Ravage   ● Archief    ● Overzicht 1988    ● Overzicht #19

UIT: NN #19 van 29 DECEMBER 1988



'IK BEN BLANG GEBOREN EN IK GA BLANK DOOD'

Vorig jaar om deze tijd had nog bijna niemand van Aborigenes gehoord. Nu is dat wel anders. Ter gelegenheid van tweehonderd jaar kolonialisme in Australië liep hier in Nederland de Aborigenes Solidariteits Campagne (ABSOC'88). Saskia was nauw betrokken bij deze campagne. Op 3 januari vertrekt ze voor langere tijd naar Australië. Waarom? Hoe is de campagne verlopen? Heeft het zin gehad? Een interview.

Vind je dat de ABSOC campagne bevredigend verlopen is?

Saskia: "Ja, aan de ene kant heb ik zin om te zeggen dat ie hartstikke goed was. Om een stom voorbeeld te noemen, gisteren ging ik bij een buurvrouw die ik niet kende een schroevendraaier lenen en die wist inmiddels wat Aborigenes waren. Ze had mij tijdens het boodschappen doen in de supermarkt op de radio gehoord. Dit is precies wat onze doelstelling met de [campagne ook is geweest."

Wie zijn 'we'?

"We zijn een vrij willekeurig groepje mensen geweest. Zelf ben ik van tevoren bezig geweest met de kanaken en de Franse kernproeven en met de onafhankelijkheid van Tahiti. Bij toeval kwam ik eens in aanraking met de problemen van het Stille Oceaan gebied. Het is een niet bestaand gebied, tenminste voor Nederlandse begrippen. In bibliotheken, boekhandels, geschiedenis en aardrijkskunde boeken staat van alles over Azië, Afrika, Zuid en Noord Amerika, maar niets over de Stille Oceaan gebieden. Je hoort af en toe weleens wat over een paar landen, maar er liggen er vijftien: Toka Lao, Kiribati, Raratonga, Vanuatu, Kanaky, Samoa, Fiji, Hawai. Landen die een onafhankelijkheidsstrijd voeren, of de afgelopen tien jaar onafhankelijk zijn geworden. Allemaal hebben ze ontzettend te maken met het Amerikaans imperialisme en militarisering. Dit is het gebied geworden waar veel naartoe is verhuisd van de Indische en Atlantische Oceaan vandaan.

"Hier betwisten de VS en de Russen elkaar de macht. Omdat de situatie op de Filipijnen moeilijk is zijn de VS bezig op Samoa, op Fiji, en hebben ze een vinger in de pap doordat ze militaire bases hebben in Australië. Allemaal informatie die hier niet of nauwelijks voorhanden is. Terwijl de Stille Oceaan regio een nieuw soort (economisch) centrum van de wereld zal worden. De industrie is er enorm in opmars, en Japan koopt alles wat los en vast zit.

"Ik had het idee om een paar akties te doen rondom het zogenaamde 200-jarig bestaan van Australië, vooral omdat er ook mensen wonen die een strijd voeren. Dit deed ik samen met mensen van het West Papoea Volksfront. Ook weer zo'n issue wat hier geen poot aan de grond krijgt, en wat vooral ons pakkie an is vanuit de Nederlandse koloniale geschiedenis. En ook Russel was hier die zelf uit Australië komt en met een paar andere mensen iets wilde doen. We hebben toen in december 1987 een vergadering gehad waarop we besloten hebben om een picket line voor de Australische ambassade te houden. In september '87 had Russel met een paar anderen al een kleine picket line gehouden voor het Engelse consulaat.

"De eerste aktie die we gedaan hebben was op 23 januari. Toen zijn we naar Vught gereden om op een of ander Australies feestje pamfletten uit te delen. Daarna was de grote picket op 26 januari voor de ambassade in Den Haag. Dat was een fantastisch succes natuurlijk. We hebben echt heel snel gemobiliseerd, en er werkten verschillende groepen samen. Mensen van het West Papoea Volksfront, van het Indonesië comité, van de Molukse beweging, mensen uit de vredesbeweging en uit de kraakbeweging. Een prima combinatie. In totaal waren er 150 mensen bij die ambassade en dat is vrij uniek, zeker b1j een onderwerp waar bijna niemand iets van af weet. We hebben zo'n tien radio interviews gehad, de televisie was erbij. Best goed."

De ondersteuning die jullie de rest van het jaar hebben gekregen, is die goed geweest?

"Nee, in een aktiegroep kun je altijd met z'n twintigen keihard werken. Bij ons is het zo geweest dat we met ons drieën in Amsterdam bezig waren, in Enschede een groep van zes en in Den Haag hebben mensen film en info avonden georganiseerd. Russel en ik zijn met ons tweeën het hele land door geweest om info avonden te geven. Met z'n tweeën of drieën kun je binnen een campagne zoals wij gedaan hebben waanzinnig veel werk verzetten. Onze doelstelling was het beeld doorbreken wat mensen van Australië hebben: blank, geïndustrialiseerd, westers, rijk. Een typisch verlengstuk van de westerse wereld.

"Je hoort of leest hier nooit iets over Aborigenes, zwarte mensen die toch ook in Australië wonen. Ook in schoolboeken worden ze niet genoemd, en als dit wel zo is dan op een denigrerende en racistiese manier. Wij wilden dat doorbreken. De gemiddelde mens in Nederland moet weten dat Australië een leugenachtig verhaal ophangt over haar eigen geschiedenis. Overigens geldt hetzelfde voor de Maori's in Nieuw Zeeland, maar daar gaan we in 1990 een campagne voor voeren. Natuurlijk kun je je afvragen wat dit allemaal voor zin heeft, maar als je een basis wilt leggen voor radicale verandering en dus radicale akties dan moet je toch eerst informatie verspreiden. Mensen moeten toch weten waar het over gaat voor ze een Shellpomp aanpakken."

Is dit gelukt, is die bekendheid gegroeid?

"Ja, zeker. In de raarste media hebben artikelen gestaan, ontzettend veel journalisten zijn langs geweest, onderwijzers hebben gebeld voor materiaal omdat ze lessen wilden geven. Een aantal studenten willen nu hun scriptie over de Aborigenes gaan schrijven, leerlingen van middelbare en zelfs lagere scholen komen bij ons terecht voor informatie. In dit opzicht hebben we ons doel bereikt."

Dat Hugo van Rijn van het NOS journaal aan de Australische president vragen stelt over Aborigenes, heeft dat iets met jullie campagne te maken?

"Zeer rechtstreeks. Hij vroeg 'what do you think of the aborigenes who visited the Netherlands and asked the Queen not to go to Australië?'. Nou die mensen hadden wij uitgenodigd, en wij zijn met hen bij Buitenlandse Zaken en bij het kabinet van de koningin geweest. Bij Buitenlandse Zaken kregen we te maken met een man die het schoolvoorbeeld was van een sociaal Darwinist. Ik kon m'n oren niet geloven: "als die Aborigenes goed studeren en leren lobbyen in de politiek dan komen ze d'r wel". Nou ja, in ieder geval hebben we daar twee uur zitten praten en hebben die twee Aborigenes hun verhaal kunnen vertellen. Verder hebben we van tevoren ook iemand van de NOS gesproken, en daarom is die vraag gesteld. President Hawke antwoordde: "I don't give a damn". Een fantastisch voorbeeld van succes.

"In de Australische kranten zijn we uitgemaakt voor Trotskisten en allerlei smerigs, maar we hebben daar toch ook weer veel discussie opgeroepen. Vooral omdat de Aborigenes een ontzettend geïsoleerde strijd voeren, en nu was er ineens sprake van internationale steun. Dat zit de Australische regering helemaal niet lekker, want het ontkracht hun melk en honing verhaal. Vooral omdat Australië in internationale fora een grote bek heeft over Frankrijk hoe die met de kanaken omgaan. Nu krijgen ze een koekje van eigen deeg. Er sterven relatief meer Aborigenes in Australische cellen dan zwarten in Zuidafrikaanse cellen. Ruim 120 in een paar jaar tijd, waaronder een groot aantal door mishandelingen. Dit wordt nu eindelijk uitgezocht.

"Mede dankzij ons protest hier in Nederland zijn twee extra onderzoekscommissies ingesteld. Hierover hebben we een brief gehad van de Comity to defend black rights. In andere landen is niet veel aktie gevoerd rondom de Aborigenes, in Londen wat, in Duitsland een klein beetje, in Zweden is een foto-tentoonstelling geweest, maar verder niet veel. Toch hebben deze aktiviteiten in Australië al best veel invloed gehad. De concrete situatie van Aborigenes in Australië is nog niet veranderd, maar onze akties hier stimuleren de Aborigenes daar weer wel om extra hard door te gaan. Als je geïsoleerd strijd voert, dan werkt internationale steun ontzettend goed."

Is het opkomen voor 'oorspronkelijke bewoners' van welk gebied dan ook niet een beetje een modeverschijnsel ge-

worden?

"Ja, voor mezelf kan ik dit wel uitleggen, omdat ik zelf een tijdje bij verschillende groepen geweest ben, vooral bij de Maori's in Nieuw Zeeland. Als ik naar de westerse kultuur kijk dan vind ik daar ontzettend weinig perspectief in zitten van wat wij nou eigenlijk moeten met onze strijd. Ik weet wat ik kapot wil hebben hier, maar als je mij vraagt hoe het nou precies moet veranderen dan sta ik met mijn bek vol tanden. Oorspronkelijke bewoners hebben vaak nog heel veel vastgehouden van hun eigen kultuur waar ik veel van leer. Ik heb het gevoel dat als zij erin slagen te overleven, dit ook betekent dat wij in het westen overleven. Zij hebben echt geen zin in milieuvervuiling en in het hele vernietigingsmechanisme wat in het kapitalisme zit.

"Ik vertrek ook naar Australië als een soort vlucht, omdat ik het gevoel heb daar nog wel perspectief is om wat te veranderen. Er is tenminste nog ruimte. Hier is alles klote. Als ik hier de deur uitstap haat ik alles wat ik zie. Ook binnen onze eigen 'scene' heb ik niet het gevoel dat ik er veel verder mee kom. Vrankrijk is leuk, maar ja... Ik haat gewoon dat betongedoe hier, en dat is in Australië nog niet zo erg. Je kan er nog zwemmen in rivieren waar je het water ook van kan drinken. Maar het blijft een vlucht natuurlijk.

"Wat voor mij toch ook centraal staat is het doorbreken van het oude Darwinistische idee dat blanke mensen met hun technologische kultuur superieur zijn, en dat als die Aborigenes maar goed assimileren, naar school gaan en goed leren, dan kunnen ze wel meekomen en een goede positie in de maatschappij verwerven. Daar ben ik dus radicaal tegen. Als er iemand geassimileerd moet worden dan zijn wij blanken het wel. Dit geldt trouwens net zo hard voor Nederlandse bewegingen die ook vaak uit zijn op een eenzijdige assimilatie. Die zijn ook bezig met een eenrichtingsproces. Onze eigen beweging is hartstikke blank! Daar word ik dus ook doodmoe van. Zelf heb ik wel kontakt met mensen van het West Papoea Volksfront, met een aantal Molukse mensen en met een paar Surinamers, maar niet in 'de beweging'."

Hoe komt dit denk je?

"Omdat het samenwerken zo ontzettend moeilijk is. Wij zeggen heel makkelijk dat we tegen racisme zijn, maar echt samenwerken met andere kulturen is hartstikke moeilijk. De mensen uit andere kulturen die hier in Nederland zijn zijn of niet politiek bezig, of ze zijn marxisities-leninisties, en die hiërarchische structuur ligt veel mensen niet zo. Hun prioriteiten liggen anders, hun manier ne van werken is anders. Er bestaan bij ons veel te idealistiese ideeën over hoe dat samenwerken zou moeten omdat iedereen onderschat wat anders zijn eigenlijk betekent, want andere kulturen zijn écht anders. Wat wij ook altijd doen is onze prioriteiten stellen en daar kunnen anderen zich dan bij aansluiten. Wij sluiten ons nooit bij hun aan. Wij gaan niet in op hun voorwaarden en de eisen die zij stellen. We zijn dus wel weer zo elitair om te verlangen dat zij achter onze standpunten staan. Dat is best oké, maar dan moet je niet zo makkelijk roepen dat je niet racisties bent. Want er is hier natuurlijk ook een praktijk van apartheid."

Het is zo dat veel groepen en mensen nadrukkelijk willen dat dit anders wordt, maar bij die wil blijven ze dan steken. Waarom?

"Ja, je moet iets opgeven namelijk. Je moet bijvoorbeeld eerst elkaar leren kennen, wat al ontzettend veel tijd kost en dus ten koste gaat van je produktie. Die tijd hebben de meeste mensen er niet voor over. Ik heb dit ook meegemaakt binnen de vredesbeweging. Daar kwamen groepen buitenlanders aan met hun eigen eisen over heel iets anders, en dan werd gezegd 'nee, dit is alleen maar een vredesdemonstratie' dus dat kan dan niet. Maar je moet je wel realiseren dat ook de vredesbeweging weer een elitaire beweging is die demonstreert tegen een oorlog die morgen eventueel misschien weleens plaats zou kunnen vinden. Veel buitenlandse mensen komen uit landen waar vandaag al een oorlog aan de gang is, en waar iedere dag mensen afgemaakt worden. Denk maar aan de Koerden. Het is dus terecht dat die buitenlandse groepen van ons vragen dat wij vandaag aan hun kant komen staan, dan kunnen zij misschien morgen voor onze kant kiezen. Wat kraken betreft hetzelfde; wij kunnen niet uit het land gezet worden, zij wel. Als je echt wil samenwerken zul je ook solidair moeten zijn met hun problemen die voor ons vaak geen problemen zijn."

Is dit samenwerken binnen de ABSOC campagne wel goed gelukt?

"Nee, ook niet goed. Bijvoorbeeld de mensen van het West Papoea Volksfront die kwamen ontzettend in de problemen omdat er op hun 'thuisfront' van alles aan de hand was, verdwijningen en allerlei ellende. Zij moesten dus 'kiezen', en daarop is de praktiese samenwerking gestopt. Wij hielden vast aan het item Australië. Wel denk ik dat het bij ons gemiddeld beter is gelukt dan vaak bij andere aktiegroepen. We hebben met meer verschillende groepen samengewerkt dan gebruikelijk is."

Hoe verloopt het contact tussen mensen uit verschillende groepen 'oorspronkelijke bewoners', hebben die dezelfde problemen?

"Oh nee, absoluut niet. Als je bij zo'n gesprek zit dan voel je je dus écht blank. Die mensen hebben maar vijf zinnen nodig en dan weten ze precies waar het over gaat. Binnen een kwartier hebben ze allerlei afspraken gemaakt over het steunen van elkaars strijd. Als er mensen bij elkaar zitten die honderden jaren onderdrukt zijn en die vanuit hun dagelijks leven de onderdrukking kennen, daar sta je dus absoluut buiten. Die geschiedenis kun je nooit delen."

Dat is een frustrerende ervaring. Zeker voor mensen die solidair willen zijn?

"Ja nogal. Mensen krijgen ontzettende schuldgevoelens. Huilbuien. Ze gaan zich realiseren van welke onderdrukkende macht in de geschiedenis ze deel uitmaken. Als je daar overheen bent, dan kun je je open gaan stellen voor dat wat je kan leren uit die andere kulturen. Maar zwart zul je nooit zijn. En je moet ook niet verwachten van groepen 'oorspronkelijke bewoners' dat zij jouw blanke schuldgevoel gaan wegnemen, dat is jouw probleem. Ze hebben zelf al problemen genoeg. En welk antwoord kunnen ze in godsnaam geven op de vraag 'what can i do to help you?'. Die vraag moet je dus zelf maar beantwoorden."

Geloof je dat er in Australië een (compromis)situatie zou kunnen ontstaan waarbinnen zwart en blank samen kunnen leven?

"Tja, je hebt onder de Aborigenes natuurlijk ook allerlei verschillende groepen en meningen. De ene groep vecht voor een beter loon en betere huizen, de andere groep strijd voor onafhankelijkheid, maar over het algemeen denk ik dat dit mogelijk is. Dat is natuurlijk ook afhankelijk van de blanken die hun strijd steunen. Het gebeurt steeds meer dat blanken zich open stellen voor ideeën vanuit andere kulturen. De inheemse strijd tegen de ontbossing wordt overal meer en meer gesteund.

"Laatst vond ik een artikeltje van een groep biologen die zich bezighouden met genentechnologie en kruisbestuiving bij planten. Na vijf jaar onderzoek kwamen die tot een konklusie die bij bepaalde indiaanse groepen allang bekend was. Dit artikeltje was geschreven in de trant van 'het is ongelooflijk, maar de indianen wisten dit al'. Hieruit spreekt natuurlijk ook weer een superioriteitsgevoel wat absoluut onterecht blijkt te zijn. En steeds meer mensen zullen dit onder ogen gaan zien. Vooral ook omdat het milieu achteruit gaat in een razend tempo en je antwoorden op het gebied van omgaan met de natuur kan vinden bij 'inheemse volken'. Antwoorden die we zelf niet kunnen verzinnen.

"De 'ongeciviliseerde volken' die hier en daar in de bossen wonen blijken kennis te hebben die wij nu absoluut nodig hebben om te kunnen overleven. Overigens betwijfel ik of de westerse mens nog wel in staat is om zich echt open te stellen voor deze ideeën. Ik ben bang dat wij de intelligentie niet meer op kunnen brengen om ons te realiseren dat we niet zo door kunnen gaan, dat we een ontzettende klotewereld aan het maken zijn. Speciaal degenen die de macht hebben, en degenen die geilen op macht zijn daar niet toe in staat. Dat is voor mij geen reden om niks te doen trouwens. Bezig zijn met datgene waar ik in geloof is altijd de moeite waard, hoewel ik ervan overtuigd ben dat over vijftig jaar de planeet aarde een dode planeet is."

Ben jij niet eigenlijk op zoek naar een nieuwe religie, in dit geval de 'natuurvolkenreligie'?

"Nee, ik heb helemaal niet de illusie dat het geweldig is om als natuurvolk te leven. Daar gebeuren net zo goed dingen die niet kloppen. Ik denk alleen dat hun visie van hoe je met de natuur om zou moeten gaan veel mogelijkheden biedt. En trouwens, anders zou ik wel ergens in het oerwoud gaan leven, maar dat ben ik zeker niet van plan. Ik maak deel uit van deze maatschappij, en zolang ik leef zal ik proberen zoveel mogelijk kapot proberen te maken van wat mij niet zint, en proberen op te bouwen wat ik denk dat beter is. Ik ben blank geboren en ik ga blank dood, maar ik zie veel overeenkomsten tussen mijn ideeën en die van bijv. de Aborigenes. Een soort van bondgenoten omdat wij dezelfde kritiek hebben op de westerse wereld. Maar verheerlijking, nee dat niet.

De absoluut hiërarchische bedrijfsstructuur met lui aan de top die bijvoorbeeld beslissen welke gebieden in Australië ontgonnen moeten worden voor de uranium of een andere grondstof, die machtspyramide, geloof je dat die nog te beïnvloeden is?

"Gewoon proberen. Hoe kun je dat nou weten? Uiteindelijk gaat het natuurlijk wel om het opboksen tegen de multinationals die alles aan het vernietigen zijn. En die walgelijk veel macht hebben. Maar bij multinationals horen ook de consumenten die hun produkten kopen. Het is dus belangrijk dat er veel informatie over de misdaden van de multinationals verspreid wordt zoals wij met ABSOC gedaan hebben, maar ik vind het net zo belangrijk dat Shell de fik in gaat. Het irriteert me daarom dat mensen tegen mij zeggen dat wij met ABSOC 'soft' bezig zijn geweest, want ik ondersteun net zo goed de Shell branden. Maar de ene campagne kan niet zonder de andere bestaan. Een informatiebasis leggen is net zo belangrijk als directe radicale acties ondernemen.

"Ik word altijd doodmoe als ik zie dat binnen 'de beweging' mensen zoveel energie steken in het afwijzen van elkaar. Vreselijk. Radicale mensen die Shell in de fik gaan steken komen niet uit de lucht vallen, je moet dus opstapjes bieden. Radicalisering is vaak een jarenlang proces en die tijd moet je elkaar gunnen."

Je kunt je afvragen of de mensen die multinationals leiden vanuit hun positie nog wel een zelfde soort geweten of gevoel kunnen hebben als wij met onze ideeën?

"Blijkbaar niet. Er zijn blijkbaar mensen die iets missen, dat is mijn conclusie tenminste. Ik denk dan altijd aan het voorbeeld van de man die volkomen serieus aan een tafel zit, naar z'n vrouw roept om een kop koffie, en vervolgens gaat berekenen hoe hij die dag 15000 mensen kan vergassen in plaats van de gebruikelijke 10000. Hij denkt daarover of het een normaal probleem is. Zo zitten er vandaag ook mensen na te denken over de vraag hoe ze met een bepaald wapen in één keer een miljoen mensen af kunnen maken. Die mensen missen iets. Dan komt de vraag of je dat gevoel er bij hun nog kan inkrijgen of niet. Zo niet dan moeten ze dus afgeschoten worden wat ook weer een heel vervelende zaak is, want wie gaat dat doen? En degene die het doet moet zich ook weer serieus buigen over de vraag hoe dat te doen, en die wordt daarmee hetzelfde als zijn/haar tegenstanders. Dan zit je dus in een cirkel waar je heel moeilijk uit komt. Trouwens, voor ons ligt deze vraag natuurlijk weer heel anders dan voor onderdrukte groepen in bijv. Zuid-Afrika of waar dan ook. Zij leven voortdurend in een sfeer van geweld, weten vandaag niet of ze morgen nog zullen leven."

Russel en jij vertrekken naar Australië. Stopt de ABSOC campagne nu?

"Ja, de campagne als zodanig stopt. Ons archief gaat naar de Werkgroep Inheemse Volken waar iedereen het kan gebruiken. Er blijft wel een groep mensen aktief in Enschede. Veel Nederlanders weten nu dat de Aborigenes bestaan, en iedereen die dat wil kan natuurlijk verder gaan met aktievoeren rondom Australië en de Aborigenes. De diamantfirma De Beers is in Australië en Amsterdam aktief. Onlangs heeft Shell zo'n 65 procent van de steenkolenmijnen in Australië opgekocht. Misschien dat er een link gelegd kan worden naar de Shell blokkade in april..."

Marc

 

ERKENNING VAN HET VOLK VAN AUSTRALIË

Onder deze titel heeft de Aborigines Solidariteits Campagne '88 (ABSOC'88) een paperback samengesteld. ABSOC'88 is ontstaan als een reaktie op de zogenaamde viering van het tweehonderdjarig bestaan van Australië en in solidariteit met de Aborigines (oorspronkelijke bewoners van Australië) en de Torres Strait Islander People. Met dit boek probeert ABSOC'88 de strijd van de Aborigines bekendheid te geven. Een strijd voor Landrechten, Soevereiniteit, Rechtvaardigheid en Zelfbeschikking.

'DE STRIJD VAN ABORIGINES, erkenning van HET VOLK van Australië' is samengesteld uit aktuele- en achtergrondartikelen en foto's uit diverse media. Het is één van de eerste in de Nederlandse taal uitgegeven boeken die een overzicht geeft van de strijd van de oorspronkelijke bewoners van Australië.

'DE STRIJD VAN ABDRIGINES' gaat in op landrechten, vrouwenstrijd, droomtijd, zwarte doden in gevangenschap. In de artikelen zijn voor het merendeel Aborigines zelf aan het woord. Het laatste gedeelte gaat over de boycot van de viering van het 'tweehonderdjarig bestaan van Australië'. Hierin wordt een overzicht gegeven van akties en aktiviteiten in o.a.

Nederland.

Het boek is te verkrijgen via ABSOC'88-Enschede onder overmaking van f.10,- + f.2,50 portokosten op giro nr.: 5921824, t.a.v. M.R. Janssens, Haaksbergerstr. 248, 7513 EE Enschede onder vermelding van 'ABSOC'88, Boek'.

 

 

 

 

.Terug naar boven