Ravage   ● Archief    ● Overzicht 1989    ● Overzicht #45


UIT: NN #45 van 30 november 1989

CHILEENSE OPPOSITIE LAAT ZICH BEDWELMEN DOOR VERKIEZINGEN

Op 14 december gaat een groot deel van de Chileense bevolking naar de stembus. Deze verkiezingen is het vervolg van het referendum van 5 oktober 1988. Toen stemde 55 procent van de kiezers tegen Pinochet.

In 1973 waren de laatste verkiezingen in Chili. Het Chileense volk koos Allende tot president, maar op 11 september werd Allende vermoord door het leger in samenwerking met de CIA. Na Allende begon de ellende; het fascistische regime van Pinochet. In 1980 drukte de junta op frauduleuze wijze de grondwet door, die de dictatuur rechtvaardigde.

Op 14 december aanstaande zullen de verkiezingen onder controle komen te staan van de oppositie en buitenlandse waarnemers en doet een groot deel van de oppositie mee aan de verkiezingen. Toch zitten er veel haken en ogen aan de komende verkiezingen. Aylwin, presidentskandidaat van de oppositie, is een uiterst vaag en nocturn persoon. Hij heeft de staatsgreep van Pinochet volledig ondersteund in 1973.

Conflicten in de oppositie

De Chileense oppositie is veel veranderd in de laatste jaren. Ten tijde van de massale protesten tegen Pinochet (1983-1986) geloofden veel mensen dat de dictatuur snel aan zijn einde zou komen. Helaas kon Pinochet rekenen op grote steun van het IMF en de Verenigde Staten. Het economisch beleid wierp zijn vruchten af: de koek werd groter, maar slechts verdeeld onder de rijken.

De oppositie kwam in konflikt met elkaar over de strategie, die zou moeten worden gevolgd. Het linkse blok rond de communistische partij wilde via een volksopstand en gewapende strijd Pinochet uit het zadel werpen. De gematigde partijen -rond de christen-democraten- hoopten echter via onderhandelingen een meer geleidelijke overgang naar 'democratie' te bewerkstelligen.

September 1986 pleegde het Patriottisch Front Manuel Rodriquez een helaas mislukte aanslag op Pinochet. Pinochet greep deze aanslag aan om zich af te schilderen als de sterke -niet dood te krijgen- leider van Chili. Hij plande voor oktober 1988 een referendum. De Chilenen zouden dan voor of tegen hem stemmen.

De oppositie wist in het begin niet goed een houding tegenover het referendum aan te nemen. De christen-democraten o.l.v. Aylwin wilde graag via het referendum Pinochet tegen houden. Gematigde linkse partijen gingen met de christen-democraten in zee. De communistische partij besloot uiteindelijk ook aan het referendum mee te doen, maar liet zich niet opnemen in het 'Kommando voor het Nee' waarin de meeste partijen van de oppositie zaten.

Het referendum werd een succes voor de oppositie. De oppositie koos voor de parlementaire weg om het Chileense volk te bevrijden van de junta, hetgeen Pinochet en consorten goed uit kwam. Na het referendum begon de junta zijn positie veilig te stellen voor een eventueel verlies bij de komende verkiezingen van 14 december. Veel staatsbedrijven werden geprivatiseerd en werden Pinochet aanhangers benoemd in het hoger gerechtshof. Pinochet laat weten, dat het leger onschendbaar is en daarom niet aan vervolging bloot mag staan.

Samenwerking van Partijen voor de Democratie

De oppositie heeft zich gebundeld onder de naam 'Samenwerking van Partijen voor de Democratie'. De communisten doen onafhankelijk mee onder de naam PAIS (Brede Partij van Socialisten) maar hebben wel hun steun gegeven aan Aylwin. De Samenwerking heeft een zwak verkiezingsprogramma dat te veel toegeeft aan de fascisten en weinig hoop biedt aan het Chileense volk.

De Samenwerking is ook voor het neoliberale beleid, dat Chili momenteel overlevert aan het Westen. De Samenwerking wil voor de vele arme mensen in Chili een 'Fonds voor solidariteit en sociale investeringen', waarmee de meest nijpende sociale problemen aangepakt moeten worden en een bescheiden verhoging van het minimumloon en pensioenen.

Wanneer de Samenwerking wint komt er geen sociaal structureel plan enkel een zoethoudertje voor de arme Chilenen. De vrijlating van politieke gevangenen was een gevoelig item voor de partijen in de Samenwerking. De christen-democraten voelden niets voor vrijlating van alle gevangenen, terwijl verenigd links daar wel naar streefde.

De partijen kwamen overeen om de gevangenen, die van geweldsmisdrijven waren beschuldigd niet meteen vrij te laten, maar een proces te geven voor een gewone rechtbank. Daarbij wil men, gezien de onmenselijke behandeling, één jaar cel voor drie jaar laten tellen. Ook daardoor zal een aantal mensen, ondanks een veroordeling, snel vrijkomen. Toch doet het pijn, dat de Samenwerking zich distantieert van moedige mensen, die hun leven op het spel hebben gezet voor een radicale axie. Door de onderdrukking is immers militant verzet een noodzaak om iets te veranderen in Chili.

Erráruriz en Büchi

Aylwin moet het opnemen tegen twee kandidaten van rechts: Erráruriz en Büchi. Erráruriz is de eigenaar van dertig ondernemingen met in totaal 10.000 werkneem-st-ers. Hij verdedigt de rijken die zich niet kunnen verenigen met het financiële beleid van de regering.

De belangrijkste tegenstander van Aylwin is de oud-minister van financiën Hernán Büchi. Hij verdedigt het misdadig beleid van de regering. Als architect van de talloze privatiseringen van de laatste jaren, van verdere afbraak van sociale voorzieningen, van de vergroting van de kloof tussen rijk en arm, is hij een 'prima' kandidaat voor de junta (oftewel de partijen UDI: Onafhankelijke Democratische Unie en RN: Nationale vernieuwing). Büchi verdedigt ook de amnestie wet van 1978, die folteraars en moordenaars ongestraft laat.

Door de gematigde opstelling van de Samenwerking maakt het voor de Verenigde Staten niet veel uit wie er gaat winnen, De regering in Washington weet dat zijn invloed wordt beschermd door de politiek van de Samenwerking en het Chileense leger o.l.v. Pinochet. Zolang marxistische partijen verboden blijven, er algemene amnestie is voor de militairen, er stipte afbetaling van de buitenlandse schuld is en er geen deelname is aan een kartel van schuldenlanden, dan kan de nieuwe regering steun krijgen van de grote broer uit het noorden.

'Democratie' groot bedrog voor de Chilenen

Het ziet er naar uit dat Chili de zelfde kant op gaat als Brazilië, Argentinië en Uruquay. De Samenwerking heeft al voor de verkiezingen zoveel concessies gedaan aan de fascisten en het Westen, dat de kracht om een stevige vuist tegen Pinochet te maken ontbreekt en verzandt in het schudden van handjes en het bedriegen van het Chileense volk.

De politiek van Brazilië, Argentinië en Uruquay heeft niets structureel veranderd voor de bevolking. Familieleden en vriend-inn-en van vermisten worden nu in de kou gelaten door die zogenaamde regeringen, die amnestie geven aan folteraars en moordenaars. Chili heeft geen regering nodig, die afhankelijk is van buitenlands kapitaal en een fascistische junta. Chili heeft een regering nodig, die daadwerkelijk kiest voor het Chileense volk.

Frank

p.s. met dank aan het Chili kommitee Nederland voor de informatie.

 

 

.Terug naar boven