Ravage   ● Archief    ● Overzicht 1988    ● Overzicht #7

UIT: NN #7 van 4 AUGUSTUS 1988



DAVE BRUCE NEEMT VOORTOUW IN HET VERZET TEGEN SOUTH AFRICA DEFENCE FORCE (SADF)

David Bruce, de 25-jarige Zuidafrikaanse dienstweigeraar, is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 6 jaar. Hij is de eerste Zuidafrikaan die militaire dienst weigerde op politieke gronden. Hiermee is hij verworden tot een soort symbool van verzet tegen het apartheidssysteem.

Zijn weigering om in de Zuidafrikaanse strijdkrachten te participeren lag ten grondslag aan de rol die het leger speelt in de zwarte woonoorden, in het bezette Namibië en in Zuid-Afrika in het algemeen. Bovendien zo liet hij weten "als dienstplichtige het recht te hebben volledig geïnformeerd te worden over het geen waarvoor wij vechten." Dit is volgens hem onmogelijk zolang perscensuur en een bevooroordeeld onderwijssysteem bestaan. Bruce's moeder, in '38 als joodse gevlucht uit Nazi-Duitsland naar Zuid-Afrika, trad op als getuige gedurende het proces. Zij verklaarde dat het apartheidssysteem te vergelijken is met Nazi-Duitsland.

Tal van ontwikkelingen wijzen er op dat de South Africa Defence Force (SADF) steeds meer fungeert als instrument om het apartheidssysteem in tact te houden en te consolideren. In Zuid-Afrika bestaat een dienstplicht van 2 jaar, alleen voor blanke mannen. Na deze twee jaar volgen kortere perioden van herhalingsoefeningen.

De nationale begrotingen voor Defensie zijn de afgelopen jaren aanzienlijk verhoogd. (in '84 met 30% gestegen) Een andere poging het SADF te vergroten bestond uit het wijzigen van wetten en het invoeren van nieuwe wetten. Dienstweigeraars worden nu gestraft met gevangenisstraf van 6 jaar in plaats van 2 jaar.

In '83 werden wetten aangenomen die behelzen dat buitenlanders langer dan 2 jaar woonachtig in Zuid-Afrika, dienstplichtig zijn. Zij verkrijgen bovendien automatisch de Zuidafrikaanse nationaliteit. Ook de toekenning van beperkte politieke rechten aan Indiërs en kleurlingen lijkt een voorbode van dienstplicht voor mannen uit deze groepen.

Een nieuwe constitutionele structuur heeft er voor gezorgd dat Indiërs en kleurlingen hun eigen vertegenwoordigers kunnen kiezen voor het nieuwe parlement. Het parlement heeft alleen adviserende bevoegdheden. De werkelijke macht concentreert zich bij de president, die om de 7 jaar wordt gekozen en uitgebreide vetorechten over parlementsbesluiten heeft.

Verzet tegen dienstplicht

De morele nood is de afgelopen jaren toegenomen ten aanzien van de SADF, getuige de oprichting van het Verenigd Democratisch Front (UDF) in '83. Het UDF is een niet raciale alliantie van zo'n 800 organisaties van kerken, studenten, scholieren, van bewonersorganisaties en van een aantal tegen de apartheid gekante vakbonden.

Zij werd vooral gevormd om het verzet te organiseren tegen de nieuwe constitutionele structuur. Daarnaast arrangeert zij bijeenkomsten omtrent de dienstplicht. De aan de UDF verbonden moslimorganisatie Callof Islam voert nu een campagne waarin zij pleit voor de vrijlating van Dave Bruce. Het UDF heeft o.a. aan de kaak gesteld dat de SADF actief betrokken is bij de organisatie van buitenlandse activiteiten en vakanties ten behoeve van kinderen op scholen voor kleurlingen.

Een andere drager van het verzet tegen de dienstplicht vormen de blanke studenten aan de Engelstalige universiteiten. In studentenbladen op Engelstalige campussen werden kritische artikelen gepubliceerd over de bezetting door Zuid-Afrika van Namibië en over de rol van de SADF in het onderdrukken van binnenlands verzet.

In '82 ondernam de Zuidafrikaanse regering hiertegen een poging tot tegenoffensief. Men probeerde University Military Units aan de Engelstalige universiteiten in te voeren. (reserve eenheden die vormen van militaire training moeten voortzetten) Dit stuitte op veel verzet van studenten. Aan de Afrikaanstalige universiteiten zijn wel UMs-en opgericht.

Bemoedigend is het ook om te zien dat jaarlijks tussen de drie en vierduizend dienstplichtigen zich niet melden voor hun dienstplicht (10% van de opgeroepenen) De dienstplicht is een factor geweest geenszins de enige, maar zeker de belangrijkste - die jonge Zuidafrikanen ertoe heeft gebracht het land te verlaten.

Volgens uitgeweken Zuidafrikaanse dienstweigeraars in Nederland zou het verzet tegen de dienstplicht wel eens de achillespees van SADF kunnen treffen wanneer het gaat om het vermogen de bezetting van Namibië vol te houden en haar greep op het lot van de jeugd van Zuid-Afrika te consolideren.

Verzet van buitenaf

Redenen genoeg voor buitenlandse organisaties en kerkelijke instituties om zoveel mogelijk steun en hulp te verlenen inzake het verzet tegen de dienstplicht in Zuid-Afrika. De Anti-Apartheidsorganisaties (AABN, Het Komitee Zuidelijk Afrika, de werkgroep Kairos en het Committee on South Africa Resistance) hebben een brief gestuurd naar de Nederlandse regering waarin zij vragen al het mogelijke te doen om David Bruce vrij te krijgen.

Deze organisaties benadrukken dat Bruce een op zichzelf staand geval is, daar Nederlandse paspoorthouders ook voor de keuze worden geplaatst wel of geen dienst in het leger te nemen. De grondwettelijke bepaling dat Nederlanders niet in vreemde krijgsdienst mogen is in middels opgeheven.

In febr. '88 diende de Europarlementatiër A, Metten (PvdA) in het Europees parlement een resolutie in, die inhield dat het EG-onderdanen op korte termijn onmogelijk gemaakt moet worden dienst te nemen in het Zuidafrikaanse leger. Dat de effectiviteit groot kan zijn is gebaseerd op gegevens uit een onderzoek dat eenderde van het aantal Zuidafrikaanse dienstplichtigen behalve de Zuidafrikaanse nationaliteit ook paspoort heeft van een van de EG-lidstaten.

Gezien alleen al de houding van de Nederlandse regering, die brieven naar Zuidafrikaanse dienstplichtigen met een Nederlandse nationaliteit stuurt om ze te waarschuwen voor het feit dat dienst nemen in het leger strijdig is met het anti-apartheidsbeleid van de Nederlandse regering, is de kans niet groot dat de resolutie wordt aangenomen. Bruce's moeder heeft een oproep gedaan aan alle buitenlandse Anti-Apartheidsorganisaties om een briefschrijfactie te starten ten bate van David Bruce.

Belangstellenden die ook willen schrijven, dit is het adres:

p/o box 591 Kengray 2100 South Africa.

 

 

.Terug naar boven