen". 

Hold on to your dreams, never give up! 

NN-Rotterdam 

Op vrijdag 14 juni wordt er in Rotterdam een benefiet gegeven voor de Noordamerikaanse Indianen. Elke cent die NANAI niet zelf nodig heeft, voor info en aktie, gaat naar de genoemde projekten. Vanaf 21.00 uur spelen de volgende bands: One Million Bulgarians (New Wave swing uit Hongarije) en Mach-O-Kill (vrouwenband uit Zoetermeer en Leiden, o.v.b. Daarnaast is er veel informatie over NANAI en het verzet van de Indianen. Plus een diaserie over de Mohawks, infostands, spreekster o.v.b. Vrijdag 14 juni, poortgebouw - Stieltjesstraat 38, Rotterdam. Aanvang 2l~00 uur. Komt allen; feest, denk en leer!

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1991