● Ravage   ● Archief    ● Overzicht 1989    ● Overzicht #41

Uit: NN #41 van 5 oktober 1989

HASSAN WEG! MAROKKO VRIJ!

IN DE MAROKKAANSE GEVANGENISSEN VAN OUJDA EN ASAFI ZIJN TWEE GROEPEN VAN POLITIEKE GEVANGEN IN HONGERSTAKING GEGAAN VOOR ONBEPERKTE TIJD. DAT BETEKENT DAT ER NU IN VIER GEVANGENISSEN VAN MAROKKO EEN HONGERSTAKING PLAATS VINDT ALS PROTEST TEGEN DE MENSONTERENDE OMSTANDIGHEDEN IN ALLE MAROKKAANSE GEVANGENISSEN. ZIJ EISEN RECHT OP BEZOEK VAN FAMILIE,VR1ENDEN EN PERS. ZIJ EISEN RECHT OP VOORTZETTING VAN HUN STUDIE. ZIJ WILLEN MEDISCHE VERZORGING EN ERKENNING VAN HUN STATUS ALS POLITIEKE GEVANGENEN.

Chebada Abdelhak is na 64 dagen van hongerstaking op zaterdag 19 augustus in het Avicenne-ziekenhuis overleden. Hij behoorde tot de groep van hongerstakers in de Laalou gevangenis in Rabat. Abdelhak was in oktober vorig jaar veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf. Hij zou in november dit jaar vrijkomen. Abdelfattah Boukourou behoort ook tot de hongerstakers in Rabat. Hij is suikerpatiënt en voor zijn leven wordt gevreesd. Hij is in coma geraakt. Abdelfattah kan de vijfde worden die aan de gevolgen van hongerstaking overlijdt.

In Marrakech is al sinds 1985 een groep gevangenen in hongerstaking. Twee van hen zijn overleden: El Doraidi en Bel Houari. De groep in Marrakech is opgepakt tijdens het oproer in 1984. Zij worden beschuldigd van oproepen tot opruiing, openbare orde verstoring en het lid zijn van een illegale organisatie. Zij zijn veroordeeld tot soms 15 jaar. Op 11 september 1989 zijn er in de gevangenis van Oujda zeven studenten in hongerstaking gegaan en op 12 september nog eens zes studenten in Safi. Allen zijn lid van UNEM, een studentenvakbond in Marokko.

Het is in de Marokkaanse gevangenissen gebruikelijk dat groepen gevangenen in hongerstaking gaan, maar dan wordt van tevoren aangekondigd hoelang zij hun aktie voortzetten. Deze hongerstakingen zijn meestal om solidariteit te betuigen met de twee groepen hongerstakers, die hun aksie onbeperkt voortzetten. Dat zijn nu vier groepen qeworden.

Politieke gevangenen niet erkend

In Marokko erkent koning Hassan 11 de status van politieke gevangenen niet. Toch zitten, verdeeld over alle gevangenissen in Marokko een paar honderd mensen vast op grond van politieke activiteiten. Zij worden gezien als staatsgevaarlijk en zitten vast tussen zware criminelen. Zij leven als beesten tussen de muren van het gevang.

De situatie in de Marokkaanse gevangenissen is vreselijk slecht. De gevangenen worden geïsoleerd, krijgen geen post, geen krant en mogen bij uitzondering bezoek ontvangen. Sanitaire voorzieningen zijn er nauwelijks. Eens in de maand kan er 5 minuten gedouched worden. In Marokko heeft gevangenis als doel mensen die een gevaar zijn voor het heersende gezag klein te krijgen. Niet geestelijk maar ook letterlijk. Martelingen zijn aan de orde van de dag.

UNEM, studentenvakbond in aksie

Op 21 september 1989 is een groep in Nederland wonende Marokkaanse studenten voor drie dagen in hongerstaking gegaan. Zij wilden met deze aksie wijzen op de situatie in Marokko. Hun geluid was duidelijk. Te weinig organisaties die opkomen voor de rechten van de mens houden zich te weinig bezig met Marokko.

Er is te weinig aandacht voor de Marokkanen die in hun eigen land wonen en vechten voor een betere wereld. UNEM-Nederland, die koud vier maanden bestaat, wil dat zo veel mogelijk mensen de eisen van de Marokkaanse hongerstakers onderstrepen. Zij zal binnenkort een petitie aan het Marokkaanse consulaat en het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken aanbieden.

Toestand onderwijs uiterst slecht

UNEM is in Marokko een officiële vakbond van studenten maar in de praktijk is zij niet toegestaan. Zij organiseert namelijk manifestaties, demonstraties en het boycotten van examens. Deze activiteiten worden niet toegestaan door Hassan II. Amnesty International berichtte in augustus van dit jaar dat in de laatste week van mei razzia's zijn gehouden op de universiteiten van Tetouan Oujda, Meknès en Fes. Daarna is de politie overgegaan tot het arresteren van studenten in hun woning, op straat en de politie wachtte zelfs de bus op, die de studenten uit de streek naar de universiteit bracht. De studenten die gearresteerd zijn waren allen lid van UNEM.

In de loop van de tijd zijn er een aantal op vrije voeten gesteld, anderen werden voorgeleid en in bewaring genomen. In bijvoorbeeld Meknès werden acht mensen van 6 maanden tot twee jaar veroordeeld. Op het moment van het bericht zaten nog 26 mensen vast en noch Amnesty, noch de familie van de studenten weten de plaats waar ze worden vastgehouden. De studenten uit de vier steden hadden besloten de eerste ronden van de examens te boycotten als protest tegen de situatie waarin de studenten in Marokko zich bevinden.

Het schoolgeld rijst de pan uit, de huisvesting is ontoereikend en sociale faciliteiten op de universiteiten zijn zeer slecht. Niet berekend op de vele studenten. De organisatie van de boycot is in handen van UNEM. Zij hebben de onderhandelingen met de universiteitsbesturen gevoerd. Het antwoord van de besturen van de universiteit was niet positief. Zij hadden besloten de eerste ronde als de laatste ronde te bestempelen. Wie niet had meegedaan aan de examens was dan ook niet geslaagd. Verder werd de kantine van de universiteit van Fes gesloten.

De spanning onder studenten liep hoog op en waaide over naar andere steden. Op dat moment heeft de politie ingegrepen met alle gevolgen van dien. Volgens UNEM-Nederland is de situatie onveranderd. Vele scholen en universiteiten zijn nog niet aangevangen met het programma van het schooljaar 1989/1990. Studenten en scholieren weigeren naar school te gaan uit protest tegen het politieoptreden. Zij eisen vrijlating van de gevangenen. Om hoeveel scholen en universiteiten het gaat is nog niet bekend.

Studenten- en scholierenverzet is sterk

Bij het oproer in 1984 waren het ook studenten en scholieren die de voorhoede vormden. De aanleiding tot manifestaties was toen de invoering van school en examengeld. Ook moesten studenten inschrijfgeld gaan betalen en als men op de universiteit ging wonen had men maar recht op een halve studiebeurs. Deze activiteiten zijn uitgelopen in het bekende broodoproer, omdat ook de prijzen van levensmiddelen waren verhoogd. Sindsdien worden de scholen en universiteiten door de politie nauwlettend in de gaten gehouden. Maar op dit moment lopen de spanningen weer hoog op onder jongeren (veelal werkloos), studenten en scholieren.

p.s: Onlangs verklaarde Hassan dat de gevangenen in de gevangenissen moeten blijven omdat ze daar veilig zijn.

.Terug naar boven